Heimsljós snertir listamenn Friðrika Benónýsdóttir skrifar 28. maí 2014 10:00 Veisla fyrir augu og eyru. Frá frumsýningu verksins í Volksbühne-leikhúsinu í Berlín í febrúar. Mynd/Einar Falur Ingólfsson „Þetta er verk í fjórum þáttum sem samanstendur eingöngu af leikmynd og tónlist,“ segir Kjartan Sveinsson, tónskáld og höfundur tónlistarinnar í Der Klang der Offenbarung des Göttlichen, eftir Ragnar Kjartansson. Sýningin, sem er leiksýning án leikara og byggð á Heimsljósi Halldórs Laxness, var frumsýnd í Volksbühne-leikhúsinu í Berlín í febrúar en verður frumsýnd á Íslandi í Borgarleikhúsinu í kvöld. „Textinn er ljóð úr Heimsljósi,“ segir Kjartan. „En þau eru öll sungin á þýsku. Þetta var upphaflega þýsk pródúksjón og svo bara hljómar þetta svo asskoti vel á þýskunni.“ Der Klang der Offenbarung des Göttlichen þýðir kraftbirtingarhljómur guðdómsins, hvers vegna var titill verksins ekki þýddur fyrir sýningarnar á Íslandi? „Nafnið er sko miklu flottara á þýsku,“ segir Kjartan og hlær. „Að vera með sýningu sem heitir Kraftbirtingarhljómur guðdómsins hljómar líka mjög arrógant á íslensku svo við ákváðum að halda þýska titlinum.“Kjartan Sveinsson.Kjartan vill ekki samþykkja það að tónlistin leiki aðalhlutverk í verkinu. „Tónlistin og leikmyndin hafa jafnmikið vægi. Hugmyndin á bak við þetta var að reyna að gera eitthvað sem væri fallegt, þótt það sé auðvitað vafasamt að vera eitthvað að rembast við það. Leikmyndin er mjög rómantísk, jafnvel væmin, og músíkin tók mið af því líka, þótt hún sé frekar minímalísk á köflum. Það gerist voðalega lítið, aðalmálið er þessi upplifun, að horfa og hlusta.“ Spurður hvort þeir Ragnar hafi unnið náið saman við sköpun verksins segir Kjartan svo alls ekki hafa verið. „Ragnar fór að mála og ég kann ekkert að mála þannig að ég samdi bara músík á meðan. Auðvitað vorum við búnir að ákveða út á hvað þetta átti að ganga og veittum hvor öðrum smá inspírasjónir öðru hvoru, en annars unnum við þetta bara hvor í sínu lagi.“ Ragnar hefur lýst því í viðtölum hvað Heimsljós standi hjarta hans nærri, á það sama við um þig? „Já, við erum samtaka í því. Þótt við höfum að sumu leyti ólíkar skoðanir á bókinni, þá snertir hún okkur báða djúpt. Ég held reyndar að þessi bók snerti listamenn mjög auðveldlega þar sem hún snýst að sumu leyti um togstreituna í listamanninum.“ Aðeins verða þrjár sýningar hér á Listahátíð, í kvöld, annað kvöld og á föstudagskvöldið, og síðan fer leikmyndin beint til Berlínar þar sem verkið fer aftur á svið í haust. „Svo er aldrei að vita nema hún fari víðar,“ segir Kjartan. „Þetta er samt það stór pródúksjón að það er meira en að segja það að flytja hana milli staða, svo það verður bara að koma í ljós hvert framhaldið verður.“ Menning Mest lesið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Gátu ekki talað saman fyrir syngjandi þjónum Lífið Sykursalur orðinn einn vinsælasti veislusalur Reykjavíkur Lífið samstarf Bergrún Íris og Kolbrún keyptu í Hafnarfirði Lífið Fanney Dóra og Aron gáfu syninum nafn Lífið Fylgst með tímaskeiði í lífi konu sem greinist með krabbamein Lífið Byltingarkennd nýjung fyrir blondínur frá JOHN FRIEDA Lífið samstarf Fleiri fréttir „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira
„Þetta er verk í fjórum þáttum sem samanstendur eingöngu af leikmynd og tónlist,“ segir Kjartan Sveinsson, tónskáld og höfundur tónlistarinnar í Der Klang der Offenbarung des Göttlichen, eftir Ragnar Kjartansson. Sýningin, sem er leiksýning án leikara og byggð á Heimsljósi Halldórs Laxness, var frumsýnd í Volksbühne-leikhúsinu í Berlín í febrúar en verður frumsýnd á Íslandi í Borgarleikhúsinu í kvöld. „Textinn er ljóð úr Heimsljósi,“ segir Kjartan. „En þau eru öll sungin á þýsku. Þetta var upphaflega þýsk pródúksjón og svo bara hljómar þetta svo asskoti vel á þýskunni.“ Der Klang der Offenbarung des Göttlichen þýðir kraftbirtingarhljómur guðdómsins, hvers vegna var titill verksins ekki þýddur fyrir sýningarnar á Íslandi? „Nafnið er sko miklu flottara á þýsku,“ segir Kjartan og hlær. „Að vera með sýningu sem heitir Kraftbirtingarhljómur guðdómsins hljómar líka mjög arrógant á íslensku svo við ákváðum að halda þýska titlinum.“Kjartan Sveinsson.Kjartan vill ekki samþykkja það að tónlistin leiki aðalhlutverk í verkinu. „Tónlistin og leikmyndin hafa jafnmikið vægi. Hugmyndin á bak við þetta var að reyna að gera eitthvað sem væri fallegt, þótt það sé auðvitað vafasamt að vera eitthvað að rembast við það. Leikmyndin er mjög rómantísk, jafnvel væmin, og músíkin tók mið af því líka, þótt hún sé frekar minímalísk á köflum. Það gerist voðalega lítið, aðalmálið er þessi upplifun, að horfa og hlusta.“ Spurður hvort þeir Ragnar hafi unnið náið saman við sköpun verksins segir Kjartan svo alls ekki hafa verið. „Ragnar fór að mála og ég kann ekkert að mála þannig að ég samdi bara músík á meðan. Auðvitað vorum við búnir að ákveða út á hvað þetta átti að ganga og veittum hvor öðrum smá inspírasjónir öðru hvoru, en annars unnum við þetta bara hvor í sínu lagi.“ Ragnar hefur lýst því í viðtölum hvað Heimsljós standi hjarta hans nærri, á það sama við um þig? „Já, við erum samtaka í því. Þótt við höfum að sumu leyti ólíkar skoðanir á bókinni, þá snertir hún okkur báða djúpt. Ég held reyndar að þessi bók snerti listamenn mjög auðveldlega þar sem hún snýst að sumu leyti um togstreituna í listamanninum.“ Aðeins verða þrjár sýningar hér á Listahátíð, í kvöld, annað kvöld og á föstudagskvöldið, og síðan fer leikmyndin beint til Berlínar þar sem verkið fer aftur á svið í haust. „Svo er aldrei að vita nema hún fari víðar,“ segir Kjartan. „Þetta er samt það stór pródúksjón að það er meira en að segja það að flytja hana milli staða, svo það verður bara að koma í ljós hvert framhaldið verður.“
Menning Mest lesið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Gátu ekki talað saman fyrir syngjandi þjónum Lífið Sykursalur orðinn einn vinsælasti veislusalur Reykjavíkur Lífið samstarf Bergrún Íris og Kolbrún keyptu í Hafnarfirði Lífið Fanney Dóra og Aron gáfu syninum nafn Lífið Fylgst með tímaskeiði í lífi konu sem greinist með krabbamein Lífið Byltingarkennd nýjung fyrir blondínur frá JOHN FRIEDA Lífið samstarf Fleiri fréttir „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira