LSH með bestu sérfræðinga heims í talnalækningum? 27. september 2012 06:00 Ófeigur Tryggvi Þorgeirsson, sérfræðingur í almennum lyflækningum, heimilislækningum og heilbrigðisstjórnun, ritaði fróðlega grein um það hvernig laun forstjóra hans endurspegla hlutverk eins af lykilstjórnendum heilbrigðiskerfisins. Lesendum er bent á að meta mikilvægi áhrifaríkrar stjórnunar í heilbrigðiskerfinu í samhengi við þróun heilbrigðismála í framtíðinni og í framhaldi af því endurskipulagningu heilbrigðisþjónustu erlendis. Það sem kemur ekki fram í grein Ófeigs eru breytingar sem gerðar hafa verið á heilbrigðisþjónustu landsmanna. Þessar breytingar fela í sér að aðlaga heilbrigðiskerfið að starfsemi háskólasjúkrahúss.Aðlögun heilbrigðiskerfisins að starfsemi Nýs Landspítala ohf Árið 2007 voru gerðar breytingar á lögum um heilbrigðisþjónustu. Ráðherra hefur lýst þessum breytingum í viðtölum undanfarið á þann veg að öll sérhæfð sjúkrahúsþjónusta verði á LSH og Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri (FSA). Landinu er skipt í heilbrigðisumdæmi með heilbrigðisstofnun sem veitir almenna heilbrigðisþjónustu ásamt heilsugæslu. Ráðherra getur í reglugerð kveðið nánar á um sameiningar stofnana, og því hvaða starfsemi og þjónusta er í boði á hverjum stað. Kerfisbreytingin er því nokkurskonar tveggja þrepa kerfi sem samanstendur af heilsugæslu og háskólasjúkrahúsunum LSH og FSA og að auki á að byggja upp öflugt kerfi sjúkraflutninga. Þrátt fyrir ítarlega leit get ég ekki fundið fyrirmynd að þessu kerfi í hinum vestræna heimi.Breytingar með fjárlögum Breytingar sem hafa orðið á sjúkrahúsþjónustu landsmanna má lesa úr fjárlögum með því að bera saman framlög til sjúkrasviða heilbrigðisstofnana: Árið 2008 fengu 16 sjúkrasvið heilbrigðisstofnana 6,8 milljarða króna úthlutað í fjárlögum. Árið 2012 var þessi tala komin í 4,8 milljarða króna (30% lækkun) og þá hafði þeim fækkað um þrjú með sameiningu stofnana. Sú nýjung var við fjárlagagerð 2011 að fjögur sjúkrahús fengu fjármagn til að reka skurðstofur og það var einungis gert ráð fyrir almennri lyflækningastarfsemi á legudeildum á smærri sjúkrahúsum. Til að gæta jöfnuðar voru legurými "reiknuð" út frá fjölda íbúa og reiknað með að kostnaður sjúkrahúsa væri um 15% hærri en hjúkrunarheimila. Við þetta skertist þjónusta í heimabyggð umtalsvert fyrir um þriðjung íbúa landsins. Rekstrartölur læknaðar? Eftirfarandi rekstrartölur eru fengnar úr ársreikningum LSH til samanburðar: Ÿ 2004 - 27,9 milljarðar króna Ÿ 2007 – 35,7 milljarðar króna Ÿ 2008 – 40,3 milljarðar króna Ÿ 2011 – 42,2 milljarðar króna (S-lyf meðtalin) Til þess að gera tölur samanburðarhæfar er sjúkrahúslyfjum (S-lyfjum) bætt við rekstrarkostnað ársins 2011, en kostnaður vegna S-lyfja var fluttur til Sjúkratrygginga Íslands árið 2009. Af þessu má sjá að rekstrarkostnaður LSH hefur aukist jafnt og þétt á þessu árabili, en mesta breytingin var þegar heilbrigðislöggjöfinni var breytt árið 2007. Það má deila um aðferðir við útreikninga, en hér er ekki tekið tillit til verðlagsþróunar eða þess hver greiðir fyrir S-lyf sem spítalinn notar. Þessi breyting á rekstrarkostnaði LSH hefur verið kynnt almenningi sem 23% niðurskurður í rekstri spítalans. Ófeigur bætir um betur og bendir á að „Reksturinn hefur verið skorinn niður um fjórðung eða sem nemur um 9 milljörðum á ári, gróft reiknað." En það þýðir 36 milljarða niðurskurð á þessum fjórum árum sem um ræðir "gróft reiknað"! Til að flækja upplýsingar um rekstrarafkomu LSH kynntu framkvæmdastjóri fjármála, forstjórinn og síðast velferðaráðherra töluna 32 milljarða til sögunnar eftir afturköllun launahækkunar, en það er svokallað "uppsafnað hagræði" undanfarinna fjögurra ára. Niðurskurður á yfirstandandi fjárlagaári verður skv. útreikningum í grein Ófeigs rúmar 600 milljónir, en í fjárlögum fyrir árið 2012 fékk LSH 36,4 milljarða úthlutaða og nú er lagt til að spítalinn fái 37,8 milljarða fyrir árið 2013, mismunurinn er 1,4 milljarðar.Má þetta? Ég þakka Ófeigi að skýra frá umfangsmiklu hlutverki forstjóra LSH, sem einn af lykilstjórnendum heilbrigðiskerfisins. Í framhaldi af því má benda á að fræðiheiminn greinir á um hvort heilbrigðisstarfsfólk sé best til þess fallið að stjórna sjúkrahúsum, sem á meira skylt við rekstur fyrirtækja en meðferð sjúkdóma. Það má nefna hagsmunaárekstra í því samhengi: Læknir gæti lagt meiri áherslu á sína sérgrein við ákvörðunartöku um það hvaða þjónustu á að veita, í hve miklu mæli og hvað hún má kosta, en einnig í sambandi við kennslu, vísindastarf og húsnæði. Niðurskurður í starfsemi LSH hefur verið mikið í fréttum undanfarin misseri - litlar fréttir um áhrif stórkostlegs niðurskurðar á starfsemina úti á landi og kerfisbreytingarnar frá árinu 2007 eru lítið kynntar. Það sem vekur mesta furðu er að upplýsingar um rekstrarafkomu LSH eru settar fram með þessum villandi hætti athugasemdalaust – endalaust. Hver er tilgangurinn? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðanir Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Ófeigur Tryggvi Þorgeirsson, sérfræðingur í almennum lyflækningum, heimilislækningum og heilbrigðisstjórnun, ritaði fróðlega grein um það hvernig laun forstjóra hans endurspegla hlutverk eins af lykilstjórnendum heilbrigðiskerfisins. Lesendum er bent á að meta mikilvægi áhrifaríkrar stjórnunar í heilbrigðiskerfinu í samhengi við þróun heilbrigðismála í framtíðinni og í framhaldi af því endurskipulagningu heilbrigðisþjónustu erlendis. Það sem kemur ekki fram í grein Ófeigs eru breytingar sem gerðar hafa verið á heilbrigðisþjónustu landsmanna. Þessar breytingar fela í sér að aðlaga heilbrigðiskerfið að starfsemi háskólasjúkrahúss.Aðlögun heilbrigðiskerfisins að starfsemi Nýs Landspítala ohf Árið 2007 voru gerðar breytingar á lögum um heilbrigðisþjónustu. Ráðherra hefur lýst þessum breytingum í viðtölum undanfarið á þann veg að öll sérhæfð sjúkrahúsþjónusta verði á LSH og Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri (FSA). Landinu er skipt í heilbrigðisumdæmi með heilbrigðisstofnun sem veitir almenna heilbrigðisþjónustu ásamt heilsugæslu. Ráðherra getur í reglugerð kveðið nánar á um sameiningar stofnana, og því hvaða starfsemi og þjónusta er í boði á hverjum stað. Kerfisbreytingin er því nokkurskonar tveggja þrepa kerfi sem samanstendur af heilsugæslu og háskólasjúkrahúsunum LSH og FSA og að auki á að byggja upp öflugt kerfi sjúkraflutninga. Þrátt fyrir ítarlega leit get ég ekki fundið fyrirmynd að þessu kerfi í hinum vestræna heimi.Breytingar með fjárlögum Breytingar sem hafa orðið á sjúkrahúsþjónustu landsmanna má lesa úr fjárlögum með því að bera saman framlög til sjúkrasviða heilbrigðisstofnana: Árið 2008 fengu 16 sjúkrasvið heilbrigðisstofnana 6,8 milljarða króna úthlutað í fjárlögum. Árið 2012 var þessi tala komin í 4,8 milljarða króna (30% lækkun) og þá hafði þeim fækkað um þrjú með sameiningu stofnana. Sú nýjung var við fjárlagagerð 2011 að fjögur sjúkrahús fengu fjármagn til að reka skurðstofur og það var einungis gert ráð fyrir almennri lyflækningastarfsemi á legudeildum á smærri sjúkrahúsum. Til að gæta jöfnuðar voru legurými "reiknuð" út frá fjölda íbúa og reiknað með að kostnaður sjúkrahúsa væri um 15% hærri en hjúkrunarheimila. Við þetta skertist þjónusta í heimabyggð umtalsvert fyrir um þriðjung íbúa landsins. Rekstrartölur læknaðar? Eftirfarandi rekstrartölur eru fengnar úr ársreikningum LSH til samanburðar: Ÿ 2004 - 27,9 milljarðar króna Ÿ 2007 – 35,7 milljarðar króna Ÿ 2008 – 40,3 milljarðar króna Ÿ 2011 – 42,2 milljarðar króna (S-lyf meðtalin) Til þess að gera tölur samanburðarhæfar er sjúkrahúslyfjum (S-lyfjum) bætt við rekstrarkostnað ársins 2011, en kostnaður vegna S-lyfja var fluttur til Sjúkratrygginga Íslands árið 2009. Af þessu má sjá að rekstrarkostnaður LSH hefur aukist jafnt og þétt á þessu árabili, en mesta breytingin var þegar heilbrigðislöggjöfinni var breytt árið 2007. Það má deila um aðferðir við útreikninga, en hér er ekki tekið tillit til verðlagsþróunar eða þess hver greiðir fyrir S-lyf sem spítalinn notar. Þessi breyting á rekstrarkostnaði LSH hefur verið kynnt almenningi sem 23% niðurskurður í rekstri spítalans. Ófeigur bætir um betur og bendir á að „Reksturinn hefur verið skorinn niður um fjórðung eða sem nemur um 9 milljörðum á ári, gróft reiknað." En það þýðir 36 milljarða niðurskurð á þessum fjórum árum sem um ræðir "gróft reiknað"! Til að flækja upplýsingar um rekstrarafkomu LSH kynntu framkvæmdastjóri fjármála, forstjórinn og síðast velferðaráðherra töluna 32 milljarða til sögunnar eftir afturköllun launahækkunar, en það er svokallað "uppsafnað hagræði" undanfarinna fjögurra ára. Niðurskurður á yfirstandandi fjárlagaári verður skv. útreikningum í grein Ófeigs rúmar 600 milljónir, en í fjárlögum fyrir árið 2012 fékk LSH 36,4 milljarða úthlutaða og nú er lagt til að spítalinn fái 37,8 milljarða fyrir árið 2013, mismunurinn er 1,4 milljarðar.Má þetta? Ég þakka Ófeigi að skýra frá umfangsmiklu hlutverki forstjóra LSH, sem einn af lykilstjórnendum heilbrigðiskerfisins. Í framhaldi af því má benda á að fræðiheiminn greinir á um hvort heilbrigðisstarfsfólk sé best til þess fallið að stjórna sjúkrahúsum, sem á meira skylt við rekstur fyrirtækja en meðferð sjúkdóma. Það má nefna hagsmunaárekstra í því samhengi: Læknir gæti lagt meiri áherslu á sína sérgrein við ákvörðunartöku um það hvaða þjónustu á að veita, í hve miklu mæli og hvað hún má kosta, en einnig í sambandi við kennslu, vísindastarf og húsnæði. Niðurskurður í starfsemi LSH hefur verið mikið í fréttum undanfarin misseri - litlar fréttir um áhrif stórkostlegs niðurskurðar á starfsemina úti á landi og kerfisbreytingarnar frá árinu 2007 eru lítið kynntar. Það sem vekur mesta furðu er að upplýsingar um rekstrarafkomu LSH eru settar fram með þessum villandi hætti athugasemdalaust – endalaust. Hver er tilgangurinn?
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun