Nafn hennar flaug yfir Bandaríkin á einni nóttu Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 5. nóvember 2015 11:30 "Mér fannst ég þurfa að koma efninu frá mér,“ segir Hrafnhildur Schram sem er bæði höfundur bókarinnar Nína S og sýningarstjóri sýningarinnar Listin á hvörfum í Listasafni Íslands. Vísir/GVA „Það var eitthvað sem heillaði mig við Nínu og ég byrjaði fyrir mörgum árum að safna heimildum um hana, enda lítið vitað um hana hér. Listamenn sem búa lengi erlendis, eins og hún, eiga á hættu að gleymast, því fannst mér ég þurfa að koma þessu efni frá mér,“ segir Hrafnhildur Schram listfræðingur. Hún er höfundur nýrrar bókar um Nínu Sæmundsson myndlistarkonu sem Crymogea gefur út á morgun. Samtímis er sýningin Listin á hvörfum opnuð í Listasafni Íslands með verkum Nínu, þar er Hrafnhildur líka sýningarstjóri. Hrafnhildur kveðst hafa farið til þeirra borga sem Nína hafði búið í og talað við fólk sem þekkti hana, meðal annars sambýliskonu hennar í Kaliforníu, Polly James. Þannig hafi hún fengið heimildir frá fyrstu hendi. „Nína skildi strax hvað hún þyrfti til að koma sér á framfæri þegar hún kom til New York, líkt og nútímalistamenn í dag, og komst í samband við sýningarsali og gallerí. Hún uppskar heilmikla athygli fyrir að vera fyrsta íslenska konan sem leggur fyrir sig höggmyndalist og vann til verðlauna í New York. Gerði lágmynd í anddyri þekkts hótels, The Waldorf Astoria, og nafn hennar flaug yfir Bandaríkin á einni nóttu. Reyndar var hún áður búin að slá í gegn í París. Fékk stór verðlaun á haustsýningunni þar 1924, fyrir verkið Móðurást, sem stendur niðri í Lækjargötu,“ lýsir Hrafnhildur. Nína giftist ekki og á enga afkomendur. „En hún átti íslenskan unnusta á námsárunum í Kaupmannahöfn, Gunnar Thorsteinsson, bróður Muggs málara,“ segir Hrafnhildur. „Gunnar og Nína veiktust bæði af lungnaberklum og hann dó á berklahæli í Danmörku meðan hún barðist fyrir lífi sínu á sams konar hæli í Sviss, þar sem hún dvaldi í hálft annað ár en náði sér aldrei.“ Þótt Nína yrði þannig fyrir ýmsum áföllum í lífinu var það ekki fyrr en hún flutti aftur heim til Íslands sem hún mætti skilningsleysi vegna listsköpunar sinnar. Rammast kvað að því þegar stytta hennar, Hafmeyjan, var sprengd upp í Reykjavíkurtjörn. „Sá atburður fékk mjög á Nínu,“ segir Hrafnhildur. „Hún tjáði sig ekki fyrr en mörgum árum síðar um það óhæfuverk en sagði þá að eitthvað hefði dáið innra með henni. Þetta var mikið áfall, ekki bara fyrir hana heldur marga landsmenn að svona skyldi gerast í okkar litla samfélagi.“ Mest lesið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Lífið Myndaveisla: Eliza Reid og Ásdís Spanó létu sig ekki vanta í Núllið Lífið Dolly gefur 135 milljónir vegna Helenu Lífið „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið Með húsaflutninga á heilanum Lífið „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Lífið Karlmennskuhlaðvarpið heyrir sögunni til Lífið Skrúfaði titrarann í sundur til að forða nágrönnum frá ónæði Lífið Fleiri fréttir „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira
„Það var eitthvað sem heillaði mig við Nínu og ég byrjaði fyrir mörgum árum að safna heimildum um hana, enda lítið vitað um hana hér. Listamenn sem búa lengi erlendis, eins og hún, eiga á hættu að gleymast, því fannst mér ég þurfa að koma þessu efni frá mér,“ segir Hrafnhildur Schram listfræðingur. Hún er höfundur nýrrar bókar um Nínu Sæmundsson myndlistarkonu sem Crymogea gefur út á morgun. Samtímis er sýningin Listin á hvörfum opnuð í Listasafni Íslands með verkum Nínu, þar er Hrafnhildur líka sýningarstjóri. Hrafnhildur kveðst hafa farið til þeirra borga sem Nína hafði búið í og talað við fólk sem þekkti hana, meðal annars sambýliskonu hennar í Kaliforníu, Polly James. Þannig hafi hún fengið heimildir frá fyrstu hendi. „Nína skildi strax hvað hún þyrfti til að koma sér á framfæri þegar hún kom til New York, líkt og nútímalistamenn í dag, og komst í samband við sýningarsali og gallerí. Hún uppskar heilmikla athygli fyrir að vera fyrsta íslenska konan sem leggur fyrir sig höggmyndalist og vann til verðlauna í New York. Gerði lágmynd í anddyri þekkts hótels, The Waldorf Astoria, og nafn hennar flaug yfir Bandaríkin á einni nóttu. Reyndar var hún áður búin að slá í gegn í París. Fékk stór verðlaun á haustsýningunni þar 1924, fyrir verkið Móðurást, sem stendur niðri í Lækjargötu,“ lýsir Hrafnhildur. Nína giftist ekki og á enga afkomendur. „En hún átti íslenskan unnusta á námsárunum í Kaupmannahöfn, Gunnar Thorsteinsson, bróður Muggs málara,“ segir Hrafnhildur. „Gunnar og Nína veiktust bæði af lungnaberklum og hann dó á berklahæli í Danmörku meðan hún barðist fyrir lífi sínu á sams konar hæli í Sviss, þar sem hún dvaldi í hálft annað ár en náði sér aldrei.“ Þótt Nína yrði þannig fyrir ýmsum áföllum í lífinu var það ekki fyrr en hún flutti aftur heim til Íslands sem hún mætti skilningsleysi vegna listsköpunar sinnar. Rammast kvað að því þegar stytta hennar, Hafmeyjan, var sprengd upp í Reykjavíkurtjörn. „Sá atburður fékk mjög á Nínu,“ segir Hrafnhildur. „Hún tjáði sig ekki fyrr en mörgum árum síðar um það óhæfuverk en sagði þá að eitthvað hefði dáið innra með henni. Þetta var mikið áfall, ekki bara fyrir hana heldur marga landsmenn að svona skyldi gerast í okkar litla samfélagi.“
Mest lesið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Lífið Myndaveisla: Eliza Reid og Ásdís Spanó létu sig ekki vanta í Núllið Lífið Dolly gefur 135 milljónir vegna Helenu Lífið „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið Með húsaflutninga á heilanum Lífið „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Lífið Karlmennskuhlaðvarpið heyrir sögunni til Lífið Skrúfaði titrarann í sundur til að forða nágrönnum frá ónæði Lífið Fleiri fréttir „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira