Grímulaus fölsun á gengi krónu er óboðleg Ólafur Örn Jónsson skrifar 3. október 2021 17:31 Fyrir Hrun þegar visst jafnvægi var í kjörum fólks varðandi kaupmátt og húsnæðiskostnað Leigu og kaup. Var gengið nokkuð stöðugt € = 90 kr og kaupmáttur almennra launa viðunandi. Útgerðin sem hafði skuldsett sig gífurlega með veðsetningu kvótans kvartaði eins og venjulega en annars gekk allt eins og klukka því að það eru forréttindi að hafa (frítt) veiðileyfi á Íslandsmiðum. Þá kom hrunið. Verðgildi krónu féll og heimilin misstu hluta eða allar eigur sínar en tekjur útgerðar jukust um yfir 60% þegar gengi € fór úr 90kr í € = 160 kr. Samt þvinguðu útgerðamenn þrátt fyrir þessa tekjuaukningu launalækkun fiskverkafólk stil jafns við aðrar stéttir og héldu sjálf muninum. Ekki heldur gat útgerðin sætt sig við að sjómenn nytu lækkunar á genginu og notuðu offramboð á sjómönnum til að þvinga fram 30% kostnaðarhlutdeild af óskiptu og 10% kauphlutdeild væru keypt ný skip. Síðan var haldið leyndu að þessu fylgdi síðan 11% hækkun á þorskafurðum í Evrópumörkuðum. Gífurleg tekju aukning sem kom fyrirtækjunum sem sóað höfðu kvótalánunum í óskildar greinar til góða. Við sem fylgdumst með genginu og hvernig okkur gengi að komast frá hruninu sem fælist að sjálfsögðu í því að auka hagvöxt og tekjur þjóðarinnar þannig að gengi krónunnar styrktist. En undarlegir hlutir komu í ljós. Ekkert var gert til að rétta við gengi/styrk krónunnar þrátt fyrir ýmis tækifæri í „landi tækifæranna“. Það var alger landburður af fiski eftir hrunið og sögur af því að línur og net flytu upp búkkuð af fiski og þurfti jafnvel stroffur til að ná búkkuðum netum inn og þvílíkt mok á Vestfjarðarmiðum og sögur af nokkurra mínútna tog skiluðum tugum tonna. AF HVERJU VAR EKKI AUKIÐ VIÐ KVÓTANN á þorsk og karfa eins og lá beinast við? Á sama tíma og fólk var að missa eigur sínar út af verðlausri krónu? Það var furðulegt að sjá þetta þar sem okkur bráðlá á að hækka krónuna til að geta gripið fólk sem varð sannarlega illa úti en það fólk gleymdist á sama tíma og bankastjórar endurheimtu ríkisbankanna voguðu sér að ganga erinda útgerðamanna og hóta Jóhönnu-stjórninni með því að gera útgerðina gjaldþrota yrði farið í að efna kosningaloforð stjórnarinnar að fyrna kvótanum á næstu 20 árum. Því miður gugnaði stjórin gegn þessu enda kvótaskuldir útgerðarinnar 650 milljarðar og ekkert nema gamlar og verðlausar eignir að baki. (Þessi skuldasöfnun var viljandi gerð). En þegar leið frá hruninu fóru mikilar auglýsingar sem þjóðin hafði fengið í gegnum kvikmyndir og netið að skila túristagulli til landsins og þrátt fyrir fádæma uppborganir nýja fjármála & efnahagsráðherrans á hagkvæmum hrunlánum sem ekkert lá á að borga dugðu ekki til að hafa aftur af styrkingu krónunnar og 2013 liggur ljóst fyrir að þrátt fyrir niðurgreiðslu lána og skortveiðistefnu Hafró undir stjórn útgerðarinnar hækkaði gengi krónunnar sem hafði verið réttilega á floti síðustu 2 áratugi. En þarna er fjármála- og efnahagsráðherra búinn að fá „ráðgjafa“ frá H.Í. tilnefndan af aðalútgerðamanni landsins kenndan við Samherja til sín. Fyrst var ráðgjafinn ráðinn sem „starfsmaður“ ráðuneytisins og síðan birtist hann sem starfsmaður Seðlabankans. Þá kemur furðulegur millileikur. Már bankastjóri Seðló er rekinn og síðan ráðinn til baka eftir auglýsingu? Árið 2014 án nokkurra fordæma hefur Seðló uppkaup á gjaldeyri í þeim eina tilgangi að koma í veg fyrir frekari hækkun á gengi krónu og tryggja þannig þann risa gróða útgerðarinnar sem hófst með hruninu og lágu gengi. En túrisminn jókst og þunginn á hækkun/leiðréttingu krónunnar jókst og krónan hækkar í verði og kaupmáttur vex loksins en fjármála- og efnahagsráðherra fyrirskipar enn meiri fordæmalaus uppkaup á gjaldeyri og fer gjaldeyrisforðinn yfir 700 milljarð og er þar með orðinn langstærsti gjaldeyrisforði veraldar per haus. Gjaldeyrisforði sem fenginn er svona fordæmalaus með því að taka peninga út úr veltu þjóðfélagins og þar með á kostnað laun- og lífeyrisþega á sér engin fordæmi er í raun kolólöglegur. Hækkun krónunnar nær hámarki fyrir Covid þegar € er komin í 112 kr. Virði evrunnar var síðan þvíngað niður í € = 122 kr með uppkaupum á gjaldeyri upp í 900 milljarða gjaldeyrisforða sem gengið stóð í upphafi Covid. Eftir lífskjarasamningana féll síðan gengið þegar landið lokaðist en EKKI var gripið til stór sölu á gjaldeyri eins og vera bar heldur er nánast ekkert gert fyrr en gengið er komið niður í € = 150 kr og þjóðin aftur komin í hrun ástand þar sem við erum enn þann dag í dag með ónotaðann og engum til góðs gjaldeyrisforða sem heldur hér FÖLSKU LÁGU GENGI. Þessi fordæmalausa efnahagsstjórn kostar okkur lágan kaupmátt launa laun og lífeyrisþega ásamt opinberum stofnunum ríkis og bæja. Hækkandi verðbólga og hætta á hærri vöxtum. Við horfum á innviði hrörna og helbrigðiskerfið lamað vegna langvarandi fjársveltis sem rekja má til FÖLSUNAR á genginu sem lækkar virði krónanna sem þeim er skammtað. Vegakerfið er hrunið og ekki brugðist við heldur slegið af í upp byggingnu eins og frestun á tvöföldun Hvalfjarðargangna og vegar upp í Borgarnes sem er löngu löngu tímabær. Núna talar fólk um alls konar aðferðir til að bæta kjör hinna lægstlaunuðu án þess að minnast á þennan þjófnað í þágu útgeðarinnar sem velltir sér uppúr þvílíkum ÓÁUNNUM gróða að annað eins þekkist hvergi. Allt á kostnað kaupmáttar launa og opinberra gjalda. AF HVERJU SEGIR ENGINN NEITT UM ÞENNAN ÓSKAPNAÐ? Íslenskir ferðamenn sjá greinilega hvað er í gangi. Ef hér væri rétt gengi og € í kringum 90 til 100 kr fengjust € 3000 fyrir 300.000 kr útborguð laun en í dag með FALSAÐ gengi krónu € 150 fæst ekki nema € 2000. Þessi munur er eingöngu af því að ráðherra útgerðarinnar kemst einhverra hluta vegna upp með að gjaldfella ekki bara krónuna heldur okkur sem fólk líka. Höfundur er heldri borgari, fyrrverandi skipstjóri og aflamaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Örn Jónsson Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Glæðing vonar - ekki hjúkrunargreiningin Karen Ósk Björnsdóttir skrifar Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar Skoðun 60% landsmanna á móti vopnakaupunum Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
Fyrir Hrun þegar visst jafnvægi var í kjörum fólks varðandi kaupmátt og húsnæðiskostnað Leigu og kaup. Var gengið nokkuð stöðugt € = 90 kr og kaupmáttur almennra launa viðunandi. Útgerðin sem hafði skuldsett sig gífurlega með veðsetningu kvótans kvartaði eins og venjulega en annars gekk allt eins og klukka því að það eru forréttindi að hafa (frítt) veiðileyfi á Íslandsmiðum. Þá kom hrunið. Verðgildi krónu féll og heimilin misstu hluta eða allar eigur sínar en tekjur útgerðar jukust um yfir 60% þegar gengi € fór úr 90kr í € = 160 kr. Samt þvinguðu útgerðamenn þrátt fyrir þessa tekjuaukningu launalækkun fiskverkafólk stil jafns við aðrar stéttir og héldu sjálf muninum. Ekki heldur gat útgerðin sætt sig við að sjómenn nytu lækkunar á genginu og notuðu offramboð á sjómönnum til að þvinga fram 30% kostnaðarhlutdeild af óskiptu og 10% kauphlutdeild væru keypt ný skip. Síðan var haldið leyndu að þessu fylgdi síðan 11% hækkun á þorskafurðum í Evrópumörkuðum. Gífurleg tekju aukning sem kom fyrirtækjunum sem sóað höfðu kvótalánunum í óskildar greinar til góða. Við sem fylgdumst með genginu og hvernig okkur gengi að komast frá hruninu sem fælist að sjálfsögðu í því að auka hagvöxt og tekjur þjóðarinnar þannig að gengi krónunnar styrktist. En undarlegir hlutir komu í ljós. Ekkert var gert til að rétta við gengi/styrk krónunnar þrátt fyrir ýmis tækifæri í „landi tækifæranna“. Það var alger landburður af fiski eftir hrunið og sögur af því að línur og net flytu upp búkkuð af fiski og þurfti jafnvel stroffur til að ná búkkuðum netum inn og þvílíkt mok á Vestfjarðarmiðum og sögur af nokkurra mínútna tog skiluðum tugum tonna. AF HVERJU VAR EKKI AUKIÐ VIÐ KVÓTANN á þorsk og karfa eins og lá beinast við? Á sama tíma og fólk var að missa eigur sínar út af verðlausri krónu? Það var furðulegt að sjá þetta þar sem okkur bráðlá á að hækka krónuna til að geta gripið fólk sem varð sannarlega illa úti en það fólk gleymdist á sama tíma og bankastjórar endurheimtu ríkisbankanna voguðu sér að ganga erinda útgerðamanna og hóta Jóhönnu-stjórninni með því að gera útgerðina gjaldþrota yrði farið í að efna kosningaloforð stjórnarinnar að fyrna kvótanum á næstu 20 árum. Því miður gugnaði stjórin gegn þessu enda kvótaskuldir útgerðarinnar 650 milljarðar og ekkert nema gamlar og verðlausar eignir að baki. (Þessi skuldasöfnun var viljandi gerð). En þegar leið frá hruninu fóru mikilar auglýsingar sem þjóðin hafði fengið í gegnum kvikmyndir og netið að skila túristagulli til landsins og þrátt fyrir fádæma uppborganir nýja fjármála & efnahagsráðherrans á hagkvæmum hrunlánum sem ekkert lá á að borga dugðu ekki til að hafa aftur af styrkingu krónunnar og 2013 liggur ljóst fyrir að þrátt fyrir niðurgreiðslu lána og skortveiðistefnu Hafró undir stjórn útgerðarinnar hækkaði gengi krónunnar sem hafði verið réttilega á floti síðustu 2 áratugi. En þarna er fjármála- og efnahagsráðherra búinn að fá „ráðgjafa“ frá H.Í. tilnefndan af aðalútgerðamanni landsins kenndan við Samherja til sín. Fyrst var ráðgjafinn ráðinn sem „starfsmaður“ ráðuneytisins og síðan birtist hann sem starfsmaður Seðlabankans. Þá kemur furðulegur millileikur. Már bankastjóri Seðló er rekinn og síðan ráðinn til baka eftir auglýsingu? Árið 2014 án nokkurra fordæma hefur Seðló uppkaup á gjaldeyri í þeim eina tilgangi að koma í veg fyrir frekari hækkun á gengi krónu og tryggja þannig þann risa gróða útgerðarinnar sem hófst með hruninu og lágu gengi. En túrisminn jókst og þunginn á hækkun/leiðréttingu krónunnar jókst og krónan hækkar í verði og kaupmáttur vex loksins en fjármála- og efnahagsráðherra fyrirskipar enn meiri fordæmalaus uppkaup á gjaldeyri og fer gjaldeyrisforðinn yfir 700 milljarð og er þar með orðinn langstærsti gjaldeyrisforði veraldar per haus. Gjaldeyrisforði sem fenginn er svona fordæmalaus með því að taka peninga út úr veltu þjóðfélagins og þar með á kostnað laun- og lífeyrisþega á sér engin fordæmi er í raun kolólöglegur. Hækkun krónunnar nær hámarki fyrir Covid þegar € er komin í 112 kr. Virði evrunnar var síðan þvíngað niður í € = 122 kr með uppkaupum á gjaldeyri upp í 900 milljarða gjaldeyrisforða sem gengið stóð í upphafi Covid. Eftir lífskjarasamningana féll síðan gengið þegar landið lokaðist en EKKI var gripið til stór sölu á gjaldeyri eins og vera bar heldur er nánast ekkert gert fyrr en gengið er komið niður í € = 150 kr og þjóðin aftur komin í hrun ástand þar sem við erum enn þann dag í dag með ónotaðann og engum til góðs gjaldeyrisforða sem heldur hér FÖLSKU LÁGU GENGI. Þessi fordæmalausa efnahagsstjórn kostar okkur lágan kaupmátt launa laun og lífeyrisþega ásamt opinberum stofnunum ríkis og bæja. Hækkandi verðbólga og hætta á hærri vöxtum. Við horfum á innviði hrörna og helbrigðiskerfið lamað vegna langvarandi fjársveltis sem rekja má til FÖLSUNAR á genginu sem lækkar virði krónanna sem þeim er skammtað. Vegakerfið er hrunið og ekki brugðist við heldur slegið af í upp byggingnu eins og frestun á tvöföldun Hvalfjarðargangna og vegar upp í Borgarnes sem er löngu löngu tímabær. Núna talar fólk um alls konar aðferðir til að bæta kjör hinna lægstlaunuðu án þess að minnast á þennan þjófnað í þágu útgeðarinnar sem velltir sér uppúr þvílíkum ÓÁUNNUM gróða að annað eins þekkist hvergi. Allt á kostnað kaupmáttar launa og opinberra gjalda. AF HVERJU SEGIR ENGINN NEITT UM ÞENNAN ÓSKAPNAÐ? Íslenskir ferðamenn sjá greinilega hvað er í gangi. Ef hér væri rétt gengi og € í kringum 90 til 100 kr fengjust € 3000 fyrir 300.000 kr útborguð laun en í dag með FALSAÐ gengi krónu € 150 fæst ekki nema € 2000. Þessi munur er eingöngu af því að ráðherra útgerðarinnar kemst einhverra hluta vegna upp með að gjaldfella ekki bara krónuna heldur okkur sem fólk líka. Höfundur er heldri borgari, fyrrverandi skipstjóri og aflamaður.
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun
Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar
Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun