Allir vilja Óskar Þórarinn Þórarinsson skrifar 25. febrúar 2005 00:01 Óskarsverðlaunin eru sjálfsagt umdeildustu bransaverðlaun sem sögur fara af en þau eru veitt árlega þegar Hollywoodliðið kemur saman og afhenda þeim gullstyttu sem meirihluti atkvæðisbærra í kvikmyndabransanum í Bandaríkjunum telur hafa skarað fram úr á liðnu ári. Verðlaunaathöfnin sjálf er skemmtiefni sem er sjónvarpað um allan heim en það merkilegasta við hana er þó að hún er sjaldnast mjög skemmtileg en samt geta margir ekki hugsað sér að missa af ósköpunum. Það er líka vissulega gaman að sjá stjörnurnar stíga til jarðar á rauða dregilinn og það er hægur vandi að byggja upp spennu í kringum úrslitin enda eru bíómyndir eitthvað sem allir nenna að hafa skoðanir á. Finnist einhverjum Eddan, ÍMARK verðlaunin eða jafnvel íslensku bókmenntaverðlaunin hallærisleg og innihaldsrýr þá eru þau yfirleitt borin saman við Óskarinn þegar gera á lítið úr þeim. Óskarsskrumið er vitaskuld yfirgengilegt að hætti Bandaríkjamanna og það er því auðvelt að láta þau fara í taugarnar á sér og stilla þeim upp sem víti sem ber að varast. Verðlaunin eru að mörgu leyti góð fyrir sinn hatt en eru, eins og flest önnur bransaverðlaun, hættuleg þegar þau eru gerð að mælikvarða á gæði. Markaðsgildi allra þessara uppákoma er ótvírætt og á bak við valið á hverjum sigurvegara er alls konar pólitík, kynningarherferðir og þrýstingur úr öllum áttum. Þannig vissu allir að Friðrik Þór Friðriksson myndi ekki hreppa hnossið fyrir Börn náttúrunnar sem bestu erlendu myndina. Myndin var fullsamkeppnisfær en Íslendingurinn hafði ekki fjárhagslega burði til að keppa við andstæðingana í markaðssetningu sem felst aðallega í því að troða myndunum ofan í kokið á þeim sem hafa atkvæðisrétt. Það má endalaust hártoga og deila um réttmæti hverrar niðurstöðu en þegar myndir á borð við Titanic og Gladiator, fá verðlaun fyrir bestu myndina hlýtur eitthvað að vera að. Þetta eru risastórar og flottar myndir en illa skrifaðar og ekkert sérstaklega vel leiknar. Íburðurinn slær blindu á mannskapinn sem ákveður að verðlauna þessi óskóp. Stundum reynir Akademían svo að sýna fram á að hún er ekki með mikilmennskubrjálæði og verðlaunar "litlar" myndir eins og Shakespeare in Love. Ágætis mynd sem er þó engan veginn nógu merkileg til að verðskulda Óskar, það er að segja ef Óskarinn hefði einhverja merkingu. Óskarsþrautaganga Stevens Spielberg er alltaf gott dæmi en þessum leikstjóra, sem hefur gert margar af vinsælustu myndum allra tíma, reyndist ómögulegt að hreppa verðlaunin fyrir ævintýramyndir sínar. Þá tekur hann sig til og gerir The Color Purple. Hörkufína og tilfinningaríka mynd en allt kemur fyrir ekki. Það er ekki fyrr en hann gerir mynd sem er þóknanleg gyðingunum sem öllu ráða í Hollywood, Schindler´s List, að hann sópar til sín styttunum. Martin Scorsese hefur átt við svipað vandamál að stríða og margir vilja meina að hann muni vinna með The Aviator í ár vegna þess að það sé "kominn tími á hann". Er The Aviator þá verri en Gangs of New York, The Age of Innocence, Goodfellas, The Last Temptation of Christ og Raging Bull en á bara að vinna af því leikstjórinn hefur beðið svo lengi? Eða eru kannski fyrrnefndar myndir miklu verri en The Aviator og áttu ekki inni fyrir verðlaununum? Fari svo að til dæmis Clint Eastwood nappi verðlaunum af Scorsese að þessu sinni endar Scorsese sennilega með því að fá heiðursóskar eftir nokkur ár og fer í gröfina án þess að vinna alvöru Óskar. Hann er þá í sömu sporum og Alfred Hithcock sem fékk aldrei leikstjóraverðlaunin þrátt fyrir hvert snilldarverkið á fætur öðru. Eina vitið fyrir alvöru hæfileikafólk er að gera eins og Woody Allen og sitja heima á Óskarskvöldum enda eru þessi glassúrbornu ósköp þolanlegri í sjónvarpinu með auglýsingahléum auk þess sem maður getur þá tryllst þegar maður tapar án þess að allur heimurinn verði vitni að því. thorarinn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Óskarsverðlaunin eru sjálfsagt umdeildustu bransaverðlaun sem sögur fara af en þau eru veitt árlega þegar Hollywoodliðið kemur saman og afhenda þeim gullstyttu sem meirihluti atkvæðisbærra í kvikmyndabransanum í Bandaríkjunum telur hafa skarað fram úr á liðnu ári. Verðlaunaathöfnin sjálf er skemmtiefni sem er sjónvarpað um allan heim en það merkilegasta við hana er þó að hún er sjaldnast mjög skemmtileg en samt geta margir ekki hugsað sér að missa af ósköpunum. Það er líka vissulega gaman að sjá stjörnurnar stíga til jarðar á rauða dregilinn og það er hægur vandi að byggja upp spennu í kringum úrslitin enda eru bíómyndir eitthvað sem allir nenna að hafa skoðanir á. Finnist einhverjum Eddan, ÍMARK verðlaunin eða jafnvel íslensku bókmenntaverðlaunin hallærisleg og innihaldsrýr þá eru þau yfirleitt borin saman við Óskarinn þegar gera á lítið úr þeim. Óskarsskrumið er vitaskuld yfirgengilegt að hætti Bandaríkjamanna og það er því auðvelt að láta þau fara í taugarnar á sér og stilla þeim upp sem víti sem ber að varast. Verðlaunin eru að mörgu leyti góð fyrir sinn hatt en eru, eins og flest önnur bransaverðlaun, hættuleg þegar þau eru gerð að mælikvarða á gæði. Markaðsgildi allra þessara uppákoma er ótvírætt og á bak við valið á hverjum sigurvegara er alls konar pólitík, kynningarherferðir og þrýstingur úr öllum áttum. Þannig vissu allir að Friðrik Þór Friðriksson myndi ekki hreppa hnossið fyrir Börn náttúrunnar sem bestu erlendu myndina. Myndin var fullsamkeppnisfær en Íslendingurinn hafði ekki fjárhagslega burði til að keppa við andstæðingana í markaðssetningu sem felst aðallega í því að troða myndunum ofan í kokið á þeim sem hafa atkvæðisrétt. Það má endalaust hártoga og deila um réttmæti hverrar niðurstöðu en þegar myndir á borð við Titanic og Gladiator, fá verðlaun fyrir bestu myndina hlýtur eitthvað að vera að. Þetta eru risastórar og flottar myndir en illa skrifaðar og ekkert sérstaklega vel leiknar. Íburðurinn slær blindu á mannskapinn sem ákveður að verðlauna þessi óskóp. Stundum reynir Akademían svo að sýna fram á að hún er ekki með mikilmennskubrjálæði og verðlaunar "litlar" myndir eins og Shakespeare in Love. Ágætis mynd sem er þó engan veginn nógu merkileg til að verðskulda Óskar, það er að segja ef Óskarinn hefði einhverja merkingu. Óskarsþrautaganga Stevens Spielberg er alltaf gott dæmi en þessum leikstjóra, sem hefur gert margar af vinsælustu myndum allra tíma, reyndist ómögulegt að hreppa verðlaunin fyrir ævintýramyndir sínar. Þá tekur hann sig til og gerir The Color Purple. Hörkufína og tilfinningaríka mynd en allt kemur fyrir ekki. Það er ekki fyrr en hann gerir mynd sem er þóknanleg gyðingunum sem öllu ráða í Hollywood, Schindler´s List, að hann sópar til sín styttunum. Martin Scorsese hefur átt við svipað vandamál að stríða og margir vilja meina að hann muni vinna með The Aviator í ár vegna þess að það sé "kominn tími á hann". Er The Aviator þá verri en Gangs of New York, The Age of Innocence, Goodfellas, The Last Temptation of Christ og Raging Bull en á bara að vinna af því leikstjórinn hefur beðið svo lengi? Eða eru kannski fyrrnefndar myndir miklu verri en The Aviator og áttu ekki inni fyrir verðlaununum? Fari svo að til dæmis Clint Eastwood nappi verðlaunum af Scorsese að þessu sinni endar Scorsese sennilega með því að fá heiðursóskar eftir nokkur ár og fer í gröfina án þess að vinna alvöru Óskar. Hann er þá í sömu sporum og Alfred Hithcock sem fékk aldrei leikstjóraverðlaunin þrátt fyrir hvert snilldarverkið á fætur öðru. Eina vitið fyrir alvöru hæfileikafólk er að gera eins og Woody Allen og sitja heima á Óskarskvöldum enda eru þessi glassúrbornu ósköp þolanlegri í sjónvarpinu með auglýsingahléum auk þess sem maður getur þá tryllst þegar maður tapar án þess að allur heimurinn verði vitni að því. thorarinn@frettabladid.is
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun