Óvinsæl færsla miðaldra manns, ómenntaður, ómarktækur og neikvæður Gunnar Dan Wiium skrifar 30. október 2023 09:00 Stundum fer ég í sjálfan mig og hef ekkert að segja. Oft tengt langvarandi álagi, ég einhvernvegin bara dett í svona auto-gír og trukka áfram fram að jólum. Ég er nefnilega trukkur, lítill trukkur. En eins og stelpan mín segir oft, work smart not hard, mottó sem ég er að reyna að tileinka mér þessa dagana. Og ég er oft með skoðanir á svona samfélagspólitík en hef mis mikinn áhuga á að miðla þeim. Samt er ég bara svona búðarkall með sveinspróf sem ég kláraði um tvítugt, fór aldrei í skóla eftir það, bara lagði gólf og setti upp eldhúsinnréttingar eða byggði grindverk. En það er einhvern vegin þannig að ég lít i kringum mig og spegla mig í því sem ég sé og mynda mér skoðun út frá íhugun og miðla svo í kjölfarið. Við gerum þetta öll en erum með mismikla þörf fyrir að segja öðrum frá hvar við stöndum. Hvað sé ég þessa dagana þegar ég les eða horfi á áróðursvélar hinna ýmsu hagsmunaafla annað en fjöldamorð í beinni? Fjöldamorð sem ráðamenn taka óbeint afstöðu með þó svo þeim finnist óþægilegt að horfa upp á limlest meðvitundarlaus börn á sjónvarpsskjánum. Skiljanlega, það er mjög óþægilegt að horfa upp á aðra þjást því þjáning annara er manns eigin þó svo að bara okkar innsti kjarni skynji það. En hvað sé ég? Ég sé pólareseringu og reiði sem gefur til til kynna visst fjöldageðrof, ástand verður að fá að renna sitt skeið með tilheyrandi flugeldasýningum, ekkert nýtt af nálinni þar. Við manneskjan gerum þetta með jöfnu millibili. Við töpum áttum í þessari jafnvægislist efnis og anda því landamærin eru í raun engin. Andinn er burðarstoð alls efnis en við neitum að horfast í augu við það. Við festumst í óttablendinni örvæntingu um að geta útskýrt allt og skilið. Ég segi óttablendinni því ákveðið element í okkur óttast dauðan, að eitthvað endi og fyrir okkur að skilja ekki með hugviti felur í sér stjórnleysi sem í vissum skilning er ákveðin dauði. Við tölum um listina að lifa en sjáum ekki að listin í að lifa felst í listinni í að deyja, listinni að skilja ekki en treysta á hið ó-haldbæra. Við fjarlægumst trúarbrögðin sem gera einstaklinginn vanmáttugan en valdeflir okkur sem hóp, trúarbrögð sem virkir samkennd það er að segja ef trúarleiðtoginn sem leiðir okkur er ekki síkópati og graðfoli. Við sækjumst eftir séreinkennum og í kringum séreinkennin sköpum við landamæri og litla hópa innan hópsins sem við öll í raun tilheyrum. Ég´ið vill verða séð sem einstakt, hins-segin en ekki eins og heldur different then others. Vinnumarkaður hins vestræna heims öskrar á jafnvægi og kvóta sem eykur á álag í takt við aukið upplýsingaflæði og stafrænan aðgang að einstaklingnum. Við erum dregin í hringiðju stórfyrirtækja sem gefa okkur brauðmylsnur fyrir að fórna allri okkar orku yfir dagtíman með tilheyrandi kulnun á öðrum sviðum. Ábyrgðarhlutverk sem snúa að fjölskyldu fer að verða tálmi á þeirri leið sem okkur er sagt að sé þroski. Hugtak eins og meðvirkni er kynnt fyrir okkur og við förum að setja okkur sjálf í fyrsta sæti á kostnað óeigingjarnar þjónustu. Hugmyndir um fjölskyldu taka algjörum stakkaskiptum og börnin hírast á stofnunum frá morgni til kvölds og á “viðeigandi” lyfjagjöf við ástandi sem skapast hefur í tilfinningarlegu tengslarofi. Ástandið er reyndar skýrt eitthvað annað eins og um sjúkdóm barnsins sé að ræða en ekki afleiðingar fársjúkrar samfélagsgerðar. Aldraðir foreldrar okkar sitja saman í lyfjamóki yfir sjónvarpsmarkaðnum en fá oftast stuttar heimsóknir um helgar þegar mikilvæg börnin þeirra gefa sér tuttugu mínútur á leið sinni á Huppu eða á crossfit æfingu. Einhver sagði mér um daginn að á undan öllum þeim samfélagslegu skriðum síðustu alda og árþúsunda tökumst við líka á um kynhneigð og kynvitund. Þar erum við einmitt núna, við rífumst um fjölda kynja og kynhneigða og heimtum rétt einstaklingsins til að ákveða sjálf eða sjálft það sem áður var ákvarðað af náttúrunni. Ég er ekkert að segja að neinar af þessum sveiflum séu rangar og óviðeigandi heldur bara að lýsa því sem ég sé og geri ég auðvitað fastlega ráð fyrir að allt sé í samræmi við gefnar forsendur. Í bókinni Brave New World eftir Aldous Huxley sem skrifuð var árið 1932 fengum við innsýn í heim sem var undir stjórn ofur kapítalískra afla í formi fámennri ofur-elítu. Barneignir voru orðnar að framleiðslu og stýrð eftir týpu einstaklingsins sem kerfið fór fram á til að vihalda skilvirkri framleiðslu og heims stjórn. Heimskir og smávaxnir voru framleiddir fyrir störf í verksmiðjum, aðgengi að súrefni var einfaldlega skert á meðgöngu sem gerði þá heimska og smávaxna. Orð eða hugtak eins og móðir var orðið að skítugu klámyrði og engin átti fjölskyldur, bara óttablendin falsk dýrkun á kúgaran sem vaktaði hverju einustu hreyfingu, hvert einasta orð og hverja einustu hugsun. Soma var mokað í mannskapinn í töfluformi og í þeirri vímu gat stjórnin viðhaldið fullkomnu valdi á stéttar skiptum múgnum sem sá ýmist um framboðið eða eftirspurnina. Stýrð stéttaskipting er mikilvæg fyrir stjórn sem Huxley lýsir í bók sinni, hún kemur í veg fyrir uppreisn því múgnum er talin trú um að hann hafi möguleika á velmegun og hagvexti, einnig er falskri ásýnd um frjálsan heim sköpuð á þann hátt, tálsýnin um að þú hafir eitthvað um nokkuð að segja hvernig þér vegnar í kapítalískum uber-kommúnisma, stökkbreyttri hugmyndafræði. Svo spurning er hvort ég raunverulega hafi ekkert að segja á þessum tímum þar sem við virðumst eiga fullt en erum óhamingjusöm. Þessum tíma er að ljúka því brátt munt þú ekkert eiga en þú munt verða hamingjusamur, hamingjusöm, hamingjusamt. Höfundur starfar sem verslunarstjóri og þáttarstjórnandi Þvottahússins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gunnar Dan Wiium Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Stundum fer ég í sjálfan mig og hef ekkert að segja. Oft tengt langvarandi álagi, ég einhvernvegin bara dett í svona auto-gír og trukka áfram fram að jólum. Ég er nefnilega trukkur, lítill trukkur. En eins og stelpan mín segir oft, work smart not hard, mottó sem ég er að reyna að tileinka mér þessa dagana. Og ég er oft með skoðanir á svona samfélagspólitík en hef mis mikinn áhuga á að miðla þeim. Samt er ég bara svona búðarkall með sveinspróf sem ég kláraði um tvítugt, fór aldrei í skóla eftir það, bara lagði gólf og setti upp eldhúsinnréttingar eða byggði grindverk. En það er einhvern vegin þannig að ég lít i kringum mig og spegla mig í því sem ég sé og mynda mér skoðun út frá íhugun og miðla svo í kjölfarið. Við gerum þetta öll en erum með mismikla þörf fyrir að segja öðrum frá hvar við stöndum. Hvað sé ég þessa dagana þegar ég les eða horfi á áróðursvélar hinna ýmsu hagsmunaafla annað en fjöldamorð í beinni? Fjöldamorð sem ráðamenn taka óbeint afstöðu með þó svo þeim finnist óþægilegt að horfa upp á limlest meðvitundarlaus börn á sjónvarpsskjánum. Skiljanlega, það er mjög óþægilegt að horfa upp á aðra þjást því þjáning annara er manns eigin þó svo að bara okkar innsti kjarni skynji það. En hvað sé ég? Ég sé pólareseringu og reiði sem gefur til til kynna visst fjöldageðrof, ástand verður að fá að renna sitt skeið með tilheyrandi flugeldasýningum, ekkert nýtt af nálinni þar. Við manneskjan gerum þetta með jöfnu millibili. Við töpum áttum í þessari jafnvægislist efnis og anda því landamærin eru í raun engin. Andinn er burðarstoð alls efnis en við neitum að horfast í augu við það. Við festumst í óttablendinni örvæntingu um að geta útskýrt allt og skilið. Ég segi óttablendinni því ákveðið element í okkur óttast dauðan, að eitthvað endi og fyrir okkur að skilja ekki með hugviti felur í sér stjórnleysi sem í vissum skilning er ákveðin dauði. Við tölum um listina að lifa en sjáum ekki að listin í að lifa felst í listinni í að deyja, listinni að skilja ekki en treysta á hið ó-haldbæra. Við fjarlægumst trúarbrögðin sem gera einstaklinginn vanmáttugan en valdeflir okkur sem hóp, trúarbrögð sem virkir samkennd það er að segja ef trúarleiðtoginn sem leiðir okkur er ekki síkópati og graðfoli. Við sækjumst eftir séreinkennum og í kringum séreinkennin sköpum við landamæri og litla hópa innan hópsins sem við öll í raun tilheyrum. Ég´ið vill verða séð sem einstakt, hins-segin en ekki eins og heldur different then others. Vinnumarkaður hins vestræna heims öskrar á jafnvægi og kvóta sem eykur á álag í takt við aukið upplýsingaflæði og stafrænan aðgang að einstaklingnum. Við erum dregin í hringiðju stórfyrirtækja sem gefa okkur brauðmylsnur fyrir að fórna allri okkar orku yfir dagtíman með tilheyrandi kulnun á öðrum sviðum. Ábyrgðarhlutverk sem snúa að fjölskyldu fer að verða tálmi á þeirri leið sem okkur er sagt að sé þroski. Hugtak eins og meðvirkni er kynnt fyrir okkur og við förum að setja okkur sjálf í fyrsta sæti á kostnað óeigingjarnar þjónustu. Hugmyndir um fjölskyldu taka algjörum stakkaskiptum og börnin hírast á stofnunum frá morgni til kvölds og á “viðeigandi” lyfjagjöf við ástandi sem skapast hefur í tilfinningarlegu tengslarofi. Ástandið er reyndar skýrt eitthvað annað eins og um sjúkdóm barnsins sé að ræða en ekki afleiðingar fársjúkrar samfélagsgerðar. Aldraðir foreldrar okkar sitja saman í lyfjamóki yfir sjónvarpsmarkaðnum en fá oftast stuttar heimsóknir um helgar þegar mikilvæg börnin þeirra gefa sér tuttugu mínútur á leið sinni á Huppu eða á crossfit æfingu. Einhver sagði mér um daginn að á undan öllum þeim samfélagslegu skriðum síðustu alda og árþúsunda tökumst við líka á um kynhneigð og kynvitund. Þar erum við einmitt núna, við rífumst um fjölda kynja og kynhneigða og heimtum rétt einstaklingsins til að ákveða sjálf eða sjálft það sem áður var ákvarðað af náttúrunni. Ég er ekkert að segja að neinar af þessum sveiflum séu rangar og óviðeigandi heldur bara að lýsa því sem ég sé og geri ég auðvitað fastlega ráð fyrir að allt sé í samræmi við gefnar forsendur. Í bókinni Brave New World eftir Aldous Huxley sem skrifuð var árið 1932 fengum við innsýn í heim sem var undir stjórn ofur kapítalískra afla í formi fámennri ofur-elítu. Barneignir voru orðnar að framleiðslu og stýrð eftir týpu einstaklingsins sem kerfið fór fram á til að vihalda skilvirkri framleiðslu og heims stjórn. Heimskir og smávaxnir voru framleiddir fyrir störf í verksmiðjum, aðgengi að súrefni var einfaldlega skert á meðgöngu sem gerði þá heimska og smávaxna. Orð eða hugtak eins og móðir var orðið að skítugu klámyrði og engin átti fjölskyldur, bara óttablendin falsk dýrkun á kúgaran sem vaktaði hverju einustu hreyfingu, hvert einasta orð og hverja einustu hugsun. Soma var mokað í mannskapinn í töfluformi og í þeirri vímu gat stjórnin viðhaldið fullkomnu valdi á stéttar skiptum múgnum sem sá ýmist um framboðið eða eftirspurnina. Stýrð stéttaskipting er mikilvæg fyrir stjórn sem Huxley lýsir í bók sinni, hún kemur í veg fyrir uppreisn því múgnum er talin trú um að hann hafi möguleika á velmegun og hagvexti, einnig er falskri ásýnd um frjálsan heim sköpuð á þann hátt, tálsýnin um að þú hafir eitthvað um nokkuð að segja hvernig þér vegnar í kapítalískum uber-kommúnisma, stökkbreyttri hugmyndafræði. Svo spurning er hvort ég raunverulega hafi ekkert að segja á þessum tímum þar sem við virðumst eiga fullt en erum óhamingjusöm. Þessum tíma er að ljúka því brátt munt þú ekkert eiga en þú munt verða hamingjusamur, hamingjusöm, hamingjusamt. Höfundur starfar sem verslunarstjóri og þáttarstjórnandi Þvottahússins.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun