Að bera velferð barna fyrir brjósti – svarbréf til Kára Líf Magneudóttir skrifar 5. september 2018 13:16 Kæri Kári. Það gleður mig alltaf þegar borgarar taka þátt í opinberri umræðu og láta skoðanir sínar í ljós og gagnrýna störf stjórnmálamanna. Við sem erum í stjórnmálum eigum að vera í virku samtali við fólk um málefni líðandi stundar og þá sérstaklega um jafn mikilvæg mál eins og menntun og lýðheilsu. Lifandi umræða um sósíalisma er líka nauðsynleg til þess að ryðja braut samfélagslegs réttlætis. Ekki veitir af. Vel væri ef fleiri gerðu slíkt hið sama. Að því sögðu finnst mér ærið tilefni til að bregðast við nokkrum atriðum sem komu fram í bréfi þínu og leiðrétta leiðinlegar rangfærslur um skoðanir mínar og viðhorf. Fyrst vil ég taka fram hversu mikilvægt mér þykir að öll börn séu bólusett eins og reglugerðir gera ráð fyrir. Um þetta erum við vitaskuld hjartanlega sammála þó við kunnum að vera ósammála um þær leiðir sem fara á til að tryggja að hjarðónæmi haldist viðunandi og að þorri barna og fólks sé bólusett. Eins og þú bendir á eru mislingar óumdeilanlega hættulegur sjúkdómur og fréttirnar af hækkandi tölum mislingasmita í löndunum í kringum okkur vekja ugg. En, ef við eigum ekki að verða fórnarlömb hræðsluáróðurs, upphrópana og æsifrétta þurfum við að taka til greina faglegt álit sóttvarnalæknis sem hefur lýst því yfir að staða bólusetninga hérlendis, bæði hvað varðar afstöðu fólks til þeirra og þess hversu margir láta í raun og veru bólusetja börnin sín, gefi ekki tilefni til að beita harkalegum aðgerðum á sveitarstjórnarstiginu. Samkvæmt upplýsingum frá sóttvarnalækni kunna ýmsar skýringar að vera á því sem virðist vera lækkandi tíðni bólusetninga barna. Í fyrsta lagi kann að vera að skráning bólusetninga sé ábótavant, og að fleiri börn séu í raun bólusett en opinber tölfræði gefur til kynna. Þá bendir sóttvarnalæknir á að það þurfi að leggja ríkari áherslu á eftirfylgni, fræðslu og upplýsingagjöf til forráðamanna barna og fólks. Fólk af erlendum uppruna sem hingað kemur, t.d. flóttafólk, hefur hugsanlega ekki fengið upplýsingar sem skyldi. Að lokum kann að vera að einhver hópur foreldra sé tortrygginn gagnvart stjórnvöldum og heilbrigðiskerfinu og vilji því ekki láta bólusetja börn sín. En sá hópur er afar fámennur að mati sóttvarnalæknis. Engin þessara vandamála leysum við með einhvers konar bönnum. Mikilvægasta skrefið sem við getum stigið er að fræða foreldra og koma til þeirra upplýsingum um mikilvægi bólusetninga. Boð og bönn geta beinlínis virkað öfugt, og geta hreinlega grafið undan lýðheilsu. Þvingunaraðgerðir geta jafnvel aukið á tortryggni foreldra sem einhverra hluta vegna vilja ekki bólusetja börn sín og fjölgað þeim sem tilheyra þeim hópi. Það væri versta niðurstaðan. Eins og ég tek fram í svörum mínum í Fréttablaðinu er hreint ekki auðvelt að takmarka aðgengi barna að leikskólum. Flækjustigið er miklu meira en virðist við fyrstu sýn. Þar má t.d. nefna mat lögfræðinga Kópavogsbæjar að ekki séu lagaheimildir til staðar til þess að útiloka sum börn frá aðgangi að menntastofnunum á grundvelli ákvarðana eða aðgerðaleysis foreldra þeirra. Það er skýlaus réttur barna að hafa aðgengi að menntun, og það er ein af lögboðnum skyldum sveitarfélaga að veita börnum það. Sveitarfélögin geta ekki brugðist þessari skyldu sinni gagnvart börnunum, jafnvel ekki þótt foreldrar þeirra hafi ekki látið bólusetja þau. Röng ákvörðun foreldra, eða kæruleysi, getur ekki réttlætt að hið opinbera svipti börnin réttinum til menntunar. Þetta er ekki spurning um að einstaklingurinn eigi að leggja á sig „lágmarksfórn til þess að hlúa að hagsmunum samfélagsins“ eins og þú kemst að orði, heldur hvenær það er réttlætanlegt að stjórnvald beiti þvingunarúrræðum og jafnvel svipti fólk, í þessu tilfelli börn, réttindum til þess að aðrir, í þessu tilfelli foreldrar þeirra, færi slíka fórn. Þú talar um „sósíalisma“ í þessu sambandi, en slíkur sósíalismi á meira skylt við eggjakökusósíalisma Stalíns en félagslegt réttlæti, samhygð eða virðingu fyrir fólki og mannhelgi. Í stað þess að snúa upp á hendurnar á fólki, skipa því fyrir og tala yfir hausamótunum á því með yfirlætislegum valdboðum tel ég að það sé alltaf betra að bjóða alla velkomna, opna faðminn, fræða og hjálpa þeim sem þurfa á því að halda. Að úthýsa börnum af leikskólum er ekki í takt við þann sósíalisma sem ég þekki og aðhyllist. Nýtt verklag hefur verið tekið upp til að ráða bót á núverandi stöðu mála. Eins og margítrekað hefur komið fram er reynslan af þessu verklagi enn sem komið er takmörkuð, enda tekur tíma að sjá raunveruleg áhrif af slíkum breytingum. Í stað þess að beita strax hnefunum eða keyra upp hræðslu og tortryggni tel ég að við ættum að sjá hverju þetta nýja verklag skilar og hvort okkur takist ekki með vel yfirveguðum aðgerðum að fjölga bólusettum börnum. Það er skynsamleg nálgun og farsæl, með velferð barna í fyrirrúmi.Líf Magneudóttir er oddviti Vinstrihreyfingarinnar - græns framboðs í borgarstjórn Reykjavíkur og fyrrum forseti borgarstjórnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Líf Magneudóttir Tengdar fréttir Að bjarga Líf(um) – Opið bréf til borgarfulltrúa VG Ágæta Líf, pólitísk átök í okkar heimi hafa gjarnan staðið um rétt einstaklingsins í samfélaginu annars vegar og skyldur hans hins vegar; til dæmis, hversu mikið á hann að greiða í opinber gjöld og hvað á hann að fá í staðinn? 4. september 2018 07:00 Með og á móti: Eiga bólusetningar að vera skilyrði fyrir inntöku barna á leikskóla? Borgarfulltrúarnir Líf Magneudóttir, Vinstri grænum, og Hildur Björnsdóttir, Sjálfstæðisflokki, rökræða um bólusetningar sem skilyrði fyrir inntöku barna í leikskóla borgarinnar. 1. september 2018 09:00 Mest lesið Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Sjá meira
Kæri Kári. Það gleður mig alltaf þegar borgarar taka þátt í opinberri umræðu og láta skoðanir sínar í ljós og gagnrýna störf stjórnmálamanna. Við sem erum í stjórnmálum eigum að vera í virku samtali við fólk um málefni líðandi stundar og þá sérstaklega um jafn mikilvæg mál eins og menntun og lýðheilsu. Lifandi umræða um sósíalisma er líka nauðsynleg til þess að ryðja braut samfélagslegs réttlætis. Ekki veitir af. Vel væri ef fleiri gerðu slíkt hið sama. Að því sögðu finnst mér ærið tilefni til að bregðast við nokkrum atriðum sem komu fram í bréfi þínu og leiðrétta leiðinlegar rangfærslur um skoðanir mínar og viðhorf. Fyrst vil ég taka fram hversu mikilvægt mér þykir að öll börn séu bólusett eins og reglugerðir gera ráð fyrir. Um þetta erum við vitaskuld hjartanlega sammála þó við kunnum að vera ósammála um þær leiðir sem fara á til að tryggja að hjarðónæmi haldist viðunandi og að þorri barna og fólks sé bólusett. Eins og þú bendir á eru mislingar óumdeilanlega hættulegur sjúkdómur og fréttirnar af hækkandi tölum mislingasmita í löndunum í kringum okkur vekja ugg. En, ef við eigum ekki að verða fórnarlömb hræðsluáróðurs, upphrópana og æsifrétta þurfum við að taka til greina faglegt álit sóttvarnalæknis sem hefur lýst því yfir að staða bólusetninga hérlendis, bæði hvað varðar afstöðu fólks til þeirra og þess hversu margir láta í raun og veru bólusetja börnin sín, gefi ekki tilefni til að beita harkalegum aðgerðum á sveitarstjórnarstiginu. Samkvæmt upplýsingum frá sóttvarnalækni kunna ýmsar skýringar að vera á því sem virðist vera lækkandi tíðni bólusetninga barna. Í fyrsta lagi kann að vera að skráning bólusetninga sé ábótavant, og að fleiri börn séu í raun bólusett en opinber tölfræði gefur til kynna. Þá bendir sóttvarnalæknir á að það þurfi að leggja ríkari áherslu á eftirfylgni, fræðslu og upplýsingagjöf til forráðamanna barna og fólks. Fólk af erlendum uppruna sem hingað kemur, t.d. flóttafólk, hefur hugsanlega ekki fengið upplýsingar sem skyldi. Að lokum kann að vera að einhver hópur foreldra sé tortrygginn gagnvart stjórnvöldum og heilbrigðiskerfinu og vilji því ekki láta bólusetja börn sín. En sá hópur er afar fámennur að mati sóttvarnalæknis. Engin þessara vandamála leysum við með einhvers konar bönnum. Mikilvægasta skrefið sem við getum stigið er að fræða foreldra og koma til þeirra upplýsingum um mikilvægi bólusetninga. Boð og bönn geta beinlínis virkað öfugt, og geta hreinlega grafið undan lýðheilsu. Þvingunaraðgerðir geta jafnvel aukið á tortryggni foreldra sem einhverra hluta vegna vilja ekki bólusetja börn sín og fjölgað þeim sem tilheyra þeim hópi. Það væri versta niðurstaðan. Eins og ég tek fram í svörum mínum í Fréttablaðinu er hreint ekki auðvelt að takmarka aðgengi barna að leikskólum. Flækjustigið er miklu meira en virðist við fyrstu sýn. Þar má t.d. nefna mat lögfræðinga Kópavogsbæjar að ekki séu lagaheimildir til staðar til þess að útiloka sum börn frá aðgangi að menntastofnunum á grundvelli ákvarðana eða aðgerðaleysis foreldra þeirra. Það er skýlaus réttur barna að hafa aðgengi að menntun, og það er ein af lögboðnum skyldum sveitarfélaga að veita börnum það. Sveitarfélögin geta ekki brugðist þessari skyldu sinni gagnvart börnunum, jafnvel ekki þótt foreldrar þeirra hafi ekki látið bólusetja þau. Röng ákvörðun foreldra, eða kæruleysi, getur ekki réttlætt að hið opinbera svipti börnin réttinum til menntunar. Þetta er ekki spurning um að einstaklingurinn eigi að leggja á sig „lágmarksfórn til þess að hlúa að hagsmunum samfélagsins“ eins og þú kemst að orði, heldur hvenær það er réttlætanlegt að stjórnvald beiti þvingunarúrræðum og jafnvel svipti fólk, í þessu tilfelli börn, réttindum til þess að aðrir, í þessu tilfelli foreldrar þeirra, færi slíka fórn. Þú talar um „sósíalisma“ í þessu sambandi, en slíkur sósíalismi á meira skylt við eggjakökusósíalisma Stalíns en félagslegt réttlæti, samhygð eða virðingu fyrir fólki og mannhelgi. Í stað þess að snúa upp á hendurnar á fólki, skipa því fyrir og tala yfir hausamótunum á því með yfirlætislegum valdboðum tel ég að það sé alltaf betra að bjóða alla velkomna, opna faðminn, fræða og hjálpa þeim sem þurfa á því að halda. Að úthýsa börnum af leikskólum er ekki í takt við þann sósíalisma sem ég þekki og aðhyllist. Nýtt verklag hefur verið tekið upp til að ráða bót á núverandi stöðu mála. Eins og margítrekað hefur komið fram er reynslan af þessu verklagi enn sem komið er takmörkuð, enda tekur tíma að sjá raunveruleg áhrif af slíkum breytingum. Í stað þess að beita strax hnefunum eða keyra upp hræðslu og tortryggni tel ég að við ættum að sjá hverju þetta nýja verklag skilar og hvort okkur takist ekki með vel yfirveguðum aðgerðum að fjölga bólusettum börnum. Það er skynsamleg nálgun og farsæl, með velferð barna í fyrirrúmi.Líf Magneudóttir er oddviti Vinstrihreyfingarinnar - græns framboðs í borgarstjórn Reykjavíkur og fyrrum forseti borgarstjórnar.
Að bjarga Líf(um) – Opið bréf til borgarfulltrúa VG Ágæta Líf, pólitísk átök í okkar heimi hafa gjarnan staðið um rétt einstaklingsins í samfélaginu annars vegar og skyldur hans hins vegar; til dæmis, hversu mikið á hann að greiða í opinber gjöld og hvað á hann að fá í staðinn? 4. september 2018 07:00
Með og á móti: Eiga bólusetningar að vera skilyrði fyrir inntöku barna á leikskóla? Borgarfulltrúarnir Líf Magneudóttir, Vinstri grænum, og Hildur Björnsdóttir, Sjálfstæðisflokki, rökræða um bólusetningar sem skilyrði fyrir inntöku barna í leikskóla borgarinnar. 1. september 2018 09:00
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun