3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt skrifar 14. júlí 2024 08:02 Varðandi þessa fyrirsögn, þá er ég ekki að fullyrða, að þeir menn, sem ég mun fjalla hér um, séu allir aumingjar, hins vegar er það mín skoðun, að svo sé. Það var í fréttum fyrir nokkru, að drepa mætti 800 hreindýr í sumar/haust. Jafnframt kom fram, að 2.400 veiðimenn, sem vildu veiða, hefðu ekki fengið leyfi. 3.200 manns voru, sem sagt, óðir og uppvægir í það, að fá eða elta uppi og svo - ef vel tækist til - drepa hreindýr. Í mínum augum eru þeir menn, sem liggja í því að ráðast á, særa og drepa varnarlaus dýr, sem ekkert hafa sér til sakar unnið, að gamni sínu, án nokkurrar raunverulegrar þarfar, sem sport, til að fá kikk í sína - fyrir mér - brengluðu sál, vart góðmenni. Það mætti fremur kalla þá aumingja. Ef menn ná að hitta í brjósthol, hjarta eða lungu, fellur dýrið kannske strax. En, ef menn hitta bara í trýni, háls, hrygg, síðu, læri eða fætur, sem oft hendir, hefst hræðilegt kvalræði eða dauðatríð dýrsins. Kannske nær veiðimaður að fella það í öðru eða þriðja skoti, kannske ekki. Kannske kemst dýrið illa eða helsært undan, til þess eins að kveljast dögum eða vikum saman. Haustið 2018 höfðu 33 þeirra dýra, sem þá voru felld, verið skotin áður, voru með gamla áverka og meira eða minna farlama, eftir fyrri skotárásir veiðimanna. Helmingur þeirra dýra, sem drepa má í sumar, eru kýr með kálfa frá yngst 7-8 vikna aldri. Annað eins andskotans frístundagaman. Eins og vitað er, er Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfisráðherra, sjálfur veiðimaður. Hann hefur jafnvel birt mynd af sér, yfir dauðu hreindýri, á netinu, glaðbeittur á svip og stoltur að sjá, af því, að hafa drepið saklaust og varnarlaust dýrið. Með hljóðdeyfðum riffli, liggjandi í leyni í 200m fjarlægð, eða svo. Sumir telja slíkt hetjudáð. Undiritaður telur það aumingjaskap. Það er hálf kaldhæðnislegt, að veiðimaður skuli vera skipaður umhverfisráðherra, en Bjarni Benediktsson, sem að því stóð, fer væntanlega ekki í sögubækurnar fyrir það, að bera sérstaka virðingu fyrir náttúru og lífríki landsins. Flestir skilja, að láð, loft og lögur, fána og flóra, mynda eina samverkandi og órjúfanlega heild, sem öll - og þá sérstaklega vernd hennar, velferð og viðhald - á að vera á umsjónar- og ábyrgðarsviði umhverfisráðherra. Villt dýr auðvitað meðtalin. Bjarni Ben og Guðlaugur Þór eru vart í þeim hópi. Villtar dýrategundir eru hér fáar. Fyrir alla, sem vilja viðhalda því dýraríki, sem er, eru hreindýrin mikilvæg, enda falleg dýr og tignarleg, sem auðga náttúru og umhverfi. Hreindýrin skipta líka máli fyrir ferðaþjónustuna, en víða um heim eru hreindýrin og ímynd þeirra nátengd jólahaldi og jólagleði. Hafa því margir ferðamenn, ekki sízt fjölskyldufólk, börn, af því gleði, að fara austur og leita þar hreindýra. 1. ágúst mega veiðimenn byrja að skjóta hreinkýr, sem eru alflestar með kálfi, en þeir fæðast seinni hluta maí, jafnvel fram í júní, og eru þeir yngstu rétt 7-8 vikna, þegar farið er að drepa mæðurnar frá þeim. Engin 8-vikna spendýr, hvorki hvolpar, lömb, kálfar né folöld, hafa náttúrulega burði til að standa á eigin fótum, ein með sjálfu sér, enda drekka hreinkálfar móðurmjólkina minnst til 5 mánaða aldurs, ef móðir lifir. Er þetta hreinkúadráp, frá 1. ágúst, því misþyrming á kálfunum og fyrir undirrituðum andstyggilegt dýraníð. Tilmæli Umhverfsstofnunar um, að geldar kýr séu veiddar fyrstu 2 vikurnar, standast ekki. Eru bara yfirklór. Aðeins 10-15% hreinkúa eru geldar. Og, hvernig á að sjá mun á júgrum, en stærð þeirra er helzti munurinn, úr 200-300m fjarlægð? Í blaðaviðtali sagði formaður félags leiðsögumanna hreindýraveiðimanna, sem líka getur talizt talsmaður NáttúrustofuAusturlands, þetta: „Í rauninni höfum við ekkert í höndunum um það, að það (lengdur griðatími kálfa) breyti einhverju fyrir kálfana, af því að sú rannsókn er ekki til!“. Þetta sýnir auðvitað lágkúruna, sem á bak við þessar veiðar býr, óheiðarleikann og rangfærslurnar. Það eru til margvíslega heimildir, vísindagreinar, sem sanna, hversu erfitt uppdráttar ungviði, sem misst hafa móður sína, eiga sér. Hér nokkur dæmi: „Kálfur, sem missir móður sína, hefur minni lífslíkur að vetri, þar sem hann nýtur ekki mjólkur né leiðsagnar hennar við beitina“ (Sjennberg and Slagsvold“ (1968)). „Það hefur afgerandi þýðingu fyrir afkomumöguleika afkvæma stórra spendýra á norðurhveli jarðar og möguleika þeirra til að lifa af, hversu lengi og í miklum mæli þau njóta umhyggju og umönnunar foreldra“ (Stearns (1992)). „Niðurstaðan var, að færri móðurlausir kálfar lifðu af en þeir, sem móður áttu (Joly (2000)). „Kostir náins sambands móður og afkvæmis, umfram mjólkurgjöf, felast í umönnun, vernd og kennslu móður á grunn venjum, nýtingu beitilands, leiða til að lifa af og leita sér skjóls“ (Lent (1974)). Við þessa ómennsku og hörmungar allar bætist svo það, að veiðistjórn hreindýra er í algjörum ólestri. Umhverfisstofnun og Náttúrustofa Austurlands, sem eiga að stjórna þessu, vita hvorki hver fjöldi hreindýra er né, hvar þau halda sig. Fyrir sumar/haust 2022 veitti Umhverfistofnun leyfi til að 170 dýr væru veidd á veiðsvæði 2, en veiðimenn fundu aðeins/tókst aðeins að fella 64 dýr! Nú, fyrir veiðitímann 2024, má aðeins veiða 30 dýr á þessu svæði. 2022 170 dýr, 2024 30 dýr! Önnur eins veiðistjórn! Á RÚV sagði Hálfdán Helgi Helgason, líffræðingur, en hann á að stjórna hreindýrarannsóknum hjá Náttúrustofu Austurlands, þetta: „Nú hefur það verið þannig í nokkur ár, að við höfum ekki náð góðum heildartalningum (engum talningum yfir höfuð, segi ég). Hvorki yfir stofninn í heild né yfir hópa á ákveðnum svæðum“. Flestir heilvita menn hefðu við þessi skilyrði hugsað með sér: Við þessa óvissu alla er réttast að halda að sér höndum, hvíla hreindýraveiðar í ár, eða þangað til að við vitum örugglega, hver staða dýranna er. Líklegt er þó, að umhverfisráðherra dytti frekar dauður niður, en að láta hvíld veiða hvarfla að sér. Of margir vinir og félagar, að honum sjálfum ótöldum, myndu þá missa af drápsgleðinni og kikkinu. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Dýr Umhverfismál Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Iðkum nægjusemi, nýtum náttúruna Borghildur Gunnarsdóttir,Ósk Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hægt með krónunni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Varðandi þessa fyrirsögn, þá er ég ekki að fullyrða, að þeir menn, sem ég mun fjalla hér um, séu allir aumingjar, hins vegar er það mín skoðun, að svo sé. Það var í fréttum fyrir nokkru, að drepa mætti 800 hreindýr í sumar/haust. Jafnframt kom fram, að 2.400 veiðimenn, sem vildu veiða, hefðu ekki fengið leyfi. 3.200 manns voru, sem sagt, óðir og uppvægir í það, að fá eða elta uppi og svo - ef vel tækist til - drepa hreindýr. Í mínum augum eru þeir menn, sem liggja í því að ráðast á, særa og drepa varnarlaus dýr, sem ekkert hafa sér til sakar unnið, að gamni sínu, án nokkurrar raunverulegrar þarfar, sem sport, til að fá kikk í sína - fyrir mér - brengluðu sál, vart góðmenni. Það mætti fremur kalla þá aumingja. Ef menn ná að hitta í brjósthol, hjarta eða lungu, fellur dýrið kannske strax. En, ef menn hitta bara í trýni, háls, hrygg, síðu, læri eða fætur, sem oft hendir, hefst hræðilegt kvalræði eða dauðatríð dýrsins. Kannske nær veiðimaður að fella það í öðru eða þriðja skoti, kannske ekki. Kannske kemst dýrið illa eða helsært undan, til þess eins að kveljast dögum eða vikum saman. Haustið 2018 höfðu 33 þeirra dýra, sem þá voru felld, verið skotin áður, voru með gamla áverka og meira eða minna farlama, eftir fyrri skotárásir veiðimanna. Helmingur þeirra dýra, sem drepa má í sumar, eru kýr með kálfa frá yngst 7-8 vikna aldri. Annað eins andskotans frístundagaman. Eins og vitað er, er Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfisráðherra, sjálfur veiðimaður. Hann hefur jafnvel birt mynd af sér, yfir dauðu hreindýri, á netinu, glaðbeittur á svip og stoltur að sjá, af því, að hafa drepið saklaust og varnarlaust dýrið. Með hljóðdeyfðum riffli, liggjandi í leyni í 200m fjarlægð, eða svo. Sumir telja slíkt hetjudáð. Undiritaður telur það aumingjaskap. Það er hálf kaldhæðnislegt, að veiðimaður skuli vera skipaður umhverfisráðherra, en Bjarni Benediktsson, sem að því stóð, fer væntanlega ekki í sögubækurnar fyrir það, að bera sérstaka virðingu fyrir náttúru og lífríki landsins. Flestir skilja, að láð, loft og lögur, fána og flóra, mynda eina samverkandi og órjúfanlega heild, sem öll - og þá sérstaklega vernd hennar, velferð og viðhald - á að vera á umsjónar- og ábyrgðarsviði umhverfisráðherra. Villt dýr auðvitað meðtalin. Bjarni Ben og Guðlaugur Þór eru vart í þeim hópi. Villtar dýrategundir eru hér fáar. Fyrir alla, sem vilja viðhalda því dýraríki, sem er, eru hreindýrin mikilvæg, enda falleg dýr og tignarleg, sem auðga náttúru og umhverfi. Hreindýrin skipta líka máli fyrir ferðaþjónustuna, en víða um heim eru hreindýrin og ímynd þeirra nátengd jólahaldi og jólagleði. Hafa því margir ferðamenn, ekki sízt fjölskyldufólk, börn, af því gleði, að fara austur og leita þar hreindýra. 1. ágúst mega veiðimenn byrja að skjóta hreinkýr, sem eru alflestar með kálfi, en þeir fæðast seinni hluta maí, jafnvel fram í júní, og eru þeir yngstu rétt 7-8 vikna, þegar farið er að drepa mæðurnar frá þeim. Engin 8-vikna spendýr, hvorki hvolpar, lömb, kálfar né folöld, hafa náttúrulega burði til að standa á eigin fótum, ein með sjálfu sér, enda drekka hreinkálfar móðurmjólkina minnst til 5 mánaða aldurs, ef móðir lifir. Er þetta hreinkúadráp, frá 1. ágúst, því misþyrming á kálfunum og fyrir undirrituðum andstyggilegt dýraníð. Tilmæli Umhverfsstofnunar um, að geldar kýr séu veiddar fyrstu 2 vikurnar, standast ekki. Eru bara yfirklór. Aðeins 10-15% hreinkúa eru geldar. Og, hvernig á að sjá mun á júgrum, en stærð þeirra er helzti munurinn, úr 200-300m fjarlægð? Í blaðaviðtali sagði formaður félags leiðsögumanna hreindýraveiðimanna, sem líka getur talizt talsmaður NáttúrustofuAusturlands, þetta: „Í rauninni höfum við ekkert í höndunum um það, að það (lengdur griðatími kálfa) breyti einhverju fyrir kálfana, af því að sú rannsókn er ekki til!“. Þetta sýnir auðvitað lágkúruna, sem á bak við þessar veiðar býr, óheiðarleikann og rangfærslurnar. Það eru til margvíslega heimildir, vísindagreinar, sem sanna, hversu erfitt uppdráttar ungviði, sem misst hafa móður sína, eiga sér. Hér nokkur dæmi: „Kálfur, sem missir móður sína, hefur minni lífslíkur að vetri, þar sem hann nýtur ekki mjólkur né leiðsagnar hennar við beitina“ (Sjennberg and Slagsvold“ (1968)). „Það hefur afgerandi þýðingu fyrir afkomumöguleika afkvæma stórra spendýra á norðurhveli jarðar og möguleika þeirra til að lifa af, hversu lengi og í miklum mæli þau njóta umhyggju og umönnunar foreldra“ (Stearns (1992)). „Niðurstaðan var, að færri móðurlausir kálfar lifðu af en þeir, sem móður áttu (Joly (2000)). „Kostir náins sambands móður og afkvæmis, umfram mjólkurgjöf, felast í umönnun, vernd og kennslu móður á grunn venjum, nýtingu beitilands, leiða til að lifa af og leita sér skjóls“ (Lent (1974)). Við þessa ómennsku og hörmungar allar bætist svo það, að veiðistjórn hreindýra er í algjörum ólestri. Umhverfisstofnun og Náttúrustofa Austurlands, sem eiga að stjórna þessu, vita hvorki hver fjöldi hreindýra er né, hvar þau halda sig. Fyrir sumar/haust 2022 veitti Umhverfistofnun leyfi til að 170 dýr væru veidd á veiðsvæði 2, en veiðimenn fundu aðeins/tókst aðeins að fella 64 dýr! Nú, fyrir veiðitímann 2024, má aðeins veiða 30 dýr á þessu svæði. 2022 170 dýr, 2024 30 dýr! Önnur eins veiðistjórn! Á RÚV sagði Hálfdán Helgi Helgason, líffræðingur, en hann á að stjórna hreindýrarannsóknum hjá Náttúrustofu Austurlands, þetta: „Nú hefur það verið þannig í nokkur ár, að við höfum ekki náð góðum heildartalningum (engum talningum yfir höfuð, segi ég). Hvorki yfir stofninn í heild né yfir hópa á ákveðnum svæðum“. Flestir heilvita menn hefðu við þessi skilyrði hugsað með sér: Við þessa óvissu alla er réttast að halda að sér höndum, hvíla hreindýraveiðar í ár, eða þangað til að við vitum örugglega, hver staða dýranna er. Líklegt er þó, að umhverfisráðherra dytti frekar dauður niður, en að láta hvíld veiða hvarfla að sér. Of margir vinir og félagar, að honum sjálfum ótöldum, myndu þá missa af drápsgleðinni og kikkinu. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun