3.650 prósenta hækkun á kolefnissköttum nauðsynleg Ásdís Nína Magnúsdóttir skrifar 28. janúar 2020 07:30 Mikil áhersla var lögð á kolefnisskatta á fundi Alþjóðaefnahagsráðsins í Davos (WEF) í vikunni sem leið. Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, tilkynnti ráðstefnugestum að Evrópusambandið stefni að því að kynna aðgerðir strax í lok þessa árs sem munu hindra innflutning á vörum frá löndum sem ekki verðleggja kolefnislosun heima fyrir í samræmi við staðla Evrópusambandsins. Þessar aðgerðir munu ekki brjóta í bága við reglur Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar (WTO). Í dag er meðalskattur á kolefnislosun $2 fyrir hvert tonn af CO2. Samkvæmt skýrslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (IMF) sem gefin var út í desember síðastliðnum er áætlað að til þess að ná lágmarksmarkmiðum Parísarsáttmálans um að takmarka meðalhitnun á plánetunni við 2℃ þyrfti skattur á kolefnislosun að verða $75 fyrir hvert tonn af CO2, það er 3650% hækkun. Það er því ljóst að hér er gríðarstór ytri kostnaður (e. externalized cost) sem fæst fyrirtæki taka ábyrgð á eins og stendur en það mun þurfa að breytast mjög hratt. Það gefur auga leið að þessar breytingar munu hafa áhrif á rekstur fyrirtækja. Það má segja að það sé lágmarks áhættustýring að byrja á því að fylgjast með og mæla kolefnislosun, sama hver stærð fyrirtækjanna er er. Climate Neutral Now Það er skiljanlegt að mörg fyrirtæki hafi ekki hugað að þessu áður og óttist aukna vinnu og útgjaldaliði. Hér ber að hafa í huga að það er samt sem áður betra að byrja sem fyrst. Þó ef til vill sé ekki mögulegt í fyrstu að gera mælingar á kolefnislosun á öllum sviðum reksturs fyrirtækisins er betra að gera það að hluta til frekar en að sleppa því, svo lengi sem það er gert á gagnsæjan og hreinskilinn hátt gagnvart viðskiptavinum og almenningi. Rammasamningur Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (UNFCCC) brást við skorti á fjármagni og þekkingu fyrirtækja á loftslagsaðgerðum árið 2015 við undirritun Parísarsáttmálans og skóp verkefni sem kemur til móts við fyrirtæki sem eru að stíga sín fyrstu skref í þessum málum. Verkefnið heitir Climate Neutral Now og er öllum aðgengilegt að kostnaðarlausu, sama hvort um er að ræða fyrirtæki, íþróttafélög, skólar, stofnanir eða einstaka viðburði. Markmið verkefnisins eru einföld, að fá sem flesta til að byrja í fyrsta lagi að mæla kolefnislosun, í öðru lagi að minnka kolefnislosun og í þriðja lagi kolefnisjafna þá óhjákvæmilegu losunarvalda sem eftir standa. Hugsjónin er að betra sé að fá sem flesta til þess að byrja að huga að þessum málum þó það sé ekki fullkomið í fyrstu heldur en að hafa örfáa aðila sem gera hlutina óaðfinnanlega. Það er ekki ósvipað mottói Festu miðstöðvar um samfélagsábyrgð - allt sem þú gerir hefur áhrif. Janúarráðstefna Festu verður haldin 30. janúar næstkomandi og nýtti Festa sér þekkingu Climate Neutral Now þegar kom að áætlun kolefnislosunar ráðstefnunnar. Við nýttum okkur þó innlend gögn í nokkrum flokkum sem áttu betur við en þau alþjóðlegu gögn sem Climate Neutral Now styðst við. Þegar kom að kolefnisjöfnun var tekin sú ákvörðun að kolefnisjafna þrefalt fyrir áætlaða losun ráðstefnunnar þar sem Festa vill vera fyrirmynd í samfélagsábyrgð á Íslandi og ljóst er að metnaður þarf að aukast ef Ísland á að leggja sitt af mörkum við að halda hlýnun jarðar vel fyrir neðan 2℃. Kolefnisjöfnun Kolefnisjöfnun er mikilvæg forsenda þess að markmið Parísarsáttmálans náist, hins vegar kemur hún ekki í staðinn fyrir að dregið sé úr losun. Þegar kemur að kolefnisjöfnun eru til staðar íslensk verkefni, þ.e. Votlendissjóður og Kolviður, sem gera má ráð fyrir að flestir þekki til. Hins vegar er ástæða til að vekja athygli á erlendum verkefnum sem eru til fyrirmyndar og hafa þriðja aðila vottun fyrir að kolefnisjöfnunin sé raunveruleg og mælanleg. Mikilvægt er að þriðja aðila vottun tryggi auk þess að kolefnisjöfnunin sé hrein viðbót, þ.e. hefði ekki átt sér stað nema fyrir tilstuðlan fjármagns sem kemur af sölu kolefnisjöfnunarbréfa. Margir söluaðilar koma upp þegar leitað er að kolefnisjöfnun en þeir sem njóta hvað mestrar virðingar eru Gold Standard Carbon Offsets, Verra (Verified Carbon Standard) og UN Certified Emission Reduction. Kolefnisjöfnun er jafn gagnleg sama hvar hún á sér stað í heiminum og hafa sum erlend verkefni þann kost að stuðla einnig að framþróun samfélaga í þróunarlöndum. Það eru einmitt þessi mál og fleiri er varða samfélagsábyrgð fyrirtækja sem verða rædd á Janúarráðstefnu Festu næsta fimmtudag. Þar verður þekkingu deilt og reynslu miðlað í góðu andrúmslofti. Það eru nefnilega sameiginlegir hagsmunir okkar allra að það sé staðið vel að þessum málum. Höfundur er með MSc í alþjóðlegri sjálfbærni stjórnun, hefur starfað hjá Rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (UNFCCC) og var hluti af skipulagsteymi Janúarráðstefnu Festu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Skattar og tollar Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Glæðing vonar - ekki hjúkrunargreiningin Karen Ósk Björnsdóttir Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson Skoðun Skoðun Skoðun Glæðing vonar - ekki hjúkrunargreiningin Karen Ósk Björnsdóttir skrifar Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar Skoðun 60% landsmanna á móti vopnakaupunum Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
Mikil áhersla var lögð á kolefnisskatta á fundi Alþjóðaefnahagsráðsins í Davos (WEF) í vikunni sem leið. Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, tilkynnti ráðstefnugestum að Evrópusambandið stefni að því að kynna aðgerðir strax í lok þessa árs sem munu hindra innflutning á vörum frá löndum sem ekki verðleggja kolefnislosun heima fyrir í samræmi við staðla Evrópusambandsins. Þessar aðgerðir munu ekki brjóta í bága við reglur Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar (WTO). Í dag er meðalskattur á kolefnislosun $2 fyrir hvert tonn af CO2. Samkvæmt skýrslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (IMF) sem gefin var út í desember síðastliðnum er áætlað að til þess að ná lágmarksmarkmiðum Parísarsáttmálans um að takmarka meðalhitnun á plánetunni við 2℃ þyrfti skattur á kolefnislosun að verða $75 fyrir hvert tonn af CO2, það er 3650% hækkun. Það er því ljóst að hér er gríðarstór ytri kostnaður (e. externalized cost) sem fæst fyrirtæki taka ábyrgð á eins og stendur en það mun þurfa að breytast mjög hratt. Það gefur auga leið að þessar breytingar munu hafa áhrif á rekstur fyrirtækja. Það má segja að það sé lágmarks áhættustýring að byrja á því að fylgjast með og mæla kolefnislosun, sama hver stærð fyrirtækjanna er er. Climate Neutral Now Það er skiljanlegt að mörg fyrirtæki hafi ekki hugað að þessu áður og óttist aukna vinnu og útgjaldaliði. Hér ber að hafa í huga að það er samt sem áður betra að byrja sem fyrst. Þó ef til vill sé ekki mögulegt í fyrstu að gera mælingar á kolefnislosun á öllum sviðum reksturs fyrirtækisins er betra að gera það að hluta til frekar en að sleppa því, svo lengi sem það er gert á gagnsæjan og hreinskilinn hátt gagnvart viðskiptavinum og almenningi. Rammasamningur Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (UNFCCC) brást við skorti á fjármagni og þekkingu fyrirtækja á loftslagsaðgerðum árið 2015 við undirritun Parísarsáttmálans og skóp verkefni sem kemur til móts við fyrirtæki sem eru að stíga sín fyrstu skref í þessum málum. Verkefnið heitir Climate Neutral Now og er öllum aðgengilegt að kostnaðarlausu, sama hvort um er að ræða fyrirtæki, íþróttafélög, skólar, stofnanir eða einstaka viðburði. Markmið verkefnisins eru einföld, að fá sem flesta til að byrja í fyrsta lagi að mæla kolefnislosun, í öðru lagi að minnka kolefnislosun og í þriðja lagi kolefnisjafna þá óhjákvæmilegu losunarvalda sem eftir standa. Hugsjónin er að betra sé að fá sem flesta til þess að byrja að huga að þessum málum þó það sé ekki fullkomið í fyrstu heldur en að hafa örfáa aðila sem gera hlutina óaðfinnanlega. Það er ekki ósvipað mottói Festu miðstöðvar um samfélagsábyrgð - allt sem þú gerir hefur áhrif. Janúarráðstefna Festu verður haldin 30. janúar næstkomandi og nýtti Festa sér þekkingu Climate Neutral Now þegar kom að áætlun kolefnislosunar ráðstefnunnar. Við nýttum okkur þó innlend gögn í nokkrum flokkum sem áttu betur við en þau alþjóðlegu gögn sem Climate Neutral Now styðst við. Þegar kom að kolefnisjöfnun var tekin sú ákvörðun að kolefnisjafna þrefalt fyrir áætlaða losun ráðstefnunnar þar sem Festa vill vera fyrirmynd í samfélagsábyrgð á Íslandi og ljóst er að metnaður þarf að aukast ef Ísland á að leggja sitt af mörkum við að halda hlýnun jarðar vel fyrir neðan 2℃. Kolefnisjöfnun Kolefnisjöfnun er mikilvæg forsenda þess að markmið Parísarsáttmálans náist, hins vegar kemur hún ekki í staðinn fyrir að dregið sé úr losun. Þegar kemur að kolefnisjöfnun eru til staðar íslensk verkefni, þ.e. Votlendissjóður og Kolviður, sem gera má ráð fyrir að flestir þekki til. Hins vegar er ástæða til að vekja athygli á erlendum verkefnum sem eru til fyrirmyndar og hafa þriðja aðila vottun fyrir að kolefnisjöfnunin sé raunveruleg og mælanleg. Mikilvægt er að þriðja aðila vottun tryggi auk þess að kolefnisjöfnunin sé hrein viðbót, þ.e. hefði ekki átt sér stað nema fyrir tilstuðlan fjármagns sem kemur af sölu kolefnisjöfnunarbréfa. Margir söluaðilar koma upp þegar leitað er að kolefnisjöfnun en þeir sem njóta hvað mestrar virðingar eru Gold Standard Carbon Offsets, Verra (Verified Carbon Standard) og UN Certified Emission Reduction. Kolefnisjöfnun er jafn gagnleg sama hvar hún á sér stað í heiminum og hafa sum erlend verkefni þann kost að stuðla einnig að framþróun samfélaga í þróunarlöndum. Það eru einmitt þessi mál og fleiri er varða samfélagsábyrgð fyrirtækja sem verða rædd á Janúarráðstefnu Festu næsta fimmtudag. Þar verður þekkingu deilt og reynslu miðlað í góðu andrúmslofti. Það eru nefnilega sameiginlegir hagsmunir okkar allra að það sé staðið vel að þessum málum. Höfundur er með MSc í alþjóðlegri sjálfbærni stjórnun, hefur starfað hjá Rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (UNFCCC) og var hluti af skipulagsteymi Janúarráðstefnu Festu.
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun
Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar
Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun