30 milljónir lagðar í svikamylluna 2. desember 2004 00:01 Fjársvikamálið stórfellda sem upp er komið í Noregi teygir anga sína til Íslands. Á annað hundrað Íslendinga létu gabbast af loforðum um skjótfenginn gróða og lögðu fé í svikamylluna, samtals um þrjátíu milljónir króna. Noregsmet í fjársvikum Mikið hefur verið fjallað um mál pýramídafyrirtækisins The Five Percent Community (T5PC) í norskum fjölmiðlum enda eru fjársvikin talin þau umfangsmestu í norskri sögu. Áætlað er að forsprakkar þess hafi haft að minnsta kosti ellefu milljarða íslenskra króna upp úr krafsinu þegar þeir ginntu ríflega 70.000 manns til að leggja fé í fyrirtækið, ýmist með sölu á hlutabréfum eða annars konar varningi.. Þegar Jim Wolden og félagar hans stofnuðu T5PC árið 1993 var hugmyndin að fá fólk til að kaupa sig inn í fyrirtækið til þess að fá að selja varning af ýmsu tagi beini sölu. Þeir hófust strax handa við að afla hluthafa að fyrirtækinu en varningurinn lét hins vegar bíða eftir sér. Með árunum urðu hluthafar þess áskynja að aðaláherslan var á að fá enn fleiri hluthafa í hópinn en á hinn bóginn var látið liggja á milli hluta að koma vörunum til þeirra sem greitt höfðu fyrir þær. Skráning á almennum hlutabréfamarkaði var alltaf handan við hornið en aldrei varð neitt úr henni. Þegar T5PC var lýst gjaldþrota 18. nóvember síðastliðinn gerðu menn sér fyrst hvílík svikamylla var þarna á ferðinni og hófst lögreglurannsókn í framhaldi af því. Ellefu manns hafa verið handteknir og í gær var höfuðpaurinn Jim Wolden yfirheyrður en hann flúði til Spánar í kjölfar gjaldþrotsins. Stærstur hluti milljarðanna ellefu er talinn hafa fengist með sölu á hlutabréfum. Ekki er ljóst hvað hefur orðið um alla þessa fjármuni. Höfuðpaurarnir sem helst mökuðu krókinn bárust talsvert á en jafnframt er talið að talsverðum hluta fjárins hafi verið lagður inn á svissneska bankareikninga. Fjárfest var í dularfullum fyrirtækjasamsteypum í Mið-Ameríkuríkinu Belís og á Kýpur en einnig höfðu forsprakkar T5PC áform um að setja á fót spilavíti. Íslendingar bitu á agnið Norskir fjölmiðlar birtu í vikunni lista yfir þá sem hafa verið blekktir í pýramídasvindlinu en á honum er að finna fjörtíu þúsund nöfn einstaklinga og fyrirtækja. Á listanum eru vel á annað hundrað Íslendinga sem búsettir eru víða um landið. 52 Reykvíkingar keyptu hlut í T5PC, átján Eyjamenn, og fimmtán Garðbæingar. Tólf Kópavogsbúar létu gabbast, svo og níu Hafnfirðingar en einungis tveir Akureyringar. Athygli vekur að Flúðamenn voru áhugasamir um kaup á bréfum í T5PC, nöfn sjö þeirra eru á listanum. Reykvíkingur nokkur sem keypti hlut í T5PC sagði í samtali við blaðið að fyrir rétt rúmu ári hefðu Norðmenn komið hingað til lands og kynnt hugmyndina. Ekki vissi maðurinn hvers vegna Norðmennirnir hefðu haft samband við sig en engu að síður leist honum vel á hugmyndina og var því tilbúinn að reiða fram um 800 evrur, tæpar sjötíu þúsund krónur. Var greiðslan innt af hendi með kreditkorti. Bjóst maðurinn við að þegar skráningu á hlutabréfamarkaði lyki færi fjárfestingin að borga sig en þegar ekkert gerðist fóru að renna á hann tvær grímur. Féð er að líkindum með öllu tapað og útilokar maðurinn ekki að hann muni reyna að leita réttar síns. Hluturinn í T5PC var yfirleitt seldur á 0,45 evrur. Algengt er að Íslendingarnir hafi skráð sig fyrir 1777 hlutum, um það bil 69.000 krónum en dæmi eru um mun hærri fjárhæðir, allt upp í rúmar fjórar milljónir króna. Íslensku hluthafarnir virðast hafa sett í það minnsta þrjátíu milljónir króna í T5PC. Fjármálaeftirlitið aðhafðist ekki Fjármálaeftirlitið hefur í mörgum tilvikum varað sérstaklega við fyrirtækjum af þessu tagi en það var ekki gert í þessu tilviki. Páls Gunnars Pálssonar forstjóri Fjármálaeftirlitsins telur ástæða þess að ekki var birt tilkynning vegna T5PC vera þá að sennilega bárust engar kvartanir á sínum tíma út af fyrirtækinu eða ábendingar þar að lútandi. Þar sem fyrirtækið er þegar orðið gjaldþrota á hann ekki von á að málið verði skoðað af eftirlitsins hálfu. Páll ítrekar hins vegar að Fjármálaeftirlitið varar almennt við fyrirtækjum á borðið við T5PC. Málið minnir um margt á fjárplógsstarfsemi sænska fyrirtækisins Sprinkle network sem komst í hámæli hérlendis síðastliðinn vetur. Fjöldi fólks taldi sig hafa verið hlunnfarinn og námu bótakröfur á annað hundrað milljónir króna en fáir fengu eitthvað endurgreitt frá Svíunum. Fréttir Innlent Lög og regla Mest lesið Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn stúlkunnar sem lést Innlent Eyða ekki tíma í að eltast við sögusagnir Innlent Banaslys á byggingarsvæði í Árborg Innlent Bjarni segir brottvísunina standa Innlent Lífvarðaþjónustan segist meðvituð um tíst Musk um Biden og Harris Erlent „Ég er nauðgari eins og hinir mennirnir hér inni“ Erlent Telur litlar líkur á að Yazan verði vísað úr landi Innlent Bjóst ekki við því að þurfa á svartri vinnu að halda í ellinni Innlent Finnum sérstaklega til þegar börn eigi í hlut Innlent Fleiri fréttir Spáir viðvarandi skorti á raforku næstu fimm ár Stjórnarandstaðan notuð til uppfyllingar á Alþingi Sjálfstæðisflokkurinn þríklofinn um samgöngusáttmála Banaslys á byggingarsvæði í Árborg Tók rúmlega ár að fá „nei“ við einfaldri fyrirspurn Spenna innan ríkisstjórnarinnar og mannskæðir gróðureldar Hvorki verið að fylgja fólki né fara með það heim Eyða ekki tíma í að eltast við sögusagnir Fresta leitinni að Illes Sex ferðamenn festust í helli við Reynisfjöru Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Nafn stúlkunnar sem lést Til rannsóknar hvar stúlkan var myrt „Langveikt barn í hjólastól peð og fórnarlamb átaka við ríkisstjórnarborðið“ Telur litlar líkur á að Yazan verði vísað úr landi Sigmundur segir fjölmenningastefnuna komna í þrot Brýnt að finna þyrluflugi nýjan samastað Bein útsending: Málþing um sjúklingaöryggi Finnum sérstaklega til þegar börn eigi í hlut Óráðlegt að undirbúa flutning barns sem dvelur á sjúkrahúsi „Ég hótaði ekki stjórnarslitum“ Vandræðalegt að fylgjast með svörum ráðherra Segir lögin skipta máli en líka mannúð „Þó að það hafi verið mér þvert um geð“ Brottvísun Yazans mótmælt á meðan ráðherrar funda Segir Vinstri græn hafa þröngvað Guðrúnu til lögbrots Bjarni segir brottvísunina standa „Þetta er ekki bara pjatt“: Segir eftirlits þörf með gráum markaði með snyrtivörur Læknir hafi metið Yazan flugfæran Yazan mjög verkjaður og faðir hans brákaður Sjá meira
Fjársvikamálið stórfellda sem upp er komið í Noregi teygir anga sína til Íslands. Á annað hundrað Íslendinga létu gabbast af loforðum um skjótfenginn gróða og lögðu fé í svikamylluna, samtals um þrjátíu milljónir króna. Noregsmet í fjársvikum Mikið hefur verið fjallað um mál pýramídafyrirtækisins The Five Percent Community (T5PC) í norskum fjölmiðlum enda eru fjársvikin talin þau umfangsmestu í norskri sögu. Áætlað er að forsprakkar þess hafi haft að minnsta kosti ellefu milljarða íslenskra króna upp úr krafsinu þegar þeir ginntu ríflega 70.000 manns til að leggja fé í fyrirtækið, ýmist með sölu á hlutabréfum eða annars konar varningi.. Þegar Jim Wolden og félagar hans stofnuðu T5PC árið 1993 var hugmyndin að fá fólk til að kaupa sig inn í fyrirtækið til þess að fá að selja varning af ýmsu tagi beini sölu. Þeir hófust strax handa við að afla hluthafa að fyrirtækinu en varningurinn lét hins vegar bíða eftir sér. Með árunum urðu hluthafar þess áskynja að aðaláherslan var á að fá enn fleiri hluthafa í hópinn en á hinn bóginn var látið liggja á milli hluta að koma vörunum til þeirra sem greitt höfðu fyrir þær. Skráning á almennum hlutabréfamarkaði var alltaf handan við hornið en aldrei varð neitt úr henni. Þegar T5PC var lýst gjaldþrota 18. nóvember síðastliðinn gerðu menn sér fyrst hvílík svikamylla var þarna á ferðinni og hófst lögreglurannsókn í framhaldi af því. Ellefu manns hafa verið handteknir og í gær var höfuðpaurinn Jim Wolden yfirheyrður en hann flúði til Spánar í kjölfar gjaldþrotsins. Stærstur hluti milljarðanna ellefu er talinn hafa fengist með sölu á hlutabréfum. Ekki er ljóst hvað hefur orðið um alla þessa fjármuni. Höfuðpaurarnir sem helst mökuðu krókinn bárust talsvert á en jafnframt er talið að talsverðum hluta fjárins hafi verið lagður inn á svissneska bankareikninga. Fjárfest var í dularfullum fyrirtækjasamsteypum í Mið-Ameríkuríkinu Belís og á Kýpur en einnig höfðu forsprakkar T5PC áform um að setja á fót spilavíti. Íslendingar bitu á agnið Norskir fjölmiðlar birtu í vikunni lista yfir þá sem hafa verið blekktir í pýramídasvindlinu en á honum er að finna fjörtíu þúsund nöfn einstaklinga og fyrirtækja. Á listanum eru vel á annað hundrað Íslendinga sem búsettir eru víða um landið. 52 Reykvíkingar keyptu hlut í T5PC, átján Eyjamenn, og fimmtán Garðbæingar. Tólf Kópavogsbúar létu gabbast, svo og níu Hafnfirðingar en einungis tveir Akureyringar. Athygli vekur að Flúðamenn voru áhugasamir um kaup á bréfum í T5PC, nöfn sjö þeirra eru á listanum. Reykvíkingur nokkur sem keypti hlut í T5PC sagði í samtali við blaðið að fyrir rétt rúmu ári hefðu Norðmenn komið hingað til lands og kynnt hugmyndina. Ekki vissi maðurinn hvers vegna Norðmennirnir hefðu haft samband við sig en engu að síður leist honum vel á hugmyndina og var því tilbúinn að reiða fram um 800 evrur, tæpar sjötíu þúsund krónur. Var greiðslan innt af hendi með kreditkorti. Bjóst maðurinn við að þegar skráningu á hlutabréfamarkaði lyki færi fjárfestingin að borga sig en þegar ekkert gerðist fóru að renna á hann tvær grímur. Féð er að líkindum með öllu tapað og útilokar maðurinn ekki að hann muni reyna að leita réttar síns. Hluturinn í T5PC var yfirleitt seldur á 0,45 evrur. Algengt er að Íslendingarnir hafi skráð sig fyrir 1777 hlutum, um það bil 69.000 krónum en dæmi eru um mun hærri fjárhæðir, allt upp í rúmar fjórar milljónir króna. Íslensku hluthafarnir virðast hafa sett í það minnsta þrjátíu milljónir króna í T5PC. Fjármálaeftirlitið aðhafðist ekki Fjármálaeftirlitið hefur í mörgum tilvikum varað sérstaklega við fyrirtækjum af þessu tagi en það var ekki gert í þessu tilviki. Páls Gunnars Pálssonar forstjóri Fjármálaeftirlitsins telur ástæða þess að ekki var birt tilkynning vegna T5PC vera þá að sennilega bárust engar kvartanir á sínum tíma út af fyrirtækinu eða ábendingar þar að lútandi. Þar sem fyrirtækið er þegar orðið gjaldþrota á hann ekki von á að málið verði skoðað af eftirlitsins hálfu. Páll ítrekar hins vegar að Fjármálaeftirlitið varar almennt við fyrirtækjum á borðið við T5PC. Málið minnir um margt á fjárplógsstarfsemi sænska fyrirtækisins Sprinkle network sem komst í hámæli hérlendis síðastliðinn vetur. Fjöldi fólks taldi sig hafa verið hlunnfarinn og námu bótakröfur á annað hundrað milljónir króna en fáir fengu eitthvað endurgreitt frá Svíunum.
Fréttir Innlent Lög og regla Mest lesið Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn stúlkunnar sem lést Innlent Eyða ekki tíma í að eltast við sögusagnir Innlent Banaslys á byggingarsvæði í Árborg Innlent Bjarni segir brottvísunina standa Innlent Lífvarðaþjónustan segist meðvituð um tíst Musk um Biden og Harris Erlent „Ég er nauðgari eins og hinir mennirnir hér inni“ Erlent Telur litlar líkur á að Yazan verði vísað úr landi Innlent Bjóst ekki við því að þurfa á svartri vinnu að halda í ellinni Innlent Finnum sérstaklega til þegar börn eigi í hlut Innlent Fleiri fréttir Spáir viðvarandi skorti á raforku næstu fimm ár Stjórnarandstaðan notuð til uppfyllingar á Alþingi Sjálfstæðisflokkurinn þríklofinn um samgöngusáttmála Banaslys á byggingarsvæði í Árborg Tók rúmlega ár að fá „nei“ við einfaldri fyrirspurn Spenna innan ríkisstjórnarinnar og mannskæðir gróðureldar Hvorki verið að fylgja fólki né fara með það heim Eyða ekki tíma í að eltast við sögusagnir Fresta leitinni að Illes Sex ferðamenn festust í helli við Reynisfjöru Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Nafn stúlkunnar sem lést Til rannsóknar hvar stúlkan var myrt „Langveikt barn í hjólastól peð og fórnarlamb átaka við ríkisstjórnarborðið“ Telur litlar líkur á að Yazan verði vísað úr landi Sigmundur segir fjölmenningastefnuna komna í þrot Brýnt að finna þyrluflugi nýjan samastað Bein útsending: Málþing um sjúklingaöryggi Finnum sérstaklega til þegar börn eigi í hlut Óráðlegt að undirbúa flutning barns sem dvelur á sjúkrahúsi „Ég hótaði ekki stjórnarslitum“ Vandræðalegt að fylgjast með svörum ráðherra Segir lögin skipta máli en líka mannúð „Þó að það hafi verið mér þvert um geð“ Brottvísun Yazans mótmælt á meðan ráðherrar funda Segir Vinstri græn hafa þröngvað Guðrúnu til lögbrots Bjarni segir brottvísunina standa „Þetta er ekki bara pjatt“: Segir eftirlits þörf með gráum markaði með snyrtivörur Læknir hafi metið Yazan flugfæran Yazan mjög verkjaður og faðir hans brákaður Sjá meira