Vottar Jehóva – falsspámenn Örn Svavarsson skrifar 6. maí 2023 15:17 Núna, þegar Vottar Jehóva hafa nýverið fengið nokkra umfjöllun um helst til óyndislegan þátt trúarbragðanna, þ.e. útskúfun og hunsun fyrri félaga, er áhugavert að rifja aðeins upp þungamiðjuna í boðskap þeirra. Kenningin snýst um nýjan heim, paradís á jörðu, útópíu þar sem allir eru vinir, sársauki, sjúkdómar og þjáning hvers konar heyra sögunni til og jafnvel dauðinn verður afmáður. Öll dýr verða líka vinir og rándýr breytast í grasætur. En fyrst verða ragnarök, Harmageddon þar sem öllu illu er útrýmt, þar á meðal öllu fólki sem ekki játar trú Votta Jehóva. “Varið ykkur á falsspámönnum” segir Kristur við lærisveina sína (Matt 7:15). Vottar Jehóva heimfæra þessi boð frelsarans upp á öll trúarbrögð heims, önnur en sín eigin og hamra á þeirri trú sinni jafnt í bókum sem tímaritum. Í maí blaði Varðturnsins frá 2006 er t.d. grein sem heitir „Haltu þig frá falstrú” og er í henni ofangreind tilvitnun í Krist. Síðan segir: “Lítum á hvernig talað er um fölsk trúarbrögð í Opinberunarbók Biblíunnar. Þar er þeim lýst eins og drukkinni vændiskonu sem fer með ákveðið vald yfir mörgum ríkjum og þegnum þeirra. Þessi táknræna kona drýgir hór með fjölda konunga og er drukkin af blóði sannra tilbiðjenda Guðs. (Opinberunarbókin 17:1, 2,6,18) Á enni hennar er ritað nafn sem hæfir vel soralegu og ógeðfelldu líferni hennar. Nafnið er „Babýlon hin mikla, móðir hórkvenna og viðurstyggða jarðarinnar“.“ Þessa óyndislegu lýsingu á hórkonunni „Babýlon hinni miklu“ heimfæra Vottar guðsins Jehóva sem sé upp á öll trúarbrögð heimsins að undanskildum sínum eigin. Nú ber að spyrja: Hvað er falsspámaður og hver er falsspámaður? Samkvæmt orðanna hljóðan mun það vera sá sem ber fram falsspádóma, sem sé spádóma sem ekki rætast. Þegar ljóst er að spádómur um atburð sem á að eiga sér stað á tilsettum tíma rætist ekki, boðaður atburður er með engu nokkurs staðar merkjanlegur, þá er það augljóslega falskur spádómur, falsspádómur. Athyglisvert er að þau trúarbrögð sem hvað afdráttarlausast lýsa því yfir að öll önnur trúarbrögð en þeirra eigin séu falstrúarbrögð, hafa margendurtekið brennt sig á því að spá atburðum sem svo áttu sér bara alls ekki stað. Ekki á þeim tímapunkti sem tiltekinn var og hvorki fyrr né síðar. Með öllu helber falsspádómur. Í Paradísarbókinni, myndskreyttri kennslubók Vottanna frá þeim dögum sem ég var að alast upp innan safnaðarins og haldið var að börnum, var m.a. mynd af hryllingi dómsdags, þar sem fólk hrynur ofan í víðáttumiklar jarðskjálftasprungur og eldingum slær niður, háhýsi hrynja og skelfing blasir við af hvers manns andliti þegar algóður og réttlátur guð tortímir öllum óguðlegum í einu samfelldu hamfaraáhlaupi á guðleysingja jarðar. Þessi mynd innprentaðist nokkuð sterkt í barnssálina og olli mér satt að segja allnokkrum heilabrotum og hugarvíli. Stofnandi Vottanna, Charles T. Russel, var búinn að spá ýmsum atburðum sem ekki rættust á ofanverðri 19. öld. Síðan þóttist hann komast að því með ýmis konar tímatalsútreikningum úr Biblíunni, að 1914 væri upphafsár að „tímum endalokanna“ og að sú kynslóð sem upplifði það ár myndi einnig upplifa ragnarökin Harmageddon. Trúlega hefur engin trúsöfnuður fjárfest jafn óstjórnlega í nokkru ártali og Vottarnir í ártalinu 1914. Reyndar er skondið að Russel reiknaði sig ekki sjálfur til þessa árs, heldur fyrrum félagi hans, aðventistinn N.H. Barbour. Arftaki Russels, J.F. Rutherford heldur fyrirlestur árið 1918 undir titlinum „Milljónir núlifandi manna munu aldrei deyja“ og tveimur árum síðar bætir hann um betur og gefur út bækling með þessu heiti. Fingurinn var settur á árið 1925. Ekki reyndust brostin nýjaheimsloforð fyrirrennara hans draga úr honum kjarkinn með framsetningu nýrra Harmagedon spádóma og þóttust menn nú vissir um að til tíðinda myndi draga árið 1925 og þar með hæfist einnig þúsund ára ríki Krists. Árið 1925 leið án nokkurs viðburðar í þessa veru. Sem sé falsspádómur. Til að kóróna útópíuna boðuðu Rutherford og félagar að guðsmenn úr gamla testamentinu myndu skila sér lifandi úr gröfum sínum þetta ár, beint hingað á jörðina aftur. Reyndar ekki þar sem þeir lögðust til hinstu hvílu, heldur eðlilega þangað sem vottarnir voru sjálfir staðsettir, þ.e. til Kaliforníu. Byggðu þeir sérstakt slot, „Beth Sarim“ í San Diego og voru skráðir eigendur á afsali, Móses biblíuritari, Davíð konungur og aðrir toppmenn gamla testamentisins. Enn og aftur reyndust alvarlegir hnökrar á tengilínunni til himna, því eins og við mátti búast, gekk enginn þessara spádóma eftir. Ekki ein af söguhetjum fortíðar skilaði sér til San Diego og húsið var síðar selt. Falsspádómur. Þrátt fyrir að 1925 hafi brugðist og fjöldi safnaðarmeðlima yfirgefið trúfélagið sem boðaði svona óáreiðanlega og sérdeilis óábyrga kenningu, litu menn keikir til framtíðar og héldu fast við það, að 1914 hafi verið upphafsár „tíma endalokanna“ og sú kynslóð sem þá lifði, myndi upplifa lokastríðið. Þessu trúðu Vottarnir enn á þeim tíma sem ég ólst upp í þessum söfnuði. Meira að segja féllu véfréttamennirnir í Brooklin enn og aftur í þá gryfju að bjóða upp á ártal, Harmagedon myndi ríða yfir eigi síðar en 1975. Minnist ég þess hvernig ártalið 1975 mótaði viðhorf okkar vottanna og mátti heyra setningar eins og: Úps, er hún ófrísk, er það ekki óábyrgt svona rétt fyrir Harmagedon? Eða: ætlar hann samt að halda áfram í námi svona rétt fyrir Harmagedon. Væri ekki nær að sinna boðunarstarfinu af meiri kostgæfni? Öll vorum við sannfærð um að nú væri stutt í umbun fyrir mótlætið sem okkur vottunum var gert að búa við í þessum gamla heimi. En, árið leið og EKKERT gerðist. Falsspádómur. Í ljósi ofanritaðs er ekki annað sjáanlegt en að þeir sem ákafast saka aðra um falsspádóma, séu kannski ekki með öllu fríir undan þeirri sök sjálfir. Þeim hefur altént tekist að blekkja sitt fólk æ ofan í æ, byggja upp væntingar sem brugðust. Eru þeir sem slíkt stunda ekki falsspámenn? Höfundur er fyrrverandi meðlimur í Vottum Jehóva. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Trúmál Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson skrifar Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Sjá meira
Núna, þegar Vottar Jehóva hafa nýverið fengið nokkra umfjöllun um helst til óyndislegan þátt trúarbragðanna, þ.e. útskúfun og hunsun fyrri félaga, er áhugavert að rifja aðeins upp þungamiðjuna í boðskap þeirra. Kenningin snýst um nýjan heim, paradís á jörðu, útópíu þar sem allir eru vinir, sársauki, sjúkdómar og þjáning hvers konar heyra sögunni til og jafnvel dauðinn verður afmáður. Öll dýr verða líka vinir og rándýr breytast í grasætur. En fyrst verða ragnarök, Harmageddon þar sem öllu illu er útrýmt, þar á meðal öllu fólki sem ekki játar trú Votta Jehóva. “Varið ykkur á falsspámönnum” segir Kristur við lærisveina sína (Matt 7:15). Vottar Jehóva heimfæra þessi boð frelsarans upp á öll trúarbrögð heims, önnur en sín eigin og hamra á þeirri trú sinni jafnt í bókum sem tímaritum. Í maí blaði Varðturnsins frá 2006 er t.d. grein sem heitir „Haltu þig frá falstrú” og er í henni ofangreind tilvitnun í Krist. Síðan segir: “Lítum á hvernig talað er um fölsk trúarbrögð í Opinberunarbók Biblíunnar. Þar er þeim lýst eins og drukkinni vændiskonu sem fer með ákveðið vald yfir mörgum ríkjum og þegnum þeirra. Þessi táknræna kona drýgir hór með fjölda konunga og er drukkin af blóði sannra tilbiðjenda Guðs. (Opinberunarbókin 17:1, 2,6,18) Á enni hennar er ritað nafn sem hæfir vel soralegu og ógeðfelldu líferni hennar. Nafnið er „Babýlon hin mikla, móðir hórkvenna og viðurstyggða jarðarinnar“.“ Þessa óyndislegu lýsingu á hórkonunni „Babýlon hinni miklu“ heimfæra Vottar guðsins Jehóva sem sé upp á öll trúarbrögð heimsins að undanskildum sínum eigin. Nú ber að spyrja: Hvað er falsspámaður og hver er falsspámaður? Samkvæmt orðanna hljóðan mun það vera sá sem ber fram falsspádóma, sem sé spádóma sem ekki rætast. Þegar ljóst er að spádómur um atburð sem á að eiga sér stað á tilsettum tíma rætist ekki, boðaður atburður er með engu nokkurs staðar merkjanlegur, þá er það augljóslega falskur spádómur, falsspádómur. Athyglisvert er að þau trúarbrögð sem hvað afdráttarlausast lýsa því yfir að öll önnur trúarbrögð en þeirra eigin séu falstrúarbrögð, hafa margendurtekið brennt sig á því að spá atburðum sem svo áttu sér bara alls ekki stað. Ekki á þeim tímapunkti sem tiltekinn var og hvorki fyrr né síðar. Með öllu helber falsspádómur. Í Paradísarbókinni, myndskreyttri kennslubók Vottanna frá þeim dögum sem ég var að alast upp innan safnaðarins og haldið var að börnum, var m.a. mynd af hryllingi dómsdags, þar sem fólk hrynur ofan í víðáttumiklar jarðskjálftasprungur og eldingum slær niður, háhýsi hrynja og skelfing blasir við af hvers manns andliti þegar algóður og réttlátur guð tortímir öllum óguðlegum í einu samfelldu hamfaraáhlaupi á guðleysingja jarðar. Þessi mynd innprentaðist nokkuð sterkt í barnssálina og olli mér satt að segja allnokkrum heilabrotum og hugarvíli. Stofnandi Vottanna, Charles T. Russel, var búinn að spá ýmsum atburðum sem ekki rættust á ofanverðri 19. öld. Síðan þóttist hann komast að því með ýmis konar tímatalsútreikningum úr Biblíunni, að 1914 væri upphafsár að „tímum endalokanna“ og að sú kynslóð sem upplifði það ár myndi einnig upplifa ragnarökin Harmageddon. Trúlega hefur engin trúsöfnuður fjárfest jafn óstjórnlega í nokkru ártali og Vottarnir í ártalinu 1914. Reyndar er skondið að Russel reiknaði sig ekki sjálfur til þessa árs, heldur fyrrum félagi hans, aðventistinn N.H. Barbour. Arftaki Russels, J.F. Rutherford heldur fyrirlestur árið 1918 undir titlinum „Milljónir núlifandi manna munu aldrei deyja“ og tveimur árum síðar bætir hann um betur og gefur út bækling með þessu heiti. Fingurinn var settur á árið 1925. Ekki reyndust brostin nýjaheimsloforð fyrirrennara hans draga úr honum kjarkinn með framsetningu nýrra Harmagedon spádóma og þóttust menn nú vissir um að til tíðinda myndi draga árið 1925 og þar með hæfist einnig þúsund ára ríki Krists. Árið 1925 leið án nokkurs viðburðar í þessa veru. Sem sé falsspádómur. Til að kóróna útópíuna boðuðu Rutherford og félagar að guðsmenn úr gamla testamentinu myndu skila sér lifandi úr gröfum sínum þetta ár, beint hingað á jörðina aftur. Reyndar ekki þar sem þeir lögðust til hinstu hvílu, heldur eðlilega þangað sem vottarnir voru sjálfir staðsettir, þ.e. til Kaliforníu. Byggðu þeir sérstakt slot, „Beth Sarim“ í San Diego og voru skráðir eigendur á afsali, Móses biblíuritari, Davíð konungur og aðrir toppmenn gamla testamentisins. Enn og aftur reyndust alvarlegir hnökrar á tengilínunni til himna, því eins og við mátti búast, gekk enginn þessara spádóma eftir. Ekki ein af söguhetjum fortíðar skilaði sér til San Diego og húsið var síðar selt. Falsspádómur. Þrátt fyrir að 1925 hafi brugðist og fjöldi safnaðarmeðlima yfirgefið trúfélagið sem boðaði svona óáreiðanlega og sérdeilis óábyrga kenningu, litu menn keikir til framtíðar og héldu fast við það, að 1914 hafi verið upphafsár „tíma endalokanna“ og sú kynslóð sem þá lifði, myndi upplifa lokastríðið. Þessu trúðu Vottarnir enn á þeim tíma sem ég ólst upp í þessum söfnuði. Meira að segja féllu véfréttamennirnir í Brooklin enn og aftur í þá gryfju að bjóða upp á ártal, Harmagedon myndi ríða yfir eigi síðar en 1975. Minnist ég þess hvernig ártalið 1975 mótaði viðhorf okkar vottanna og mátti heyra setningar eins og: Úps, er hún ófrísk, er það ekki óábyrgt svona rétt fyrir Harmagedon? Eða: ætlar hann samt að halda áfram í námi svona rétt fyrir Harmagedon. Væri ekki nær að sinna boðunarstarfinu af meiri kostgæfni? Öll vorum við sannfærð um að nú væri stutt í umbun fyrir mótlætið sem okkur vottunum var gert að búa við í þessum gamla heimi. En, árið leið og EKKERT gerðist. Falsspádómur. Í ljósi ofanritaðs er ekki annað sjáanlegt en að þeir sem ákafast saka aðra um falsspádóma, séu kannski ekki með öllu fríir undan þeirri sök sjálfir. Þeim hefur altént tekist að blekkja sitt fólk æ ofan í æ, byggja upp væntingar sem brugðust. Eru þeir sem slíkt stunda ekki falsspámenn? Höfundur er fyrrverandi meðlimur í Vottum Jehóva.
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun