Einkafíllinn Skúli Helgason skrifar 5. september 2023 19:00 Ég tók þátt í ítarlegri umræðu um samgöngusáttmálanum í borgarstjórn og hér eru mín fimmtíu sent. Samgöngusáttmálinn snýst um úrbætur á samgönguinnviðum á höfuðborgarsvæðinu en ein meginforsenda hans og hvati er að samgöngumál á svæðinu hafa verið í ákveðnu öngstræti um langt árabil. Því til viðbótar er svo lykilatriði máls sem merkilega lítið hefur verið í opinberu umræðunni – í raun og veru fíllinn í herberginu - sem er hvorki meira né minna en stærsta viðfangsefni heimsbyggðarinnar um þessar mundir sem er glíman við alvarlegan loftslagsvanda sem ógnar framtíð mannkyns og lífríki jarðarinnar um leið.Tengingin við loftslagsmálin er skrifuð inn í samgöngusáttmálann sem eitt af fjórum meginmarkmiðum hans. Nánar tiltekið segir í sáttmálanum að markmið hans sé m.a. að: Stuðla að því að ná loftslagsmarkmiðum ríkis og sveitarfélaga um sjálfbært, kolefnishlutlaust borgarsamfélag með eflingu almenningssamgangna og deilihagkerfis í samgöngum, bættum innviðum fyrir vistvæna samgöngumáta og hvetja til breyttra ferðavenja og orkuskipta. Upp með sokkana! Ísland stendur sig ekki vel í mótvægisaðgerðum gegn loftslagsvandanum – háleit markmið um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegundir hafa ekki náðst og aðgerðaáætlanir reynst óraunhæfar. Ísland hefur neyðst til að verja milljörðum króna í að kaupa losunarheimildir frá útlöndum – einskonar aflátsbréf sem kosta fúlgur fjár og gera ekkert nema fresta vandanum eða öllu heldur fresta því að við grípum til raunverulegra aðgerða til að snúa blaðinu við. Í skýrslu um loftslagsstefnu Samtaka sveit á höfuðborgarsvæðinu sem samþykkt var í sumar kemur fram að yfir helmingur af losun gróðurhúsalofttegunda á höfuðborgarsvæðinu nánar tiltekið 58% á upptök sín í vegasamgöngum m.v. síðustu mælingar. Samgöngusáttmálinn er mikilvæg tilraun sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu með borgina í broddi fylkingar annars vegar og ríkisins hins vegar til að finna lausn sem snýr loftslagsvörn í sókn fyrir sjálfbærari samgöngum þar sem hlutur almenningssamgangna og annarra vistvænna samgöngumáta er aukinn á kostnað bílaumferðar. Ekki þannig að einkabílnum verði ýtt alfarið út í skurð fjarri því en að hlutdeild hans minnki úr 76% niður í 64% árið 2030 skv. markmiðum svæðisskipulags höfuðborgarsvæðisins en markmið okkar í borginni eru að ná hlutdeildinni niður í 58% á tímabilinu skv. aðalskipulagi Reykjavíkur. Það er nú öll aðförin að einkabílnum og valkosturinn er auðvitað að ef þetta gengur ekki eftir sitja menn áfram fastir í sínum einkabíl í umferðinni á álagstímum því bílunum fjölgar áfram hratt í takt við óvenju mikla fólksfjölgun á svæðinu. Valkostirnir Við getum verið þeirrar skoðunar að samgöngusáttmálinn sé of lítið skref í rétta átt og það má vel halda því fram að við séum ekki að horfast í augu við vandann sem er alltof mikil bílaumferð og alltof margir bílar á götum höfuðborgarsvæðisins en sáttmálinn er engu að síður vænlegasta lausnin sem við höfum í augnablikinu. Valkostirnir við samgöngusáttmálann eru í raun bara tveir: annars vegar að stinga hausnum í sandinn, afneita loftslagsvandanum og neita að breyta rótgrónum venjum í samgöngumálum. Vissulega eru ýmsir fastir í ístaðinu í þeim efnum og vilja keyra áfram sinn bensín og díselbíl helst á nagladekkjum en sú stefna keyrir samfélagið okkar út í skurð og getur ekki ráðið för hjá ábyrgum stjórnvöldum. Hinn valkosturinn er miklu meiri róttækni, bann við bílaumferð á tilteknum svæðum t.d. í miðborginni, skattar á bensínbíla og díselbíla, skattar á umferð í miðborg eins og borgarstjórnin í London kynnti á dögunum o.sfrv. Því miður taka góðir hlutir gjarnan of langan tíma hér á landi og það voru vonbrigði að Frv. ríkisstjórnar um flýti og umferðargjöld sem átti að leggja fram á Alþingi í vor var frestað – fram á haust hið minnsta. En er ekki þróunin í rétta átt – eru ekki rafmagnsbílarnir að taka við af bensínhákunum? Vissulega jákvætt að nýskráningum rafmagnsbíla hefur fjölgað hratt á undanförnum árum og þeir eru mun meira áberandi í umferðinni nú þessi misserin. En því miður er sú þróun alltof hægfara ef heildarmyndin er skoðuð. Skráð ökutæki eru 430 þúsund í landinu og þar af eru bensín og díselbílar um 330 þúsund eða 76%. Hlutur rafmagnsbíla er þrátt fyrir verulega fjölgun undanfarin ár enn þá hverfandi í bílaflotanum í heild 5,6% og tengiltvinnbílar 5,1% til viðbótar. Beitt hefur verið jákvæðum hvötum til að fjölga rafmagnsbílum en þeir hvatar hverfa úr kerfinu um næstu áramót skv. stefnu ríkisstjórnarinnar. Hvað tekur þá við er alveg óljóst. Áhyggjurefni að afturkippur verði í orkuskiptum í vegasamgöngum ef svo fer fram sem horfir. En auðvitað þurfum við að hafa í huga að rafmagnsbílar taka sama pláss á götunum eins og bensínbílar og reyna því verulega á innviði samgöngukerfisins þó þeir séu sannarlega góður kostur til að draga úr mengun. Stórt skref í rétta átt Í hnotskurn er staðan þessi – samgöngusáttmálinn er besta leiðin sem við höfum til að bregðast við alvarlegri stöðu í samgöngumálum höfuðborgarsvæðisins. Við þurfum að ná saman um alvöru aðgerðir til að mæta loftslagsvandanum ekki leita að ódýrri útgönguleið sem sendir reikninginn til komandi kynslóða heldur mæta vandanum af kjarki með skynsemi í vegarnesti. Samgöngusáttmálinn er vissulega málamiðlun milli einkabílamenningar og vistvænni samgöngumáta – hann leysir ekki vandann einn og sér en hann er nauðsynlegt stórt skref í rétta átt og við eigum að sameinast um að styðja hann alla leið með nauðsynlegri uppfærslu á áætlunum um fjármögnun og framkvæmdir, sem nú stendur einmitt yfir. Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Borgarstjórn Samfylkingin Samgöngur Borgarlína Skúli Helgason Reykjavík Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Ég tók þátt í ítarlegri umræðu um samgöngusáttmálanum í borgarstjórn og hér eru mín fimmtíu sent. Samgöngusáttmálinn snýst um úrbætur á samgönguinnviðum á höfuðborgarsvæðinu en ein meginforsenda hans og hvati er að samgöngumál á svæðinu hafa verið í ákveðnu öngstræti um langt árabil. Því til viðbótar er svo lykilatriði máls sem merkilega lítið hefur verið í opinberu umræðunni – í raun og veru fíllinn í herberginu - sem er hvorki meira né minna en stærsta viðfangsefni heimsbyggðarinnar um þessar mundir sem er glíman við alvarlegan loftslagsvanda sem ógnar framtíð mannkyns og lífríki jarðarinnar um leið.Tengingin við loftslagsmálin er skrifuð inn í samgöngusáttmálann sem eitt af fjórum meginmarkmiðum hans. Nánar tiltekið segir í sáttmálanum að markmið hans sé m.a. að: Stuðla að því að ná loftslagsmarkmiðum ríkis og sveitarfélaga um sjálfbært, kolefnishlutlaust borgarsamfélag með eflingu almenningssamgangna og deilihagkerfis í samgöngum, bættum innviðum fyrir vistvæna samgöngumáta og hvetja til breyttra ferðavenja og orkuskipta. Upp með sokkana! Ísland stendur sig ekki vel í mótvægisaðgerðum gegn loftslagsvandanum – háleit markmið um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegundir hafa ekki náðst og aðgerðaáætlanir reynst óraunhæfar. Ísland hefur neyðst til að verja milljörðum króna í að kaupa losunarheimildir frá útlöndum – einskonar aflátsbréf sem kosta fúlgur fjár og gera ekkert nema fresta vandanum eða öllu heldur fresta því að við grípum til raunverulegra aðgerða til að snúa blaðinu við. Í skýrslu um loftslagsstefnu Samtaka sveit á höfuðborgarsvæðinu sem samþykkt var í sumar kemur fram að yfir helmingur af losun gróðurhúsalofttegunda á höfuðborgarsvæðinu nánar tiltekið 58% á upptök sín í vegasamgöngum m.v. síðustu mælingar. Samgöngusáttmálinn er mikilvæg tilraun sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu með borgina í broddi fylkingar annars vegar og ríkisins hins vegar til að finna lausn sem snýr loftslagsvörn í sókn fyrir sjálfbærari samgöngum þar sem hlutur almenningssamgangna og annarra vistvænna samgöngumáta er aukinn á kostnað bílaumferðar. Ekki þannig að einkabílnum verði ýtt alfarið út í skurð fjarri því en að hlutdeild hans minnki úr 76% niður í 64% árið 2030 skv. markmiðum svæðisskipulags höfuðborgarsvæðisins en markmið okkar í borginni eru að ná hlutdeildinni niður í 58% á tímabilinu skv. aðalskipulagi Reykjavíkur. Það er nú öll aðförin að einkabílnum og valkosturinn er auðvitað að ef þetta gengur ekki eftir sitja menn áfram fastir í sínum einkabíl í umferðinni á álagstímum því bílunum fjölgar áfram hratt í takt við óvenju mikla fólksfjölgun á svæðinu. Valkostirnir Við getum verið þeirrar skoðunar að samgöngusáttmálinn sé of lítið skref í rétta átt og það má vel halda því fram að við séum ekki að horfast í augu við vandann sem er alltof mikil bílaumferð og alltof margir bílar á götum höfuðborgarsvæðisins en sáttmálinn er engu að síður vænlegasta lausnin sem við höfum í augnablikinu. Valkostirnir við samgöngusáttmálann eru í raun bara tveir: annars vegar að stinga hausnum í sandinn, afneita loftslagsvandanum og neita að breyta rótgrónum venjum í samgöngumálum. Vissulega eru ýmsir fastir í ístaðinu í þeim efnum og vilja keyra áfram sinn bensín og díselbíl helst á nagladekkjum en sú stefna keyrir samfélagið okkar út í skurð og getur ekki ráðið för hjá ábyrgum stjórnvöldum. Hinn valkosturinn er miklu meiri róttækni, bann við bílaumferð á tilteknum svæðum t.d. í miðborginni, skattar á bensínbíla og díselbíla, skattar á umferð í miðborg eins og borgarstjórnin í London kynnti á dögunum o.sfrv. Því miður taka góðir hlutir gjarnan of langan tíma hér á landi og það voru vonbrigði að Frv. ríkisstjórnar um flýti og umferðargjöld sem átti að leggja fram á Alþingi í vor var frestað – fram á haust hið minnsta. En er ekki þróunin í rétta átt – eru ekki rafmagnsbílarnir að taka við af bensínhákunum? Vissulega jákvætt að nýskráningum rafmagnsbíla hefur fjölgað hratt á undanförnum árum og þeir eru mun meira áberandi í umferðinni nú þessi misserin. En því miður er sú þróun alltof hægfara ef heildarmyndin er skoðuð. Skráð ökutæki eru 430 þúsund í landinu og þar af eru bensín og díselbílar um 330 þúsund eða 76%. Hlutur rafmagnsbíla er þrátt fyrir verulega fjölgun undanfarin ár enn þá hverfandi í bílaflotanum í heild 5,6% og tengiltvinnbílar 5,1% til viðbótar. Beitt hefur verið jákvæðum hvötum til að fjölga rafmagnsbílum en þeir hvatar hverfa úr kerfinu um næstu áramót skv. stefnu ríkisstjórnarinnar. Hvað tekur þá við er alveg óljóst. Áhyggjurefni að afturkippur verði í orkuskiptum í vegasamgöngum ef svo fer fram sem horfir. En auðvitað þurfum við að hafa í huga að rafmagnsbílar taka sama pláss á götunum eins og bensínbílar og reyna því verulega á innviði samgöngukerfisins þó þeir séu sannarlega góður kostur til að draga úr mengun. Stórt skref í rétta átt Í hnotskurn er staðan þessi – samgöngusáttmálinn er besta leiðin sem við höfum til að bregðast við alvarlegri stöðu í samgöngumálum höfuðborgarsvæðisins. Við þurfum að ná saman um alvöru aðgerðir til að mæta loftslagsvandanum ekki leita að ódýrri útgönguleið sem sendir reikninginn til komandi kynslóða heldur mæta vandanum af kjarki með skynsemi í vegarnesti. Samgöngusáttmálinn er vissulega málamiðlun milli einkabílamenningar og vistvænni samgöngumáta – hann leysir ekki vandann einn og sér en hann er nauðsynlegt stórt skref í rétta átt og við eigum að sameinast um að styðja hann alla leið með nauðsynlegri uppfærslu á áætlunum um fjármögnun og framkvæmdir, sem nú stendur einmitt yfir. Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun