Áfram kennarar! Anton Már Gylfason skrifar 27. ágúst 2024 16:32 Ég ætlaði aldrei að verða kennari – ekki frekar en svo margir aðrir í stéttinni. En eftir langa setu á skólabekk sem teygði sig fram á fertugsaldurinn sótti ég vorið 2001 um auglýstar kennarastöður í nánast öllum framhaldsskólum höfuðborgarsvæðisins og var svo heppinn að fá ráðningu í ungum og framsæknum skóla. Ég man hvað ég var þreyttur eftir fyrsta daginn í kennslu, búinn að kenna þremur ólíkum nemendahópum þrenns konar námsefni. Þetta var alveg ný tegund af þreytu, ólík þeirri sem ég hafði upplifað áður og hafði þó unnið alls kyns erfiðisvinnu milli tarna í námi. Þreyttur en ánægður því mér fannst ég hafa komið einhverju til leiðar og haft áhrif sem ég taldi vera til góðs. Oft hef ég velt fyrir mér þessum degi og verður þá hugsað til allra þeirra kennara sem ég hef fyrir hitt á lífsleiðinni og notið kennslu hjá. Mér verður hugsað til Elínar sem var svo blíð, góð og nærgætin við okkur nemendur sína. Þegar hún tilkynnti okkur að hún væri á leið í fæðingarorlof brast hálfur bekkurinn í grát. Hinn helmingurinn fór svo að skæla þegar okkur var sagt að sá sem tæki við okkur væri Jón Mar en hann hafði það orðspor að hann væri bæði strangur og óbilgjarn í samskiptum við nemendur. Við vorum hins vegar fljót að komast að því að hann var hinn mesti ljúflingur því á bak við harðan skrápinn leyndist hinn mesti mannvinur; vissulega strangur kennari en réttsýnn og sanngjarn. Nokkrum árum síðar tók svo Gústi, annar „strangur“ kennari, við bekknum. Um hann má segja sömu sögu – strangur en sanngjarn – og umfram allt áhugasamur um hag okkar krakkanna. Gústi gerði allt fyrir okkur nemendur sína, lagði til dæmis á sig að lesa þýðingu sína á grein um Maja-frumbyggja úr Encyclopædia Britannica inn á segulbandsspólu fyrir mig þegar ég valdi sem einstaklingsverkefni að fjalla um þann merka ættbálk. Gústi hefur örugglega varið heilli kvöldstund í þessa vinnu og ekki veit ég fyrir víst hve mörg kvöld fóru í svipaða vinnu fyrir aðra nemendur sem höfðu valið sér önnur umfjöllunarefni. Mér verður líka hugsað til Jóns Barða sem var svo flinkur stærðfræðikennari að honum tókst að vekja áhuga og skilning minn (og velflestra samnemenda minna) á hinni mögnuðu list - algebrunni. Mér verður hugsað til Baldurs rafmagnsfræðikennara sem, með skýrri framsetningu og húmor, gat leitt mig til skilnings á undraveröld rafmagnsins og tengt hana við blessaða algebruna. Og til Sigga, sem með áhuga sínum og þekkingu á viðfangsefninu studdi mig í að skrifa 10 blaðsíðna ritgerð um vatnsorkuver á Íslandi, þó svo að námsáætlunin gerði aðeins ráð fyrir þremur blaðsíðum. Og ekki gleymi ég Hjörleifi sem með einstakri sagnagáfu gerði allar kennslustundir eftirminnilegar. Ég hugsa til Málfríðar, sem náði með undraverðum hætti að glæða áhuga nemenda sinna á danskri tungu, þrátt fyrir að tungumálið lægi langt fyrir utan virkt áhugasvið okkar sem vorum hugfangin af tækni og raunvísindum. Annar mikill sagnamaður, Einar eðlisfræðikennari, kemur þá upp í hugann en á sinn hægláta og yfirvegaða hátt matreiddi hann flóknustu formúlur fræðigreinarinnar án sjáanlegrar fyrirhafnar svo úr varð hreint lostæti. Þegar ég hugsa til þessara góðu kennara auk allra hinna sem ekki hafa verið nefndir læðist að mér sá grunur að það sem ég sagði í upphafi – að ég hafi aldrei ætlað að vera kennari – sé ekki allskostar rétt. Var það kannski þannig að ég hafi átt erfitt með að sjá sjálfan mig fyrir mér í sama liði og þau? Að ég treysti mér ekki til að standast samanburð? Kannski það, en eftir hátt í aldarfjórðungs starf við kennslu og skólamál skil ég og veit að fátt er mikilvægara en góður kennari sem hefur staðgóða þekkingu á sínu fagi auk afburða skilnings á mannlegu eðli. Og þó að kennsla sé afar þreytandi starf þá er það ekki erfitt heldur bæði gefandi og skemmtilegt. Ég er þakklátur því góða fólki sem lagði á sig langt nám og langa vinnudaga til að miðla þekkingu sinni og mennsku mér til hagsbóta og vona svo sannarlega að börnin mín hafi, þegar þau líta til baka, notið sömu upplifunar. Kennarar skapa verðmæti og því verðum við sem samfélag að fjárfesta í kennurum til hagsbóta fyrir framtíðina. Áfram kennarar! Höfundur er formaður Félags stjórnenda í framhaldsskólum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Framhaldsskólar Skóla- og menntamál Mest lesið „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun 27-faldur hagnaður!? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Skúffuskýrslan sem lifði af Linda Heiðarsdóttir Skoðun Er barnið sjúkt í sykur? Elísabet Konráðsdóttir,Margrét Sigmundsdóttir Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kærleikur í kaós Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins á meðal fólks Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Er sjávarútvegurinn bara aukaleikari? Kristófer Máni Sigursveinsson skrifar Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson skrifar Skoðun Kennarar – sanngjörn laun? Ólöf P. Úlfarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfsvígstíðni - Gerum betur Þórarinn Guðni Helgason skrifar Skoðun Kæru kennarar Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Sjálfbærni á dagskrá, takk! Hafdís Hanna Ægisdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kynslóðasáttmálann má ekki rjúfa Finnbjörn A. Hermannsson,Eyjólfur Árni Rafnsson skrifar Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggjan tryggir lágt og stöðugt verð Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Gerum betur – breytum þessu Arnar Páll Guðmundsson skrifar Skoðun Það eiga allir séns Steinunn Ósk Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Andleg þrautseigja: Að vaxa í gegnum áskoranir Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Sköpun og paradísarmissir Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir skrifar Skoðun Plan í heilbrigðis- og öldrunarmálum - þjóðarátak í umönnun eldra fólks Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Samfylkingin er með plan um að lögfesta leikskólastigið Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Skúffuskýrslan sem lifði af Linda Heiðarsdóttir skrifar Skoðun Er barnið sjúkt í sykur? Elísabet Konráðsdóttir,Margrét Sigmundsdóttir skrifar Skoðun Ákall um jákvæða hvata til grænna fjárfestinga Kristín Þöll Skagfjörð skrifar Skoðun Fatlað fólk á betra skilið Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun 27-faldur hagnaður!? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Sjá meira
Ég ætlaði aldrei að verða kennari – ekki frekar en svo margir aðrir í stéttinni. En eftir langa setu á skólabekk sem teygði sig fram á fertugsaldurinn sótti ég vorið 2001 um auglýstar kennarastöður í nánast öllum framhaldsskólum höfuðborgarsvæðisins og var svo heppinn að fá ráðningu í ungum og framsæknum skóla. Ég man hvað ég var þreyttur eftir fyrsta daginn í kennslu, búinn að kenna þremur ólíkum nemendahópum þrenns konar námsefni. Þetta var alveg ný tegund af þreytu, ólík þeirri sem ég hafði upplifað áður og hafði þó unnið alls kyns erfiðisvinnu milli tarna í námi. Þreyttur en ánægður því mér fannst ég hafa komið einhverju til leiðar og haft áhrif sem ég taldi vera til góðs. Oft hef ég velt fyrir mér þessum degi og verður þá hugsað til allra þeirra kennara sem ég hef fyrir hitt á lífsleiðinni og notið kennslu hjá. Mér verður hugsað til Elínar sem var svo blíð, góð og nærgætin við okkur nemendur sína. Þegar hún tilkynnti okkur að hún væri á leið í fæðingarorlof brast hálfur bekkurinn í grát. Hinn helmingurinn fór svo að skæla þegar okkur var sagt að sá sem tæki við okkur væri Jón Mar en hann hafði það orðspor að hann væri bæði strangur og óbilgjarn í samskiptum við nemendur. Við vorum hins vegar fljót að komast að því að hann var hinn mesti ljúflingur því á bak við harðan skrápinn leyndist hinn mesti mannvinur; vissulega strangur kennari en réttsýnn og sanngjarn. Nokkrum árum síðar tók svo Gústi, annar „strangur“ kennari, við bekknum. Um hann má segja sömu sögu – strangur en sanngjarn – og umfram allt áhugasamur um hag okkar krakkanna. Gústi gerði allt fyrir okkur nemendur sína, lagði til dæmis á sig að lesa þýðingu sína á grein um Maja-frumbyggja úr Encyclopædia Britannica inn á segulbandsspólu fyrir mig þegar ég valdi sem einstaklingsverkefni að fjalla um þann merka ættbálk. Gústi hefur örugglega varið heilli kvöldstund í þessa vinnu og ekki veit ég fyrir víst hve mörg kvöld fóru í svipaða vinnu fyrir aðra nemendur sem höfðu valið sér önnur umfjöllunarefni. Mér verður líka hugsað til Jóns Barða sem var svo flinkur stærðfræðikennari að honum tókst að vekja áhuga og skilning minn (og velflestra samnemenda minna) á hinni mögnuðu list - algebrunni. Mér verður hugsað til Baldurs rafmagnsfræðikennara sem, með skýrri framsetningu og húmor, gat leitt mig til skilnings á undraveröld rafmagnsins og tengt hana við blessaða algebruna. Og til Sigga, sem með áhuga sínum og þekkingu á viðfangsefninu studdi mig í að skrifa 10 blaðsíðna ritgerð um vatnsorkuver á Íslandi, þó svo að námsáætlunin gerði aðeins ráð fyrir þremur blaðsíðum. Og ekki gleymi ég Hjörleifi sem með einstakri sagnagáfu gerði allar kennslustundir eftirminnilegar. Ég hugsa til Málfríðar, sem náði með undraverðum hætti að glæða áhuga nemenda sinna á danskri tungu, þrátt fyrir að tungumálið lægi langt fyrir utan virkt áhugasvið okkar sem vorum hugfangin af tækni og raunvísindum. Annar mikill sagnamaður, Einar eðlisfræðikennari, kemur þá upp í hugann en á sinn hægláta og yfirvegaða hátt matreiddi hann flóknustu formúlur fræðigreinarinnar án sjáanlegrar fyrirhafnar svo úr varð hreint lostæti. Þegar ég hugsa til þessara góðu kennara auk allra hinna sem ekki hafa verið nefndir læðist að mér sá grunur að það sem ég sagði í upphafi – að ég hafi aldrei ætlað að vera kennari – sé ekki allskostar rétt. Var það kannski þannig að ég hafi átt erfitt með að sjá sjálfan mig fyrir mér í sama liði og þau? Að ég treysti mér ekki til að standast samanburð? Kannski það, en eftir hátt í aldarfjórðungs starf við kennslu og skólamál skil ég og veit að fátt er mikilvægara en góður kennari sem hefur staðgóða þekkingu á sínu fagi auk afburða skilnings á mannlegu eðli. Og þó að kennsla sé afar þreytandi starf þá er það ekki erfitt heldur bæði gefandi og skemmtilegt. Ég er þakklátur því góða fólki sem lagði á sig langt nám og langa vinnudaga til að miðla þekkingu sinni og mennsku mér til hagsbóta og vona svo sannarlega að börnin mín hafi, þegar þau líta til baka, notið sömu upplifunar. Kennarar skapa verðmæti og því verðum við sem samfélag að fjárfesta í kennurum til hagsbóta fyrir framtíðina. Áfram kennarar! Höfundur er formaður Félags stjórnenda í framhaldsskólum.
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar
Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar
Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar
Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Plan í heilbrigðis- og öldrunarmálum - þjóðarátak í umönnun eldra fólks Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun