Ástríðan í sögunum kom á óvart Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 14. ágúst 2014 10:30 "Munro hefur gefið út fjórtán smásagnasöfn og ég ætla náttúrlega ekki að hætta fyrr en ég er búin að lesa þau öll,“ segir Silja. Fréttablaðið/Arnþór „Ég held ég hafi átt von á því að lesa svolítið alvarlegar sögur um grimmileg örlög og tilvistarvandamál mannsins en það sem kom mér á óvart var hvað þær eru ástríðufullar. Þarna eru konur í framhjáhaldi hægri vinstri. Munro sýnir hvað allt er hverfult – hvernig ástin og girndin getur umturnað lífi fólks á einu andartaki. Örlögin eru svo margvísleg sem manneskjurnar mæta í sögunum hennar að manni finnst maður hafa lesið heila bók þegar maður er búinn með þær lengstu.“ Þetta segir Silja Aðalsteinsdóttir þegar hún er spurð hvað henni þyki einkenna smásögur Alice Munro en Silja hefur nýlokið við að þýða nýjustu bók Munro, Dear Life, sem á íslensku heitir Lífið að leysa. Bókin kom út á frummálinu 2012 en Silja kveðst ekki hafa verið byrjuð á þýðingunni þegar Munro hlaut Nóbelinn 10. október 2013, fyrst Kanadamanna. „Ég var samt svo bráðheppin að ég var búin að lesa þessa bók. Ég hafði satt að segja ekki lesið Munro áður en Ólafur Jóhann Ólafsson sendi mér Dear Life þegar hún var alveg nýútkomin, meira að segja áritaða af frúnni sjálfri. Ég las hana og fannst hún gasalega skemmtileg. Ég hætti að vinna hjá Forlaginu um síðustu áramót og þegar ég fékk það sem skilnaðargjöf að fá að þýða hana varð ég yfir mig ánægð.“ Hún kveðst þó hafa vitað af Munro áður vegna áhuga fólks á að þýða hana fyrir Forlagið. „Svar Forlagsins var alltaf að það væri ekki nógu mikil sala í smásagnasöfnum, allra síst þýddum, því framleiðslukostnaður á þýddri bók er mun hærri en á frumsaminni bók vegna þýðingarlauna sem þarf að greiða við skil,“ útskýrir hún. Silja segir þýðinguna hafa verið snúna þótt textinn sé á alþýðlegu máli. „Munro tálgar sögurnar svo mikið að stundum var ég í vandræðum með að vita hvað hún átti við. Auðvitað get ég ekki lofað því að ég hafi alltaf skilið hana rétt en ég hafði kanadíska konu á hliðarlínunni, hana Kenevu Kunz, sem er snillingur í íslensku líka. Hún býr hér en er fædd og uppalin í Kanada og þó að hún sé miklu yngri en Munro gat hún hjálpað mér með margt í sambandi við kanadískar aðstæður sem ég sá ekki fyrir mér. Svo er Munro lifandi og starfandi núna þannig að það er ekki búið að gefa út bækur um hana með glósum. Þegar maður þýðir 19. aldar skáldsögur, eins og ég hef gert áður, þá eru til fjölmargar útgáfur af hverri bók og með skýringum, meira að segja sérstakar skýringarbækur en þeim er ekki til að dreifa með svona nýjan höfund.“ Alice Munro hefur látið hafa eftir sér að hún sé hætt að skrifa. Nú ætli hún bara að vera venjuleg manneskja og ekki með hugann sífellt í öðrum heimum. „Hún er auðvitað orðin áttatíu og þriggja ára gömul en ef marka má ný viðtöl við hana þá er hún alveg skínandi klár í kollinum og aldrei að vita nema hún endurskoði þessa ákvörðun,“ segir Silja sem þegar hefur lesið níu bækur eftir Munro og búin að taka upp þá tíundu. „Munro hefur gefið út fjórtán smásagnasöfn og ég ætla náttúrlega ekki að hætta fyrr en ég er búin að lesa þau öll,“ segir hún. Spurningunni um hvort hún ætli að halda áfram að þýða hana svarar hún: „Það er allt undir því komið hvort þessi bók gengur vel. Það verður að láta á það reyna.“ Menning Mest lesið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Sykursalur orðinn einn vinsælasti veislusalur Reykjavíkur Lífið samstarf Fanney Dóra og Aron gáfu syninum nafn Lífið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Lífið Byltingarkennd nýjung fyrir blondínur frá JOHN FRIEDA Lífið samstarf „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið Fleiri fréttir „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira
„Ég held ég hafi átt von á því að lesa svolítið alvarlegar sögur um grimmileg örlög og tilvistarvandamál mannsins en það sem kom mér á óvart var hvað þær eru ástríðufullar. Þarna eru konur í framhjáhaldi hægri vinstri. Munro sýnir hvað allt er hverfult – hvernig ástin og girndin getur umturnað lífi fólks á einu andartaki. Örlögin eru svo margvísleg sem manneskjurnar mæta í sögunum hennar að manni finnst maður hafa lesið heila bók þegar maður er búinn með þær lengstu.“ Þetta segir Silja Aðalsteinsdóttir þegar hún er spurð hvað henni þyki einkenna smásögur Alice Munro en Silja hefur nýlokið við að þýða nýjustu bók Munro, Dear Life, sem á íslensku heitir Lífið að leysa. Bókin kom út á frummálinu 2012 en Silja kveðst ekki hafa verið byrjuð á þýðingunni þegar Munro hlaut Nóbelinn 10. október 2013, fyrst Kanadamanna. „Ég var samt svo bráðheppin að ég var búin að lesa þessa bók. Ég hafði satt að segja ekki lesið Munro áður en Ólafur Jóhann Ólafsson sendi mér Dear Life þegar hún var alveg nýútkomin, meira að segja áritaða af frúnni sjálfri. Ég las hana og fannst hún gasalega skemmtileg. Ég hætti að vinna hjá Forlaginu um síðustu áramót og þegar ég fékk það sem skilnaðargjöf að fá að þýða hana varð ég yfir mig ánægð.“ Hún kveðst þó hafa vitað af Munro áður vegna áhuga fólks á að þýða hana fyrir Forlagið. „Svar Forlagsins var alltaf að það væri ekki nógu mikil sala í smásagnasöfnum, allra síst þýddum, því framleiðslukostnaður á þýddri bók er mun hærri en á frumsaminni bók vegna þýðingarlauna sem þarf að greiða við skil,“ útskýrir hún. Silja segir þýðinguna hafa verið snúna þótt textinn sé á alþýðlegu máli. „Munro tálgar sögurnar svo mikið að stundum var ég í vandræðum með að vita hvað hún átti við. Auðvitað get ég ekki lofað því að ég hafi alltaf skilið hana rétt en ég hafði kanadíska konu á hliðarlínunni, hana Kenevu Kunz, sem er snillingur í íslensku líka. Hún býr hér en er fædd og uppalin í Kanada og þó að hún sé miklu yngri en Munro gat hún hjálpað mér með margt í sambandi við kanadískar aðstæður sem ég sá ekki fyrir mér. Svo er Munro lifandi og starfandi núna þannig að það er ekki búið að gefa út bækur um hana með glósum. Þegar maður þýðir 19. aldar skáldsögur, eins og ég hef gert áður, þá eru til fjölmargar útgáfur af hverri bók og með skýringum, meira að segja sérstakar skýringarbækur en þeim er ekki til að dreifa með svona nýjan höfund.“ Alice Munro hefur látið hafa eftir sér að hún sé hætt að skrifa. Nú ætli hún bara að vera venjuleg manneskja og ekki með hugann sífellt í öðrum heimum. „Hún er auðvitað orðin áttatíu og þriggja ára gömul en ef marka má ný viðtöl við hana þá er hún alveg skínandi klár í kollinum og aldrei að vita nema hún endurskoði þessa ákvörðun,“ segir Silja sem þegar hefur lesið níu bækur eftir Munro og búin að taka upp þá tíundu. „Munro hefur gefið út fjórtán smásagnasöfn og ég ætla náttúrlega ekki að hætta fyrr en ég er búin að lesa þau öll,“ segir hún. Spurningunni um hvort hún ætli að halda áfram að þýða hana svarar hún: „Það er allt undir því komið hvort þessi bók gengur vel. Það verður að láta á það reyna.“
Menning Mest lesið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Sykursalur orðinn einn vinsælasti veislusalur Reykjavíkur Lífið samstarf Fanney Dóra og Aron gáfu syninum nafn Lífið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Lífið Byltingarkennd nýjung fyrir blondínur frá JOHN FRIEDA Lífið samstarf „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið Fleiri fréttir „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira