„Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson skrifar 21. nóvember 2024 08:02 Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Píratar Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Þórður Gunnarsson Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Kjósum Vinstri græn til áhrifa Svandísi Svavarsdóttur Skoðun Skoðun Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Iðkum nægjusemi, nýtum náttúruna Borghildur Gunnarsdóttir,Ósk Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hægt með krónunni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Geðheilbrigðismál á Íslandi er langtímaverkefni Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Við erum rétt að byrja! Jónína Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson skrifar Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Kjósum Vinstri græn til áhrifa Svandísi Svavarsdóttur skrifar Skoðun Frjálsar handfæraveiðar Kári Jónsson skrifar Skoðun Að vera stjórntækur að mati Viðreisnar Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Skilningsleysi xD og xM á hælisleitendakerfinu Kári Allansson skrifar Sjá meira
Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun