3.200 aumingjar (mín skoðun) Ole Anton Bieltvedt skrifar 14. júlí 2024 08:02 Varðandi þessa fyrirsögn, þá er ég ekki að fullyrða, að þeir menn, sem ég mun fjalla hér um, séu allir aumingjar, hins vegar er það mín skoðun, að svo sé. Það var í fréttum fyrir nokkru, að drepa mætti 800 hreindýr í sumar/haust. Jafnframt kom fram, að 2.400 veiðimenn, sem vildu veiða, hefðu ekki fengið leyfi. 3.200 manns voru, sem sagt, óðir og uppvægir í það, að fá eða elta uppi og svo - ef vel tækist til - drepa hreindýr. Í mínum augum eru þeir menn, sem liggja í því að ráðast á, særa og drepa varnarlaus dýr, sem ekkert hafa sér til sakar unnið, að gamni sínu, án nokkurrar raunverulegrar þarfar, sem sport, til að fá kikk í sína - fyrir mér - brengluðu sál, vart góðmenni. Það mætti fremur kalla þá aumingja. Ef menn ná að hitta í brjósthol, hjarta eða lungu, fellur dýrið kannske strax. En, ef menn hitta bara í trýni, háls, hrygg, síðu, læri eða fætur, sem oft hendir, hefst hræðilegt kvalræði eða dauðatríð dýrsins. Kannske nær veiðimaður að fella það í öðru eða þriðja skoti, kannske ekki. Kannske kemst dýrið illa eða helsært undan, til þess eins að kveljast dögum eða vikum saman. Haustið 2018 höfðu 33 þeirra dýra, sem þá voru felld, verið skotin áður, voru með gamla áverka og meira eða minna farlama, eftir fyrri skotárásir veiðimanna. Helmingur þeirra dýra, sem drepa má í sumar, eru kýr með kálfa frá yngst 7-8 vikna aldri. Annað eins andskotans frístundagaman. Eins og vitað er, er Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfisráðherra, sjálfur veiðimaður. Hann hefur jafnvel birt mynd af sér, yfir dauðu hreindýri, á netinu, glaðbeittur á svip og stoltur að sjá, af því, að hafa drepið saklaust og varnarlaust dýrið. Með hljóðdeyfðum riffli, liggjandi í leyni í 200m fjarlægð, eða svo. Sumir telja slíkt hetjudáð. Undiritaður telur það aumingjaskap. Það er hálf kaldhæðnislegt, að veiðimaður skuli vera skipaður umhverfisráðherra, en Bjarni Benediktsson, sem að því stóð, fer væntanlega ekki í sögubækurnar fyrir það, að bera sérstaka virðingu fyrir náttúru og lífríki landsins. Flestir skilja, að láð, loft og lögur, fána og flóra, mynda eina samverkandi og órjúfanlega heild, sem öll - og þá sérstaklega vernd hennar, velferð og viðhald - á að vera á umsjónar- og ábyrgðarsviði umhverfisráðherra. Villt dýr auðvitað meðtalin. Bjarni Ben og Guðlaugur Þór eru vart í þeim hópi. Villtar dýrategundir eru hér fáar. Fyrir alla, sem vilja viðhalda því dýraríki, sem er, eru hreindýrin mikilvæg, enda falleg dýr og tignarleg, sem auðga náttúru og umhverfi. Hreindýrin skipta líka máli fyrir ferðaþjónustuna, en víða um heim eru hreindýrin og ímynd þeirra nátengd jólahaldi og jólagleði. Hafa því margir ferðamenn, ekki sízt fjölskyldufólk, börn, af því gleði, að fara austur og leita þar hreindýra. 1. ágúst mega veiðimenn byrja að skjóta hreinkýr, sem eru alflestar með kálfi, en þeir fæðast seinni hluta maí, jafnvel fram í júní, og eru þeir yngstu rétt 7-8 vikna, þegar farið er að drepa mæðurnar frá þeim. Engin 8-vikna spendýr, hvorki hvolpar, lömb, kálfar né folöld, hafa náttúrulega burði til að standa á eigin fótum, ein með sjálfu sér, enda drekka hreinkálfar móðurmjólkina minnst til 5 mánaða aldurs, ef móðir lifir. Er þetta hreinkúadráp, frá 1. ágúst, því misþyrming á kálfunum og fyrir undirrituðum andstyggilegt dýraníð. Tilmæli Umhverfsstofnunar um, að geldar kýr séu veiddar fyrstu 2 vikurnar, standast ekki. Eru bara yfirklór. Aðeins 10-15% hreinkúa eru geldar. Og, hvernig á að sjá mun á júgrum, en stærð þeirra er helzti munurinn, úr 200-300m fjarlægð? Í blaðaviðtali sagði formaður félags leiðsögumanna hreindýraveiðimanna, sem líka getur talizt talsmaður NáttúrustofuAusturlands, þetta: „Í rauninni höfum við ekkert í höndunum um það, að það (lengdur griðatími kálfa) breyti einhverju fyrir kálfana, af því að sú rannsókn er ekki til!“. Þetta sýnir auðvitað lágkúruna, sem á bak við þessar veiðar býr, óheiðarleikann og rangfærslurnar. Það eru til margvíslega heimildir, vísindagreinar, sem sanna, hversu erfitt uppdráttar ungviði, sem misst hafa móður sína, eiga sér. Hér nokkur dæmi: „Kálfur, sem missir móður sína, hefur minni lífslíkur að vetri, þar sem hann nýtur ekki mjólkur né leiðsagnar hennar við beitina“ (Sjennberg and Slagsvold“ (1968)). „Það hefur afgerandi þýðingu fyrir afkomumöguleika afkvæma stórra spendýra á norðurhveli jarðar og möguleika þeirra til að lifa af, hversu lengi og í miklum mæli þau njóta umhyggju og umönnunar foreldra“ (Stearns (1992)). „Niðurstaðan var, að færri móðurlausir kálfar lifðu af en þeir, sem móður áttu (Joly (2000)). „Kostir náins sambands móður og afkvæmis, umfram mjólkurgjöf, felast í umönnun, vernd og kennslu móður á grunn venjum, nýtingu beitilands, leiða til að lifa af og leita sér skjóls“ (Lent (1974)). Við þessa ómennsku og hörmungar allar bætist svo það, að veiðistjórn hreindýra er í algjörum ólestri. Umhverfisstofnun og Náttúrustofa Austurlands, sem eiga að stjórna þessu, vita hvorki hver fjöldi hreindýra er né, hvar þau halda sig. Fyrir sumar/haust 2022 veitti Umhverfistofnun leyfi til að 170 dýr væru veidd á veiðsvæði 2, en veiðimenn fundu aðeins/tókst aðeins að fella 64 dýr! Nú, fyrir veiðitímann 2024, má aðeins veiða 30 dýr á þessu svæði. 2022 170 dýr, 2024 30 dýr! Önnur eins veiðistjórn! Á RÚV sagði Hálfdán Helgi Helgason, líffræðingur, en hann á að stjórna hreindýrarannsóknum hjá Náttúrustofu Austurlands, þetta: „Nú hefur það verið þannig í nokkur ár, að við höfum ekki náð góðum heildartalningum (engum talningum yfir höfuð, segi ég). Hvorki yfir stofninn í heild né yfir hópa á ákveðnum svæðum“. Flestir heilvita menn hefðu við þessi skilyrði hugsað með sér: Við þessa óvissu alla er réttast að halda að sér höndum, hvíla hreindýraveiðar í ár, eða þangað til að við vitum örugglega, hver staða dýranna er. Líklegt er þó, að umhverfisráðherra dytti frekar dauður niður, en að láta hvíld veiða hvarfla að sér. Of margir vinir og félagar, að honum sjálfum ótöldum, myndu þá missa af drápsgleðinni og kikkinu. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Dýr Umhverfismál Mest lesið Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Skoðun Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Sjá meira
Varðandi þessa fyrirsögn, þá er ég ekki að fullyrða, að þeir menn, sem ég mun fjalla hér um, séu allir aumingjar, hins vegar er það mín skoðun, að svo sé. Það var í fréttum fyrir nokkru, að drepa mætti 800 hreindýr í sumar/haust. Jafnframt kom fram, að 2.400 veiðimenn, sem vildu veiða, hefðu ekki fengið leyfi. 3.200 manns voru, sem sagt, óðir og uppvægir í það, að fá eða elta uppi og svo - ef vel tækist til - drepa hreindýr. Í mínum augum eru þeir menn, sem liggja í því að ráðast á, særa og drepa varnarlaus dýr, sem ekkert hafa sér til sakar unnið, að gamni sínu, án nokkurrar raunverulegrar þarfar, sem sport, til að fá kikk í sína - fyrir mér - brengluðu sál, vart góðmenni. Það mætti fremur kalla þá aumingja. Ef menn ná að hitta í brjósthol, hjarta eða lungu, fellur dýrið kannske strax. En, ef menn hitta bara í trýni, háls, hrygg, síðu, læri eða fætur, sem oft hendir, hefst hræðilegt kvalræði eða dauðatríð dýrsins. Kannske nær veiðimaður að fella það í öðru eða þriðja skoti, kannske ekki. Kannske kemst dýrið illa eða helsært undan, til þess eins að kveljast dögum eða vikum saman. Haustið 2018 höfðu 33 þeirra dýra, sem þá voru felld, verið skotin áður, voru með gamla áverka og meira eða minna farlama, eftir fyrri skotárásir veiðimanna. Helmingur þeirra dýra, sem drepa má í sumar, eru kýr með kálfa frá yngst 7-8 vikna aldri. Annað eins andskotans frístundagaman. Eins og vitað er, er Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfisráðherra, sjálfur veiðimaður. Hann hefur jafnvel birt mynd af sér, yfir dauðu hreindýri, á netinu, glaðbeittur á svip og stoltur að sjá, af því, að hafa drepið saklaust og varnarlaust dýrið. Með hljóðdeyfðum riffli, liggjandi í leyni í 200m fjarlægð, eða svo. Sumir telja slíkt hetjudáð. Undiritaður telur það aumingjaskap. Það er hálf kaldhæðnislegt, að veiðimaður skuli vera skipaður umhverfisráðherra, en Bjarni Benediktsson, sem að því stóð, fer væntanlega ekki í sögubækurnar fyrir það, að bera sérstaka virðingu fyrir náttúru og lífríki landsins. Flestir skilja, að láð, loft og lögur, fána og flóra, mynda eina samverkandi og órjúfanlega heild, sem öll - og þá sérstaklega vernd hennar, velferð og viðhald - á að vera á umsjónar- og ábyrgðarsviði umhverfisráðherra. Villt dýr auðvitað meðtalin. Bjarni Ben og Guðlaugur Þór eru vart í þeim hópi. Villtar dýrategundir eru hér fáar. Fyrir alla, sem vilja viðhalda því dýraríki, sem er, eru hreindýrin mikilvæg, enda falleg dýr og tignarleg, sem auðga náttúru og umhverfi. Hreindýrin skipta líka máli fyrir ferðaþjónustuna, en víða um heim eru hreindýrin og ímynd þeirra nátengd jólahaldi og jólagleði. Hafa því margir ferðamenn, ekki sízt fjölskyldufólk, börn, af því gleði, að fara austur og leita þar hreindýra. 1. ágúst mega veiðimenn byrja að skjóta hreinkýr, sem eru alflestar með kálfi, en þeir fæðast seinni hluta maí, jafnvel fram í júní, og eru þeir yngstu rétt 7-8 vikna, þegar farið er að drepa mæðurnar frá þeim. Engin 8-vikna spendýr, hvorki hvolpar, lömb, kálfar né folöld, hafa náttúrulega burði til að standa á eigin fótum, ein með sjálfu sér, enda drekka hreinkálfar móðurmjólkina minnst til 5 mánaða aldurs, ef móðir lifir. Er þetta hreinkúadráp, frá 1. ágúst, því misþyrming á kálfunum og fyrir undirrituðum andstyggilegt dýraníð. Tilmæli Umhverfsstofnunar um, að geldar kýr séu veiddar fyrstu 2 vikurnar, standast ekki. Eru bara yfirklór. Aðeins 10-15% hreinkúa eru geldar. Og, hvernig á að sjá mun á júgrum, en stærð þeirra er helzti munurinn, úr 200-300m fjarlægð? Í blaðaviðtali sagði formaður félags leiðsögumanna hreindýraveiðimanna, sem líka getur talizt talsmaður NáttúrustofuAusturlands, þetta: „Í rauninni höfum við ekkert í höndunum um það, að það (lengdur griðatími kálfa) breyti einhverju fyrir kálfana, af því að sú rannsókn er ekki til!“. Þetta sýnir auðvitað lágkúruna, sem á bak við þessar veiðar býr, óheiðarleikann og rangfærslurnar. Það eru til margvíslega heimildir, vísindagreinar, sem sanna, hversu erfitt uppdráttar ungviði, sem misst hafa móður sína, eiga sér. Hér nokkur dæmi: „Kálfur, sem missir móður sína, hefur minni lífslíkur að vetri, þar sem hann nýtur ekki mjólkur né leiðsagnar hennar við beitina“ (Sjennberg and Slagsvold“ (1968)). „Það hefur afgerandi þýðingu fyrir afkomumöguleika afkvæma stórra spendýra á norðurhveli jarðar og möguleika þeirra til að lifa af, hversu lengi og í miklum mæli þau njóta umhyggju og umönnunar foreldra“ (Stearns (1992)). „Niðurstaðan var, að færri móðurlausir kálfar lifðu af en þeir, sem móður áttu (Joly (2000)). „Kostir náins sambands móður og afkvæmis, umfram mjólkurgjöf, felast í umönnun, vernd og kennslu móður á grunn venjum, nýtingu beitilands, leiða til að lifa af og leita sér skjóls“ (Lent (1974)). Við þessa ómennsku og hörmungar allar bætist svo það, að veiðistjórn hreindýra er í algjörum ólestri. Umhverfisstofnun og Náttúrustofa Austurlands, sem eiga að stjórna þessu, vita hvorki hver fjöldi hreindýra er né, hvar þau halda sig. Fyrir sumar/haust 2022 veitti Umhverfistofnun leyfi til að 170 dýr væru veidd á veiðsvæði 2, en veiðimenn fundu aðeins/tókst aðeins að fella 64 dýr! Nú, fyrir veiðitímann 2024, má aðeins veiða 30 dýr á þessu svæði. 2022 170 dýr, 2024 30 dýr! Önnur eins veiðistjórn! Á RÚV sagði Hálfdán Helgi Helgason, líffræðingur, en hann á að stjórna hreindýrarannsóknum hjá Náttúrustofu Austurlands, þetta: „Nú hefur það verið þannig í nokkur ár, að við höfum ekki náð góðum heildartalningum (engum talningum yfir höfuð, segi ég). Hvorki yfir stofninn í heild né yfir hópa á ákveðnum svæðum“. Flestir heilvita menn hefðu við þessi skilyrði hugsað með sér: Við þessa óvissu alla er réttast að halda að sér höndum, hvíla hreindýraveiðar í ár, eða þangað til að við vitum örugglega, hver staða dýranna er. Líklegt er þó, að umhverfisráðherra dytti frekar dauður niður, en að láta hvíld veiða hvarfla að sér. Of margir vinir og félagar, að honum sjálfum ótöldum, myndu þá missa af drápsgleðinni og kikkinu. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar