Tekur ekki afstöðu um lækkun mögulegs eignarhlutar í sjávarútvegsfyrirtækjum Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 2. júní 2020 15:21 Samherjamálið rætt á Alþingi Vísir/Vilhelm „Telur ráðherrann hæstvirtur ekki að nauðsynlegt sé að vinna gegn slíkri samþjöppun og að stóru fyrirtækin séu orðin svo stór að völd þeirra og áhrif í þjóðfélaginu geti verið skaðleg? Að áhrif þeirra á ákvarðanir í stjórnkerfinu og á vettvangi stjórnmála geti unnið gegn almannahag?“ spurði Oddný G. Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra að í óundirbúnum fyrirspurnatíma í þinginu í dag. „Ég held það þurfi ekki endilega að vera einhver stærðarmörk á fyrirtækjum til þess að stjórnendur þeirra eða þau fyrirtæki sjálf geti unnið gegn þjóðarhag. Ég held það sé ekkert sammerkt því að stór fyrirtæki geti endilega verið hættulegri þjóðarhag heldur en tiltölulega smáar, öflugar einingar,“ svaraði Kristján Þór. „Ég held að það sé ekkert samasemmerki milli stærðar og hættulegra athafna. Það er bara mín sannfæring.“ Mikil umræða hefur skapast undanfarið um samþjöppun í sjávarútvegi vegna tilkynningar um að fjórir aðaleigendur útgerðarfyrirtækisins Samherja, þar af forstjórinn Þorsteinn Már Baldvinsson, hefðu framselt hlutabréfaeign sína í fyrirtækinu til barna sinna. Oddný G. Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar.Vísir/Vilhelm Oddný benti á í ræðu sinni að tíu stærstu útgerðir á Íslandi færu með meira en helming kvótans sem úthlutað er árlega og 20 stærstu með meira en 70 prósent kvótans. „Ofan á það bætist svo eignarhald þessara útgerðarrisa í öðrum útgerðum.“ Þá rifjaði hún upp þegar lög voru sett fyrir rúmum tuttugu árum sem voru samþykktar sérstaklega til að vinna gegn samþjöppun aflahlutdeildar sem talin var skaðleg, ekki síst út af mikilvægi fiskveiða fyrir íslenskan þjóðarbúskap. „Of sterk yfirráð fárra aðila yfir fiskveiðiauðlindinni þýddi meiri völd til þeirra í þjóðfélaginu en heilbrigt væri og staða þeirra of sterk gagnvart stjórnvöldum.“ „Samþjöppun kæmi í veg fyrir samkeppni og hamlaði nauðsynlegri endurnýjun. Þá gæti samþjöppun beinlínis unnið gegn þjóðarhag sérstaklega ef viðkomandi standa sig ekki í að skapa sem mest verðmæti úr auðlindinni.“ Þá sagði hún að eins og lögin hafi verið túlkuð hingað til megi einn aðili ráða yfir 12 prósentum kvótans sem úthlutað er og því til viðbótar eiga 49 prósenta hlut í öllum hinum fyrirtækjunum sem fara með þau 88 prósent sem úti standa. „Þannig getur einn aðili átt hlutdeild í meira en helmingi kvótans sem árlega er úthlutað. Þessi túlkun á lögunum ýtir augljóslega undir samþjöppun og gengur þvert á anda laganna.“ Sjávarútvegsráðherra tók undir það að samþjöppun hafi verið mikil síðustu áratugi en það væru greinilega einhverjir undirliggjandi þættir í samfélaginu sem væru þess valdur að samþjöppunin ætti sér stað. „Ég held að grunnkrafan sem rekur á eftir þessari samþjöppun, þessari breytingum, sé krafan um það að þessi atvinnugrein sé rekin með hagnaði. Hún skili því til samfélagsins sem við öll viljum sjá.“ „Þetta hámark sem miðast við og er best þekkt sem tólf prósent af heildarafla þá var talað um það að sú krafa væri sett fram að greinin gæti skilað, það væri krafa um arðsemi og því fylgir það að greinin verður að þjappa sér með einhverjum hætti svona saman,“ sagði Kristján Þór. Þá sagðist hann ekki geta tekið afstöðu til þess hvort lækka ætti mögulegan eignarhlut aðila í öðrum fyrirtækjum úr 49 prósentum í 25 prósent líkt og Oddný sagði ýmsa hafa lagt til. „„Ég tel þá umræðu þurfa miklu meiri og ígrundaðri umræðu heldur en gefst hér og nú. Ég er á þeim stað að ég sé ekki með neina mótaða afstöðu til þess. Það er einhver ástæða fyrir því að þetta var gert með þessum hætti og þetta hefur haldist með þessum hætti sem raun ber vitni.“ Sjávarútvegur Samherjaskjölin Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Þingmanni blöskrar „sumargjöfin“ til Samherjabarnanna Lilja Rafney Magnúsdóttir, þingmaður Vinstri hreyfingarinnar og formaður atvinnuveganefndar, segir að koma verði í veg fyrir að milljarðar króna sem byggist á auðlindum þjóðarinnar renni á milli kynslóða hjá stórum útgerðarfélögum. 19. maí 2020 15:46 Litlu sjávarútvegsfyrirtækin og íslensku risarnir Því er oft haldið fram að fyrirtæki í sjávarútvegi séu of stór og kvótinn sé á fárra manna höndum. 15. maí 2020 17:00 Auðlind í eigu þjóðar? Hart var tekist á um fiskveiðistjórnunarkerfið á Alþingi enn eina ferðina. Skemmst er frá því að segja að skýrslubeiðni minnihlutans um samanburð á greiðslum Samherja fyrir veiðiheimildir á Íslandi og í Namibíu vakti fáheyrða reiði og andsvör stjórnarmeirihlutans. 12. febrúar 2020 15:00 Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Bættu krakkpípu við styttu Nínu Sæmundsson í Los Angeles Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent „Ég ætla ekki að vera föst á þessum Klausturbar“ Innlent Sigmundi vísað úr VMA eftir að hann krotaði á varning annarra flokka Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira
„Telur ráðherrann hæstvirtur ekki að nauðsynlegt sé að vinna gegn slíkri samþjöppun og að stóru fyrirtækin séu orðin svo stór að völd þeirra og áhrif í þjóðfélaginu geti verið skaðleg? Að áhrif þeirra á ákvarðanir í stjórnkerfinu og á vettvangi stjórnmála geti unnið gegn almannahag?“ spurði Oddný G. Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra að í óundirbúnum fyrirspurnatíma í þinginu í dag. „Ég held það þurfi ekki endilega að vera einhver stærðarmörk á fyrirtækjum til þess að stjórnendur þeirra eða þau fyrirtæki sjálf geti unnið gegn þjóðarhag. Ég held það sé ekkert sammerkt því að stór fyrirtæki geti endilega verið hættulegri þjóðarhag heldur en tiltölulega smáar, öflugar einingar,“ svaraði Kristján Þór. „Ég held að það sé ekkert samasemmerki milli stærðar og hættulegra athafna. Það er bara mín sannfæring.“ Mikil umræða hefur skapast undanfarið um samþjöppun í sjávarútvegi vegna tilkynningar um að fjórir aðaleigendur útgerðarfyrirtækisins Samherja, þar af forstjórinn Þorsteinn Már Baldvinsson, hefðu framselt hlutabréfaeign sína í fyrirtækinu til barna sinna. Oddný G. Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar.Vísir/Vilhelm Oddný benti á í ræðu sinni að tíu stærstu útgerðir á Íslandi færu með meira en helming kvótans sem úthlutað er árlega og 20 stærstu með meira en 70 prósent kvótans. „Ofan á það bætist svo eignarhald þessara útgerðarrisa í öðrum útgerðum.“ Þá rifjaði hún upp þegar lög voru sett fyrir rúmum tuttugu árum sem voru samþykktar sérstaklega til að vinna gegn samþjöppun aflahlutdeildar sem talin var skaðleg, ekki síst út af mikilvægi fiskveiða fyrir íslenskan þjóðarbúskap. „Of sterk yfirráð fárra aðila yfir fiskveiðiauðlindinni þýddi meiri völd til þeirra í þjóðfélaginu en heilbrigt væri og staða þeirra of sterk gagnvart stjórnvöldum.“ „Samþjöppun kæmi í veg fyrir samkeppni og hamlaði nauðsynlegri endurnýjun. Þá gæti samþjöppun beinlínis unnið gegn þjóðarhag sérstaklega ef viðkomandi standa sig ekki í að skapa sem mest verðmæti úr auðlindinni.“ Þá sagði hún að eins og lögin hafi verið túlkuð hingað til megi einn aðili ráða yfir 12 prósentum kvótans sem úthlutað er og því til viðbótar eiga 49 prósenta hlut í öllum hinum fyrirtækjunum sem fara með þau 88 prósent sem úti standa. „Þannig getur einn aðili átt hlutdeild í meira en helmingi kvótans sem árlega er úthlutað. Þessi túlkun á lögunum ýtir augljóslega undir samþjöppun og gengur þvert á anda laganna.“ Sjávarútvegsráðherra tók undir það að samþjöppun hafi verið mikil síðustu áratugi en það væru greinilega einhverjir undirliggjandi þættir í samfélaginu sem væru þess valdur að samþjöppunin ætti sér stað. „Ég held að grunnkrafan sem rekur á eftir þessari samþjöppun, þessari breytingum, sé krafan um það að þessi atvinnugrein sé rekin með hagnaði. Hún skili því til samfélagsins sem við öll viljum sjá.“ „Þetta hámark sem miðast við og er best þekkt sem tólf prósent af heildarafla þá var talað um það að sú krafa væri sett fram að greinin gæti skilað, það væri krafa um arðsemi og því fylgir það að greinin verður að þjappa sér með einhverjum hætti svona saman,“ sagði Kristján Þór. Þá sagðist hann ekki geta tekið afstöðu til þess hvort lækka ætti mögulegan eignarhlut aðila í öðrum fyrirtækjum úr 49 prósentum í 25 prósent líkt og Oddný sagði ýmsa hafa lagt til. „„Ég tel þá umræðu þurfa miklu meiri og ígrundaðri umræðu heldur en gefst hér og nú. Ég er á þeim stað að ég sé ekki með neina mótaða afstöðu til þess. Það er einhver ástæða fyrir því að þetta var gert með þessum hætti og þetta hefur haldist með þessum hætti sem raun ber vitni.“
Sjávarútvegur Samherjaskjölin Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Þingmanni blöskrar „sumargjöfin“ til Samherjabarnanna Lilja Rafney Magnúsdóttir, þingmaður Vinstri hreyfingarinnar og formaður atvinnuveganefndar, segir að koma verði í veg fyrir að milljarðar króna sem byggist á auðlindum þjóðarinnar renni á milli kynslóða hjá stórum útgerðarfélögum. 19. maí 2020 15:46 Litlu sjávarútvegsfyrirtækin og íslensku risarnir Því er oft haldið fram að fyrirtæki í sjávarútvegi séu of stór og kvótinn sé á fárra manna höndum. 15. maí 2020 17:00 Auðlind í eigu þjóðar? Hart var tekist á um fiskveiðistjórnunarkerfið á Alþingi enn eina ferðina. Skemmst er frá því að segja að skýrslubeiðni minnihlutans um samanburð á greiðslum Samherja fyrir veiðiheimildir á Íslandi og í Namibíu vakti fáheyrða reiði og andsvör stjórnarmeirihlutans. 12. febrúar 2020 15:00 Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Innlent Bættu krakkpípu við styttu Nínu Sæmundsson í Los Angeles Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent „Ég ætla ekki að vera föst á þessum Klausturbar“ Innlent Sigmundi vísað úr VMA eftir að hann krotaði á varning annarra flokka Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira
Þingmanni blöskrar „sumargjöfin“ til Samherjabarnanna Lilja Rafney Magnúsdóttir, þingmaður Vinstri hreyfingarinnar og formaður atvinnuveganefndar, segir að koma verði í veg fyrir að milljarðar króna sem byggist á auðlindum þjóðarinnar renni á milli kynslóða hjá stórum útgerðarfélögum. 19. maí 2020 15:46
Litlu sjávarútvegsfyrirtækin og íslensku risarnir Því er oft haldið fram að fyrirtæki í sjávarútvegi séu of stór og kvótinn sé á fárra manna höndum. 15. maí 2020 17:00
Auðlind í eigu þjóðar? Hart var tekist á um fiskveiðistjórnunarkerfið á Alþingi enn eina ferðina. Skemmst er frá því að segja að skýrslubeiðni minnihlutans um samanburð á greiðslum Samherja fyrir veiðiheimildir á Íslandi og í Namibíu vakti fáheyrða reiði og andsvör stjórnarmeirihlutans. 12. febrúar 2020 15:00