Skiptar skoðanir lögspekinga 13. október 2005 14:24 Ragnar Aðalsteinsson hæstaréttarlögmaður telur að nýtt fjölmiðlafrumvarp sé ótækt og lýsi valdníðslu ríkisstjórnarinnar. Herdís Þorgeirsdóttir þjóðréttarfræðingur segir að stjórnarskráin banni forseta Íslands að staðfesta ný fjölmiðlalög en Jón Sveinsson hæstaréttarlögmaður telur að Alþingi sé heimilt að setja ný fjölmiðlalög. Allsherjarnefnd Alþingis fær hvern lögspekinginn á eftir öðrum á sinn fund en nú er ljóst að greina má álit þeirra í grófum dráttum í þrennt. Fyrst ber að nefna þá sem telja að Alþingi geti ekki komið í veg fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu um fjölmiðlalögin. Í dag komu tveir til viðbótar fyrir nefndina sem eru á þeirri skoðun: Herdís Þorgeirsdóttir og Ragnar Aðalsteinsson. Herdís segir Alþingi ekki geta gripið inn í ferlið með þessum hætti vegna þess að það hafi ekki einokunarvald sem löggjafi. Í stjórnarskránni sé kveðið skýrt á um að forseti fari líka með löggjafarvaldið og þegar hann hafi skotið málinu til þjóðarinnar í síðasta mánuði hafi þjóðin orðið löggjafaraðili samkvæmt stjórnarskránni. Ragnar segist telja að sú lausn sem nú liggi fyrir Alþingi sé með öllu ótæk, óheimil og andstæð stjórnarskránni vegna þess að löggjafarvaldið hafi ekki ótakmarkað vald til þess að setja lög um hvað sem er og hvernig sem er. Hann vísar m.a. í 26. grein stjórnarskrárinnar, mannréttindaákvæði hennar og alþjóðlegar skuldbingar Íslands máli sínu til stuðnings. Þá segir Ragnar að til viðbótar sé til stjórnskipuleg valdníðsluregla, sem eigi að koma í veg fyrir að löggjafinn setji lög með allt annan tilgang en fram kemur í texta frumvarps, en svo sé greinilega í þessu tilviki. „Þó að frumvarpið sem nú liggur fyrir virðist ætlað að gera smávægilegar breytingar á útvarps- og samkeppnislögum þá er aðalafleiðing frumvarpsins, og ég tel að það sé markmið, að koma í veg fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu,“ segir Ragnar. Annar hópur lögfróðra manna hefur sagt að þingið geti fellt lögin úr gildi en ekki sett ný í staðinn. Til þessa hóps teljast meðal annarra lagaprófessorarnir Eiríkur Tómasson og Sigurður Líndal. Fyrir allsherjarnefnd í dag komu líka fram sjónarmið þriðja hópsins - þeirra sem telja að frumvarpið brjóti ekki í bága við stjórnarskrána. Þar á meðal er Jón Sveinsson hæstaréttarlögmaður sem vísar í 2. grein stjórnarskrárinnar þar sem segir að Alþingi og forseti fari saman með löggjafarvaldið. Hann bendir einnig á 38. grein skrárinnar sem kveður á um að Alþingismenn og ráðherrar hafi ákveðinn frumkvæðisrétt í að leggja fram lagafrumvörp og þingsályktunartillögur. Jón segir að á meðan stjórnarskráin taki ekki þann rétt af þeim aðilum þá geti þeir, hvenær sem er á meðan Alþingi sé að störfum, komið fram og sett löggjöf. Aðspurð hvað gerist ef Alþingi afgreiðir frumvarpið eins og það liggur fyrir núna segir Herdís að forseti Íslands geti beitt fyrir sig þeim skildi sem stjórnarskráin sé - og hún sé „ekkert smá vopn“. Hann geti sagst vera bundinn af stjórnarskránni, að valdmörk hans séu þar og honum beri skylda til að bíða eftir því hvað þjóðin - „hinn löggjafaraðilinn“ eins og Herdís kemst að orði - geri núna. Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Innlent Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? Innlent Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Erlent „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Innlent Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Innlent Fagna löngu tímabærri breytingu Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ Innlent Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Innlent Tveir reyndust í skotti bíls Innlent Fleiri fréttir Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Fagna löngu tímabærri breytingu Átök í miðausturlöndum, ný forysta VG og mállýska unga fólksins Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Svandís og Guðmundur Ingi nýir leiðtogar Vinstri grænna Málningu kastað og ryskingar við sendiráðið Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Biskup Íslands predikar í Vík á 90 ára afmæli kirkjunnar Erfitt að setja tölu á hve margir vilji stjórnarslit Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Landsfundur ræðir stjórnarslit og nýjum reglum um blóðgjöf fagnað Tveir stórir skjálftar í Bárðarbunguöskjunni Ríkisstjórnarflokkarnir mælast með tuttugu prósenta fylgi Þorgerður Katrín: Enginn ráðskonurass undir fólki í Viðreisn Tveir reyndust í skotti bíls Mannekla bindur hendur héraðssaksóknara í samráðsmáli Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Sjá meira
Ragnar Aðalsteinsson hæstaréttarlögmaður telur að nýtt fjölmiðlafrumvarp sé ótækt og lýsi valdníðslu ríkisstjórnarinnar. Herdís Þorgeirsdóttir þjóðréttarfræðingur segir að stjórnarskráin banni forseta Íslands að staðfesta ný fjölmiðlalög en Jón Sveinsson hæstaréttarlögmaður telur að Alþingi sé heimilt að setja ný fjölmiðlalög. Allsherjarnefnd Alþingis fær hvern lögspekinginn á eftir öðrum á sinn fund en nú er ljóst að greina má álit þeirra í grófum dráttum í þrennt. Fyrst ber að nefna þá sem telja að Alþingi geti ekki komið í veg fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu um fjölmiðlalögin. Í dag komu tveir til viðbótar fyrir nefndina sem eru á þeirri skoðun: Herdís Þorgeirsdóttir og Ragnar Aðalsteinsson. Herdís segir Alþingi ekki geta gripið inn í ferlið með þessum hætti vegna þess að það hafi ekki einokunarvald sem löggjafi. Í stjórnarskránni sé kveðið skýrt á um að forseti fari líka með löggjafarvaldið og þegar hann hafi skotið málinu til þjóðarinnar í síðasta mánuði hafi þjóðin orðið löggjafaraðili samkvæmt stjórnarskránni. Ragnar segist telja að sú lausn sem nú liggi fyrir Alþingi sé með öllu ótæk, óheimil og andstæð stjórnarskránni vegna þess að löggjafarvaldið hafi ekki ótakmarkað vald til þess að setja lög um hvað sem er og hvernig sem er. Hann vísar m.a. í 26. grein stjórnarskrárinnar, mannréttindaákvæði hennar og alþjóðlegar skuldbingar Íslands máli sínu til stuðnings. Þá segir Ragnar að til viðbótar sé til stjórnskipuleg valdníðsluregla, sem eigi að koma í veg fyrir að löggjafinn setji lög með allt annan tilgang en fram kemur í texta frumvarps, en svo sé greinilega í þessu tilviki. „Þó að frumvarpið sem nú liggur fyrir virðist ætlað að gera smávægilegar breytingar á útvarps- og samkeppnislögum þá er aðalafleiðing frumvarpsins, og ég tel að það sé markmið, að koma í veg fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu,“ segir Ragnar. Annar hópur lögfróðra manna hefur sagt að þingið geti fellt lögin úr gildi en ekki sett ný í staðinn. Til þessa hóps teljast meðal annarra lagaprófessorarnir Eiríkur Tómasson og Sigurður Líndal. Fyrir allsherjarnefnd í dag komu líka fram sjónarmið þriðja hópsins - þeirra sem telja að frumvarpið brjóti ekki í bága við stjórnarskrána. Þar á meðal er Jón Sveinsson hæstaréttarlögmaður sem vísar í 2. grein stjórnarskrárinnar þar sem segir að Alþingi og forseti fari saman með löggjafarvaldið. Hann bendir einnig á 38. grein skrárinnar sem kveður á um að Alþingismenn og ráðherrar hafi ákveðinn frumkvæðisrétt í að leggja fram lagafrumvörp og þingsályktunartillögur. Jón segir að á meðan stjórnarskráin taki ekki þann rétt af þeim aðilum þá geti þeir, hvenær sem er á meðan Alþingi sé að störfum, komið fram og sett löggjöf. Aðspurð hvað gerist ef Alþingi afgreiðir frumvarpið eins og það liggur fyrir núna segir Herdís að forseti Íslands geti beitt fyrir sig þeim skildi sem stjórnarskráin sé - og hún sé „ekkert smá vopn“. Hann geti sagst vera bundinn af stjórnarskránni, að valdmörk hans séu þar og honum beri skylda til að bíða eftir því hvað þjóðin - „hinn löggjafaraðilinn“ eins og Herdís kemst að orði - geri núna.
Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Innlent Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? Innlent Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Erlent „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Innlent Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Innlent Fagna löngu tímabærri breytingu Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ Innlent Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Innlent Tveir reyndust í skotti bíls Innlent Fleiri fréttir Vilhjálmur Hjálmarsson kjörinn varaformaður ÖBÍ „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Bátarnir frá eldgosinu í Vestmannaeyjum málaðir á vita Af hverju er barnið mitt alltaf að segja Skibidi toilet? „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Fagna löngu tímabærri breytingu Átök í miðausturlöndum, ný forysta VG og mállýska unga fólksins Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Svandís og Guðmundur Ingi nýir leiðtogar Vinstri grænna Málningu kastað og ryskingar við sendiráðið Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Biskup Íslands predikar í Vík á 90 ára afmæli kirkjunnar Erfitt að setja tölu á hve margir vilji stjórnarslit Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Landsfundur ræðir stjórnarslit og nýjum reglum um blóðgjöf fagnað Tveir stórir skjálftar í Bárðarbunguöskjunni Ríkisstjórnarflokkarnir mælast með tuttugu prósenta fylgi Þorgerður Katrín: Enginn ráðskonurass undir fólki í Viðreisn Tveir reyndust í skotti bíls Mannekla bindur hendur héraðssaksóknara í samráðsmáli Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Sjá meira