Evrópulestin farin út af sporinu 2. júní 2005 00:01 Hollendingar greiddu stjórnarskrársáttmála Evrópusambandsins náðarhöggið í fyrrakvöld þegar þeir kolfelldu plaggið í þjóðaratkvæðagreiðslu sinni. 62 prósent þjóðarinnar höfnuðu skránni á meðan aðeins rúmur þriðjungur sagði já. Engar líkur eru á að stjórnarskrársáttmálinn taki gildi í núverandi mynd heldur er fyrirsjáanlegt að verulegt bakslag komi nú í Evrópusamrunann. Fullgildingarferlið haldi áfram... Strax að lokinni atkvæðagreiðslunni í Hollandi létu viðbrögð ráðamanna ekki á sér standa. Þrátt fyrir að fæstir þeirra reyndu að dylja vonbrigði sín á nokkurn hátt hvöttu þeir samt til að fullgildingarferlinu yrði haldið áfram. Þótt skýrt sé á um það kveðið að öll aðildarríkin 25 verði að staðfesta stjórnarskrána til að hún öðlist gildi er út af fyrir sig ekki fráleitt að halda ferlinu áfram. Þegar þjóðarleiðtogarnir 25 undirrituðu sáttmálann í Róm í október síðastliðnum lýstu þeir því jafnframt yfir að ef að minnsta kosti tuttugu ríki staðfestu hann þá mætti gera á honum einhverjar breytingar til að mæta óskum þeirra leiðtoga sem rötuðu í vandræði með staðfestinguna heima fyrir. Þegar eru tíu ríki búin að staðfesta sáttmálann, síðast Lettland í gærmorgun, en þrettán eiga það ennþá eftir. ...þótt það sé í raun fráleitt Þegar betur er að gáð virðist hins vegar tilgangslaust að halda ferlinu áfram. Í fyrsta lagi er fráleitt að ætla almenningi í þeim ríkjum sem þjóðaratkvæðagreiðsla fer fram í að kjósa um plagg sem svo mikil óvissa ríkir um. Í öðru lagi virðist niðurstaðan í Frakklandi og Hollandi hafa breytt svo pólitísku andrúmslofti álfunnar að útlit er fyrir að aðrar þjóðir sem áður voru hlynntar sáttmálanum muni nú fella hann. Þegar skoðananakannanir benda til að Lúxemborgarar, sem eru með áköfustu ESB-sinnum, gætu sagt nei í atkvæðagreiðslu sinni 10. júlí þá er heldur bjartsýnt að reikna með að efasemdaseggir á borð við Dani og Breta muni leggja blessun sína yfir sáttmálann. Í þriðja lagi þá gerði enginn ráð fyrir því að sáttmálanum yrði hafnað í sjálfum kjarnaríkjum sambandsins heldur var búist við andstöðu í smærri ríkjum þess eins og Danmörku, eða Bretlandi sem hefur alltaf verið á jaðri sambandsins bæði í landfræðilegum og pólitískum skilningi. Vissulega er mögulegt fyrir óánægð ríki að taka pokann og yfirgefa sambandið en útilokað er að ímynda sér ESB án þátttöku Frakka. Lífgunartilraunir hugsanlegar Hvað sem þessu líður hafa nokkrar leiðir verið nefndar til að bjarga sáttmálanum, eða að minnsta kosti leifunum af honum. Giuliano Amato, fyrrverandi forsætisráðherra Ítalíu og einn höfunda stjórnarskrársáttmálans, hefur stungið upp á að hlutum hennar verði einfaldlega bætt við Nice-sáttmálann sem nú er í gildi. Hefur staða utanríkisráðherra sambandsins sérstaklega verið nefnd í þessu samhengi en talið er að hægt sé að stofna hana án flókinna lagabreytinga. Það þýddi auðvitað að metnaðarfyllri ákvæði plaggsins sem ganga þyrftu í gegnum fullgildingarferli yrðu látin lönd og leið. Nokkrir hafa lagt til að samið verði að nýju um ákveðin ákvæði stjórnarskrárinnar og svo verði einfaldlega kosið aftur, líkt og Írar gerðu árið 2002 þegar þeir kusu í annað sinn um Nice-sáttmálann. Hins vegar þykir ólíklegt að nokkur sátt náist um þau ákvæði sem helst hefur staðið styr um. Frakkar vilja að sáttmálinn tryggi félagsleg réttindi betur en nú stendur til. Þessu eru á hinn bóginn mörg aðildarríkjanna andvíg, ekki síst Bretar, því þau óttast að slíkar ráðstafanir verði á kostnað frjálsræðis í viðskiptum. Hurðum sambandsins skellt Höfnun stjórnarskrársáttmálans er eitthvert mesta áfall sem Evópusambandið hefur orðið fyrir og líklegt er að bakslag komi í samrunann á næstu árum. Silvio Berlusconi, forsætisráðherra Ítalíu, hitti sennilega naglann á höfuðið í gær þegar hann sagði að úrslitin í Hollandi og Frakklandi vektu upp áleitnar spurningar um framtíð Evrópu sem engin svör væru til við. Fyrirsjáanlegt er að í hönd fari mikil endurskoðun á tilgangi og markmiðum ESB. Í svipinn virðast úrslit síðustu daga helst boða slæm tíðindi fyrir þau ríki sem nú banka á dyr sambandsins. Fjölmargir Frakkar sem sögðu nei gerðu það vegna andstöðu við aðild Tyrkja að ESB og vitað er að Angela Merkel, sem gæti orðið kanslari í Þýskalandi í haust, leggst jafnframt gegn henni. Jafnvel gæti hurðinni verið skellt á Búlgara og Rúmena sem búið er að lofa aðild að ESB þar sem franska þingið á enn eftir að leggja blessun sína yfir inngöngu þeirra. Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Skipti öllu máli að telja drykkina Innlent Holan alls ekki eina slysagildran Innlent Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Innlent Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Erlent Athafnamaðurinn Þráinn Hafstein Kristjánsson látinn Innlent Segir ráðherra neita að afhenda gögn um bókun 35 Innlent Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Innlent Nýtt eftirlitskerfi á ytri landamærum Schengen-svæðisins Innlent Augljóst að ríkisstjórnarsamstarfið sé að nálgast leiðarlok Innlent Risaþotan flaug aftur yfir Reykjavíkursvæðið Innlent Fleiri fréttir Deila Nóbelnum fyrir uppgötvun á miRNA Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Eitt ár frá upphafi stríðsins á Gasa Íranskur herforingi sagður hafa látist í loftárásum Ísraela Lýsa nóttinni sem skelfilegri Minnkandi virðing fyrir heilbrigðisstarfsfólki á Gasa Ung kona látin eftir skotárás í Ísrael Huldukona í lykilhlutverki í lygilegu ráðabruggi um símboðana „Ein versta nóttin“ í Beirút frá upphafi átaka Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Sjá meira
Hollendingar greiddu stjórnarskrársáttmála Evrópusambandsins náðarhöggið í fyrrakvöld þegar þeir kolfelldu plaggið í þjóðaratkvæðagreiðslu sinni. 62 prósent þjóðarinnar höfnuðu skránni á meðan aðeins rúmur þriðjungur sagði já. Engar líkur eru á að stjórnarskrársáttmálinn taki gildi í núverandi mynd heldur er fyrirsjáanlegt að verulegt bakslag komi nú í Evrópusamrunann. Fullgildingarferlið haldi áfram... Strax að lokinni atkvæðagreiðslunni í Hollandi létu viðbrögð ráðamanna ekki á sér standa. Þrátt fyrir að fæstir þeirra reyndu að dylja vonbrigði sín á nokkurn hátt hvöttu þeir samt til að fullgildingarferlinu yrði haldið áfram. Þótt skýrt sé á um það kveðið að öll aðildarríkin 25 verði að staðfesta stjórnarskrána til að hún öðlist gildi er út af fyrir sig ekki fráleitt að halda ferlinu áfram. Þegar þjóðarleiðtogarnir 25 undirrituðu sáttmálann í Róm í október síðastliðnum lýstu þeir því jafnframt yfir að ef að minnsta kosti tuttugu ríki staðfestu hann þá mætti gera á honum einhverjar breytingar til að mæta óskum þeirra leiðtoga sem rötuðu í vandræði með staðfestinguna heima fyrir. Þegar eru tíu ríki búin að staðfesta sáttmálann, síðast Lettland í gærmorgun, en þrettán eiga það ennþá eftir. ...þótt það sé í raun fráleitt Þegar betur er að gáð virðist hins vegar tilgangslaust að halda ferlinu áfram. Í fyrsta lagi er fráleitt að ætla almenningi í þeim ríkjum sem þjóðaratkvæðagreiðsla fer fram í að kjósa um plagg sem svo mikil óvissa ríkir um. Í öðru lagi virðist niðurstaðan í Frakklandi og Hollandi hafa breytt svo pólitísku andrúmslofti álfunnar að útlit er fyrir að aðrar þjóðir sem áður voru hlynntar sáttmálanum muni nú fella hann. Þegar skoðananakannanir benda til að Lúxemborgarar, sem eru með áköfustu ESB-sinnum, gætu sagt nei í atkvæðagreiðslu sinni 10. júlí þá er heldur bjartsýnt að reikna með að efasemdaseggir á borð við Dani og Breta muni leggja blessun sína yfir sáttmálann. Í þriðja lagi þá gerði enginn ráð fyrir því að sáttmálanum yrði hafnað í sjálfum kjarnaríkjum sambandsins heldur var búist við andstöðu í smærri ríkjum þess eins og Danmörku, eða Bretlandi sem hefur alltaf verið á jaðri sambandsins bæði í landfræðilegum og pólitískum skilningi. Vissulega er mögulegt fyrir óánægð ríki að taka pokann og yfirgefa sambandið en útilokað er að ímynda sér ESB án þátttöku Frakka. Lífgunartilraunir hugsanlegar Hvað sem þessu líður hafa nokkrar leiðir verið nefndar til að bjarga sáttmálanum, eða að minnsta kosti leifunum af honum. Giuliano Amato, fyrrverandi forsætisráðherra Ítalíu og einn höfunda stjórnarskrársáttmálans, hefur stungið upp á að hlutum hennar verði einfaldlega bætt við Nice-sáttmálann sem nú er í gildi. Hefur staða utanríkisráðherra sambandsins sérstaklega verið nefnd í þessu samhengi en talið er að hægt sé að stofna hana án flókinna lagabreytinga. Það þýddi auðvitað að metnaðarfyllri ákvæði plaggsins sem ganga þyrftu í gegnum fullgildingarferli yrðu látin lönd og leið. Nokkrir hafa lagt til að samið verði að nýju um ákveðin ákvæði stjórnarskrárinnar og svo verði einfaldlega kosið aftur, líkt og Írar gerðu árið 2002 þegar þeir kusu í annað sinn um Nice-sáttmálann. Hins vegar þykir ólíklegt að nokkur sátt náist um þau ákvæði sem helst hefur staðið styr um. Frakkar vilja að sáttmálinn tryggi félagsleg réttindi betur en nú stendur til. Þessu eru á hinn bóginn mörg aðildarríkjanna andvíg, ekki síst Bretar, því þau óttast að slíkar ráðstafanir verði á kostnað frjálsræðis í viðskiptum. Hurðum sambandsins skellt Höfnun stjórnarskrársáttmálans er eitthvert mesta áfall sem Evópusambandið hefur orðið fyrir og líklegt er að bakslag komi í samrunann á næstu árum. Silvio Berlusconi, forsætisráðherra Ítalíu, hitti sennilega naglann á höfuðið í gær þegar hann sagði að úrslitin í Hollandi og Frakklandi vektu upp áleitnar spurningar um framtíð Evrópu sem engin svör væru til við. Fyrirsjáanlegt er að í hönd fari mikil endurskoðun á tilgangi og markmiðum ESB. Í svipinn virðast úrslit síðustu daga helst boða slæm tíðindi fyrir þau ríki sem nú banka á dyr sambandsins. Fjölmargir Frakkar sem sögðu nei gerðu það vegna andstöðu við aðild Tyrkja að ESB og vitað er að Angela Merkel, sem gæti orðið kanslari í Þýskalandi í haust, leggst jafnframt gegn henni. Jafnvel gæti hurðinni verið skellt á Búlgara og Rúmena sem búið er að lofa aðild að ESB þar sem franska þingið á enn eftir að leggja blessun sína yfir inngöngu þeirra.
Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Skipti öllu máli að telja drykkina Innlent Holan alls ekki eina slysagildran Innlent Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Innlent Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Erlent Athafnamaðurinn Þráinn Hafstein Kristjánsson látinn Innlent Segir ráðherra neita að afhenda gögn um bókun 35 Innlent Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Innlent Nýtt eftirlitskerfi á ytri landamærum Schengen-svæðisins Innlent Augljóst að ríkisstjórnarsamstarfið sé að nálgast leiðarlok Innlent Risaþotan flaug aftur yfir Reykjavíkursvæðið Innlent Fleiri fréttir Deila Nóbelnum fyrir uppgötvun á miRNA Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Eitt ár frá upphafi stríðsins á Gasa Íranskur herforingi sagður hafa látist í loftárásum Ísraela Lýsa nóttinni sem skelfilegri Minnkandi virðing fyrir heilbrigðisstarfsfólki á Gasa Ung kona látin eftir skotárás í Ísrael Huldukona í lykilhlutverki í lygilegu ráðabruggi um símboðana „Ein versta nóttin“ í Beirút frá upphafi átaka Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Sjá meira