Lífið

Svona leit Reykja­vík út á fimmta ára­tugnum

Auður Ösp Guðmundsdóttir skrifar
Lækjargata 2-14. Hér má sjá Nýja Bíó, Verslun Ingibjargar Johnsen, söluskrifstofu Loftleiða og söluskrifstofu Flugfélags Íslands.
Lækjargata 2-14. Hér má sjá Nýja Bíó, Verslun Ingibjargar Johnsen, söluskrifstofu Loftleiða og söluskrifstofu Flugfélags Íslands. Sigurhans Vignir/Ljósmyndasafn Reykjavíkur

Á fimmta áratug síðustu aldar gekk Reykjavík í gegnum mikið uppbyggingarskeið. Fólk í atvinnuleit streymdi í bæinn, íbúum fjölgaði jafnt og þétt og yfirvöld voru undir miklum þrýstingi þegar kom að húsnæðismálum.

Allt fram að seinni heimstyrjöld byggðist Reykjavík sem samfelld og heislteypt borg með þungamiðju í gömul Kvosinni og árið 1943 var farið að leggja drög að skipulagi Norðurmýrar, fyrsta bæjarhverfisins utan Hringbrautar.

Á árum seinni heimstyrjaldar sköpuðust nýjar aðstæður sem áttu eftir að reyndast afdrifaríkar fyrir þróun borgarinnar. Bygging flugvallar í Vatnsmýrinni kom í veg fyrir áframhaldandi vöxt byggðar til suðurs í átt að Skerjafirði. Herskálahverfi, sem reist voru við jaðra bæjarins stóðu víða í vegi fyrir nýrri byggð.

Byggð tók að myndast fjarri miðbænum; fyrsta skipulagða úthverfið í Reykjavík reis í austanverðu Kleppsholti um og eftir 1942, við Langholtsveg, Efstasund og aðliggjandi götur. Nokkrum árum síðar hófst síðan uppbygging í elsta hluta Vogahverfis og um sama leyti byggðist Teigahverfið, á milli Sigrúns og Sundlaugarvegar. Reykjavík var smám saman að breytast úr bæ í borg.

Meðfylgjandi myndir eru í eigu Ljósmyndasafn Reykjavíkur og voru teknar í Reykjavík á árunum 1940 -1949.

31. mars 1948. Ungir blaðsöludrengir á Lækjartorgi selja Morgunblaðið og Þjóðviljann.Hannes Pálsson/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Lækjarbrekka við Bankastræti.Ólafur K. Magnússon/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1940-1945. Hljómskálagarður í Reykjavík. Nokkrir einkennisklæddir sjóliðar sitja við tjörn og drekka af flöskum. Háskóli Íslands og braggahverfi á Háskólasvæðinu í bakgrunni.Valdimar R. Jónsson/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1941. Herskálahverfið Skipton Camp í Skólavörðuholti í Reykjavík. Í fjarska sést Hnitbjörg, listasafn Einars Jónssonar.Skapti Guðjónsson/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1946-1949. Miðbærinn í Reykjavík. Lækjartorg, Útvegsbanki Íslands (Austurstræti 19/Lækjartorg 1), gamli söluturninn, Hótel Hekla (Hafnarstræti 20), Smjörhúsið (Hafnarstræti 22), Siemsenhús (Hafnarstræti 23), Eimskipafélagshúsið (Pósthússtræti 2) og fleira.  Söluturninn Áttstrendi á horni Hverfisgötu og Kalkofnsvegar.Nikulás Friðriksson/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1945. Hermannabraggar á lóðinni þar sem Laugavegur 116 kom síðar. Ofan við braggana er Laugavegur 118b og til vinstri er Laugavegur 105.Sigurhans Vignir/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
1940-1945. Mannlíf og umferð í Austurstræti í Reykjavík. Til hægri eru sjóliðar að skoða fréttir í glugga. Sigurhans Vignir/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1940-1955. Bergstaðastræti í Reykjavík. Sendill á reiðhjóli fyrir utan verslun KRON, Kaupfélag Reykjavíkur og nágrennis. Valdimar R. Jónsson/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1947-1948, Hlemmur í Reykjavík. Egill Vilhjálmsson hf, Rauðarárstígur 6 og Laugavegur 118 b og Laugavegur 116. Til hægri er Laugavegur 105. Sigurhans Vignir/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Hér má sjá horn Kirkjustrætis, Aðalstrætis og Túngötu. Aðalstræti 18, Dillon húsið Suðurgata 2. Ólafur K. Magnússon/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
1944. Hringbrautarróló í Reykjavík. Börn að leik í leiktækjum, rólur og vegasalt. Fjölbýlishús í bakgrunni, Ásvallagata 37, Ásvallagata 35 og Brávallagata 50. Sigurhans Vignir/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1944-1949. Barnaheimilið Suðurborg í Reykjavík. Eiríksgata 37. Börn að leik á lóðinni um vetur. Suðurborg tók til starfa í nóvember 1943 og starfaði til 1953. Eiríksgata 37 er hornhús samfast við Hringbraut 78 sem árið 1948 varð Þorfinnsgata 16.Sigurhans Vignir/ósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1935-1945. Smiðjustígur í Reykjavík. Til vinstri eru gömul timburhús, Hverfisgata 5 a og Hverfisgata 5 b. Við enda götunnar, fyrir miðju, er Lindargata 13 (áður Lindargata 1). Eggert P. Briem/Ljósmyndasafn Reykjavíkur
Um 1940-1950. Lækjargata, Lækjartorg, Hafnarstræti í Reykjavík um vetur. Magnús Daníelsson/Ljósmyndasafn Reykjavíkur

Um Ljósmyndasafnið

Ljósmyndasafn Reykjavíkur er miðstöð ljósmynda þar sem fortíðin og nútíminn mætast. Markmið safnsins er að varðveita, safna og sýna bæði sögulega og samtímaljósmyndun í listrænu, félags- og menningarlegu samhengi. Í Ljósmyndasafni Reykjavíkur eru nú varðveittar um 6,5 milljónir ljósmynda af ýmsum stærðum og gerðum. Elstu myndirnar eru frá því um 1860 og þær yngstu frá 2020. Ljósmyndasafn Reykjavíkur setur upp á annan tug sýninga ár hvert. Markmiðið er að kynna íslenska ljósmyndara og koma á framfæri, sýna verk úr safneign sem og að sýna verk erlendra ljósmyndara.


Tengdar fréttir

Svona var lífið hjá setuliðinu í Keflavík árið 1955

Fyrir nokkrum árum rakst Einar Óskar Sigurðsson fyrir tilviljun á ljósmyndasafn til sölu á Ebay. Hluti myndanna reyndust vera frá Íslandi á árunum eftir seinna stríð og voru teknar af óþekktum bandarískum manni sem gegndi herþjónustu hér á landi á sjötta áratugnum.

Þegar Þórscafé var heitasti skemmtistaðurinn í Reykjavík

Veitinga- og skemmtistaðurinn Þórscafé er á meðal langlífustu og vinsælustu skemmtistaða sem hér hafa starfað en saga hans spannaði ríflega hálfa öld. Á tímabili var Þórscafé eini staðurinn í Reykjavík þar sem lifandi tónlist var leikin að staðaldri og flestir af þekktustu tónlistarmönnum og hljómsveitum þjóðarinnar komu þar fram.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×