Upphaf 2020 þykir merkilega hlýtt miðað við aðstæður Kjartan Kjartansson skrifar 7. maí 2020 16:26 Hnattræn hlýnun á sér stað vegna losunar manna á gróðurhúsalofttegundum sem festir hita inni í lofthjúpi jarðar. Vísir/EPA Fyrsti ársfjórðungur þessa árs var sá næsthlýjasti á jörðinni frá því að mælingar hófust. Mögulegt er að þetta ár verði það hlýjasta frá upphafi þrátt fyrir að líklega verði hverfandi áhrif af veðurfyrirbrigðinu El niño í Kyrrahafi. Aðeins fyrstu þrír mánuðir ársins 2016 voru hlýrri en janúar, febrúar og mars á þessu ári. Þá kynti sérlega öflugur El niño -viðburður undir hnattrænni hlýnun. Undanfarnir tólf mánuðir voru svo gott sem jafnhlýir hlýjasta tólf mánaða tímabil sem beinar mælingar ná til, samkvæmt greiningu loftslagsvísindavefsins Carbon Brief á ástandi loftslagsins í upphafi árs. „Hitastigið fyrstu þrjá mánuði 2020 var merkilega hátt. Ef þeir enda á því að vera í samræmi við það sem eftir er ársins mun 2020 setja klárt met sem hlýjasta árið,“ segir í greiningunni. Ólíklegt er þó talið að hlýindin verði jafnmikil það sem eftir lifir árs og þau hafa verið í ársbyrjun. Hnattrænt hitastig er almennt sagt sveiflukenndara frá október til mars en frá apríl til september vegna þess að El niño-viðburðir nái yfirleitt hámarki sínu að vetri til á norðurhveli jarðar. El niño veldur mestu sveiflunum í hnattrænum meðalhita frá ári til árs. Við eða umfram spár IPCC Þrátt fyrir að hlýindin í byrjun þessa árs standist sambærilegu tímabili árið 2016 ekki snúning þykir það sæta tíðindum hversu litlu munar. Upphaf árs 2016 einkenndist af afar sterkum El niño sem keyrði upp hita. Hiti í Kyrrahafinu þar sem veðurfyrirbrigðið á sér stað hefur hins vegar verið í hlutlausum gír frá því seint í fyrra. Flestar spár gera ráð fyrir að þannig verði það áfram út þetta ár. Miklar líkur eru taldar á því að árið í ár verði á meðal þeirra fjögurra hlýjustu frá upphafi mælinga og raunhæfar líkur eru á að það gæti orðið enn hlýrra en metárið 2016. Flest bendir til þess að árið verði það annað hlýjasta frá upphafi. Hlýnun jarðar af völdum manna er nú sögð við eða umfram spár loftslagslíkana sem notuð voru við vísindaskýrslu loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna (IPCC) árið 2013. Yfirborð sjávar heldur áfram að rísa vegna bráðnunar landíss og varmaútþenslu vatnsins. Hafís er nú við sögulegt lágmark á norðurskautinu en nær hefðbundnu horfi á suðurskauti þar sem aðrar aðstæður ríkja. Nær methiti við yfirborð sjávar hefur leitt til umfangsmikillar fölnun kóralrifja á suðurhvelssumrinu. Loftslagsmál Vísindi Tengdar fréttir Síðasti áratugur sá hlýjasti í sögunni Í nýrri skýrslu Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar um stöðu loftslagsmálai eru staðfestar bráðabirgðaniðurstöður sem lagðar voru fram á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í desember síðastliðnum sem sýndu að árið 2019 var næst heitasta ár frá upphafi mælinga. 11. mars 2020 13:15 Fölnun Kóralrifsins mikla ein sú mesta sem um getur Vísindamenn óttast að fölnun Kóralrifsins mikla sem nú á sér stað vegna óvanalegra hlýinda geti orðið jafnslæm og sú sem varð árin 2016 og 2017. 6. mars 2020 16:55 Telja að hitamet hafi verið slegið í höfunum í fyrra Sjávarhiti er talinn einn skýrasti mælikvarðinn á hnattræna hlýnun af völdum manna. Undanfarin tíu ár eru þau hlýjustu í hafinu frá því að mælingar hófust. 14. janúar 2020 12:22 Mest lesið Tveir reyndust í skotti bíls Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Innlent Málningu kastað og ryskingar við sendiráðið Innlent Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Innlent Erfitt að setja tölu á hve margir vilji stjórnarslit Innlent Svandís og Guðmundur Ingi nýir leiðtogar Vinstri grænna Innlent Mannekla bindur hendur héraðssaksóknara í samráðsmáli Innlent Ríkisstjórnarflokkarnir mælast með tuttugu prósenta fylgi Innlent „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Innlent Fleiri fréttir Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Slökkva á tækjum næstvíðförlasta geimfarsins til að lengja líf þess Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Fimm látnir í Beirút eftir loftárás á heilsugæslu Maðurinn á bak við Tripp Trapp-stólinn látinn Verulegar líkur á að stórt stríð brjótist út í Miðausturlöndum Þrír ungir Svíar handteknir vegna sprenginganna í Kaupmannahöfn Watson skal áfram sæta gæsluvarðhaldi Sjá meira
Fyrsti ársfjórðungur þessa árs var sá næsthlýjasti á jörðinni frá því að mælingar hófust. Mögulegt er að þetta ár verði það hlýjasta frá upphafi þrátt fyrir að líklega verði hverfandi áhrif af veðurfyrirbrigðinu El niño í Kyrrahafi. Aðeins fyrstu þrír mánuðir ársins 2016 voru hlýrri en janúar, febrúar og mars á þessu ári. Þá kynti sérlega öflugur El niño -viðburður undir hnattrænni hlýnun. Undanfarnir tólf mánuðir voru svo gott sem jafnhlýir hlýjasta tólf mánaða tímabil sem beinar mælingar ná til, samkvæmt greiningu loftslagsvísindavefsins Carbon Brief á ástandi loftslagsins í upphafi árs. „Hitastigið fyrstu þrjá mánuði 2020 var merkilega hátt. Ef þeir enda á því að vera í samræmi við það sem eftir er ársins mun 2020 setja klárt met sem hlýjasta árið,“ segir í greiningunni. Ólíklegt er þó talið að hlýindin verði jafnmikil það sem eftir lifir árs og þau hafa verið í ársbyrjun. Hnattrænt hitastig er almennt sagt sveiflukenndara frá október til mars en frá apríl til september vegna þess að El niño-viðburðir nái yfirleitt hámarki sínu að vetri til á norðurhveli jarðar. El niño veldur mestu sveiflunum í hnattrænum meðalhita frá ári til árs. Við eða umfram spár IPCC Þrátt fyrir að hlýindin í byrjun þessa árs standist sambærilegu tímabili árið 2016 ekki snúning þykir það sæta tíðindum hversu litlu munar. Upphaf árs 2016 einkenndist af afar sterkum El niño sem keyrði upp hita. Hiti í Kyrrahafinu þar sem veðurfyrirbrigðið á sér stað hefur hins vegar verið í hlutlausum gír frá því seint í fyrra. Flestar spár gera ráð fyrir að þannig verði það áfram út þetta ár. Miklar líkur eru taldar á því að árið í ár verði á meðal þeirra fjögurra hlýjustu frá upphafi mælinga og raunhæfar líkur eru á að það gæti orðið enn hlýrra en metárið 2016. Flest bendir til þess að árið verði það annað hlýjasta frá upphafi. Hlýnun jarðar af völdum manna er nú sögð við eða umfram spár loftslagslíkana sem notuð voru við vísindaskýrslu loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna (IPCC) árið 2013. Yfirborð sjávar heldur áfram að rísa vegna bráðnunar landíss og varmaútþenslu vatnsins. Hafís er nú við sögulegt lágmark á norðurskautinu en nær hefðbundnu horfi á suðurskauti þar sem aðrar aðstæður ríkja. Nær methiti við yfirborð sjávar hefur leitt til umfangsmikillar fölnun kóralrifja á suðurhvelssumrinu.
Loftslagsmál Vísindi Tengdar fréttir Síðasti áratugur sá hlýjasti í sögunni Í nýrri skýrslu Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar um stöðu loftslagsmálai eru staðfestar bráðabirgðaniðurstöður sem lagðar voru fram á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í desember síðastliðnum sem sýndu að árið 2019 var næst heitasta ár frá upphafi mælinga. 11. mars 2020 13:15 Fölnun Kóralrifsins mikla ein sú mesta sem um getur Vísindamenn óttast að fölnun Kóralrifsins mikla sem nú á sér stað vegna óvanalegra hlýinda geti orðið jafnslæm og sú sem varð árin 2016 og 2017. 6. mars 2020 16:55 Telja að hitamet hafi verið slegið í höfunum í fyrra Sjávarhiti er talinn einn skýrasti mælikvarðinn á hnattræna hlýnun af völdum manna. Undanfarin tíu ár eru þau hlýjustu í hafinu frá því að mælingar hófust. 14. janúar 2020 12:22 Mest lesið Tveir reyndust í skotti bíls Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Innlent Málningu kastað og ryskingar við sendiráðið Innlent Mótmælendur hindruðu för lögreglubíls í forgangsakstri Innlent Erfitt að setja tölu á hve margir vilji stjórnarslit Innlent Svandís og Guðmundur Ingi nýir leiðtogar Vinstri grænna Innlent Mannekla bindur hendur héraðssaksóknara í samráðsmáli Innlent Ríkisstjórnarflokkarnir mælast með tuttugu prósenta fylgi Innlent „Þegar hægrið fær að ráða ferðinni óheft og án alls taumhalds fer illa“ Innlent Fleiri fréttir Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Slökkva á tækjum næstvíðförlasta geimfarsins til að lengja líf þess Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Fimm látnir í Beirút eftir loftárás á heilsugæslu Maðurinn á bak við Tripp Trapp-stólinn látinn Verulegar líkur á að stórt stríð brjótist út í Miðausturlöndum Þrír ungir Svíar handteknir vegna sprenginganna í Kaupmannahöfn Watson skal áfram sæta gæsluvarðhaldi Sjá meira
Síðasti áratugur sá hlýjasti í sögunni Í nýrri skýrslu Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar um stöðu loftslagsmálai eru staðfestar bráðabirgðaniðurstöður sem lagðar voru fram á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í desember síðastliðnum sem sýndu að árið 2019 var næst heitasta ár frá upphafi mælinga. 11. mars 2020 13:15
Fölnun Kóralrifsins mikla ein sú mesta sem um getur Vísindamenn óttast að fölnun Kóralrifsins mikla sem nú á sér stað vegna óvanalegra hlýinda geti orðið jafnslæm og sú sem varð árin 2016 og 2017. 6. mars 2020 16:55
Telja að hitamet hafi verið slegið í höfunum í fyrra Sjávarhiti er talinn einn skýrasti mælikvarðinn á hnattræna hlýnun af völdum manna. Undanfarin tíu ár eru þau hlýjustu í hafinu frá því að mælingar hófust. 14. janúar 2020 12:22