Köfun í Silfru: Dæmi um sjálfbæra samvinnu þjóðgarða og ferðaþjónustu Jóhannes Þór Skúlason skrifar 10. október 2019 16:00 Köfun í Silfru er fjórða besta ferðaupplifun heims, samkvæmt notendum Tripadvisor, og er þar í hópi með heimsókn í söfn Vatíkansins og öðrum heimsþekktum áfangastöðum. Silfra hefur einnig ítrekað verið nefnd einn af bestu köfunarstöðum í heiminum af köfunartímaritum. Ekkert bendir til þess að köfun í Silfru hafi neins konar áhrif á stöðu Þingvallaþjóðgarðs á heimsminjaskrá UNESCO, enda hefur formaður Þingvallanefndar bent á að köfunin sé innan sjálfbærra marka. Samstarf Þingvallaþjóðgarðs og köfunarfyrirtækjanna hefur einnig verið með ágætum t.d. hvað varðar aukið öryggi gesta og tryggingu þess að gestir hljóti sem besta upplifun af heimsókn í Silfru. Það eru markmið sem eru öllum sameiginleg sem á svæðinu starfa. Hvað varðar ábendingar um að betur væri hægt að standa að skipulagi við Silfru hefur komið fram að þjóðgarðurinn áformar að bæta þar verulega úr með gerð aðstöðu fyrir köfunarfyrirtæki uppi á Hakinu þannig að minnka megi bæði álag og ásýnd við Silfru sjálfa. Samtök ferðaþjónustunnar hafa fagnað þessum áformum sem geta bætt bæði upplifun gesta í köfun og aðstöðu fyrirtækjanna sem og almenna upplifun annarra gesta á svæðinu. Þjóðgarðar og ferðaþjónusta eru samofin Um allan heim eru þjóðgarðar meðal mest sóttu ferðamannastaða í hverju landi, ekki síst af þeirri ástæðu að þar er að finna einstök náttúrufyrirbæri og upplifun af ýmsu tagi sem ástæða hefur þótt til að varðveita sérstaklega. Og alls staðar í heiminum stunda ferðaþjónustufyrirtæki starfsemi af ýmsu tagi innan þeirra til að gefa ferðamönnum tækifæri til að upplifa allt það sem þjóðgarðurinn hefur upp á að bjóða. Þingvallaþjóðgarður tekur skilyrði heimsminjaskráningar UNESCO mjög alvarlega og fullyrða má að fáir hér á landi hafi betri þekkingu á heimsminjamálum en núverandi þjóðgarðsvörður á Þingvöllum. Þó vissulega þurfi ætíð að horfa til þess hvernig megi bæta úr því sem betur má fara í starfsemi innan þjóðgarða eru vangaveltur um að köfun í Silfru trufli heimsminjastöðu Þingvalla á einhvern hátt úr lausu lofti gripnar. Benda má á að heimsóknir ferðamanna að Jökulsárlóni og siglingar á lóninu höfðu ekki hamlandi áhrif á nýlega skráningu Vatnajökulsþjóðgarðs á heimsminjaskrá UNESCO. Þó eru ýmis vandkvæði varðandi skipulag og aðgengi á því svæði vel þekkt, sem Vatnajökulsþjóðgarður vinnur nú að mikilvægum úrbótum á, m.a. með tillögu um nýtt deiliskipulag. Hér á landi hafa sértekjur þjóðgarða vaxið mikið með auknum straumi ferðamanna og í ár eru sértekjur Þingvallaþjóðgarðs áætlaðar um 600 milljónir króna. Þar af má áætla að beinar tekjur Þingvallaþjóðgarðs af köfun í Silfru muni nema um 80 milljónum króna, en hver gestur greiðir þjónustugjald til þjóðgarðsins fyrir köfunina. Þeir fjármunir nýtast m.a. til uppbyggingar innviða og varðveislu. Til samanburðar má nefna að heildarframlög ríkisins til þjóðgarðsins á fjárlögum 2019 nema um 355 milljónum króna og framlög ferðamanna til þjóðgarðsins eru því nærri tvöföld framlög ríkisins.Göngum vel um þjóðgarðana í orði og æði Þjóðgarðar okkar Íslendinga geyma sjóð einstakrar náttúru og upplifunar fyrir alla sem heimsækja þá og aðdráttarafli þeirra fyrir ferðamenn er því að sjálfsögðu mikið. Þjóðgarðar og ferðaþjónusta eru óhjákvæmilega þétt samofin um allan heim og reynslan sýnir að góð samvinna milli aðila skilar bæði og góðri upplifun bæði fyrir ferðamenn og heimamenn og nauðsynlegri varðveislu náttúru og minja. Samtök ferðaþjónustunnar leggja enda mikla áherslu á góð og uppbyggileg samskipti við þjóðgarðana og góða samvinnu um úrlausnarefni. Sú staðreynd að Íslendingar státa nú af tveimur þjóðgörðum á heimsminjaskrá UNESCO sýnir hversu einstakan fjársjóð við höfum að bjóða gestum að upplifa, og á sama tíma hversu mikilvægt er fyrir alla sem að koma að vinna saman að sjálfbærri og skynsamlegri uppbyggingu þeirra. Köfun í Silfru er frábært dæmi um magnaða náttúruupplifun sem við Íslendingar getum boðið gestum okkar, í stórkostlegu og einstöku umhverfi, þar sem bæði þjóðgarðurinn og ferðaþjónustuaðilar á svæðinu leggja í sameiningu mikið upp úr öryggi gesta og sjálfbærni starfseminnar. Einmitt þess vegna er mikilvægt að nálgast umræðu um Silfru og önnur einstök viðfangsefni þjóðgarða og ferðaþjónustu á faglegan og yfirvegaðan hátt.Höfundur er framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Jóhannes Þór Skúlason Þingvellir Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir Skoðun Ólögleg meðvirkni lækna Teitur Ari Theodórsson Skoðun Verklausi milljónakennarinn Þórunn Sveinbjarnardóttir Skoðun Afleiðingar verkfallsaðgerða á minnstu börnin - krafa um svör Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Læknar á landsbyggðinni Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Íslensk verðtrygging á mannamáli! Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Varðhundar kerfisins Lára Herborg Ólafsdóttir skrifar Skoðun Mótum stefnu um iðn- og tæknimenntun á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kolkrabbinn og fjármálafjötrar Íslands Ágústa Árnadóttir skrifar Sjá meira
Köfun í Silfru er fjórða besta ferðaupplifun heims, samkvæmt notendum Tripadvisor, og er þar í hópi með heimsókn í söfn Vatíkansins og öðrum heimsþekktum áfangastöðum. Silfra hefur einnig ítrekað verið nefnd einn af bestu köfunarstöðum í heiminum af köfunartímaritum. Ekkert bendir til þess að köfun í Silfru hafi neins konar áhrif á stöðu Þingvallaþjóðgarðs á heimsminjaskrá UNESCO, enda hefur formaður Þingvallanefndar bent á að köfunin sé innan sjálfbærra marka. Samstarf Þingvallaþjóðgarðs og köfunarfyrirtækjanna hefur einnig verið með ágætum t.d. hvað varðar aukið öryggi gesta og tryggingu þess að gestir hljóti sem besta upplifun af heimsókn í Silfru. Það eru markmið sem eru öllum sameiginleg sem á svæðinu starfa. Hvað varðar ábendingar um að betur væri hægt að standa að skipulagi við Silfru hefur komið fram að þjóðgarðurinn áformar að bæta þar verulega úr með gerð aðstöðu fyrir köfunarfyrirtæki uppi á Hakinu þannig að minnka megi bæði álag og ásýnd við Silfru sjálfa. Samtök ferðaþjónustunnar hafa fagnað þessum áformum sem geta bætt bæði upplifun gesta í köfun og aðstöðu fyrirtækjanna sem og almenna upplifun annarra gesta á svæðinu. Þjóðgarðar og ferðaþjónusta eru samofin Um allan heim eru þjóðgarðar meðal mest sóttu ferðamannastaða í hverju landi, ekki síst af þeirri ástæðu að þar er að finna einstök náttúrufyrirbæri og upplifun af ýmsu tagi sem ástæða hefur þótt til að varðveita sérstaklega. Og alls staðar í heiminum stunda ferðaþjónustufyrirtæki starfsemi af ýmsu tagi innan þeirra til að gefa ferðamönnum tækifæri til að upplifa allt það sem þjóðgarðurinn hefur upp á að bjóða. Þingvallaþjóðgarður tekur skilyrði heimsminjaskráningar UNESCO mjög alvarlega og fullyrða má að fáir hér á landi hafi betri þekkingu á heimsminjamálum en núverandi þjóðgarðsvörður á Þingvöllum. Þó vissulega þurfi ætíð að horfa til þess hvernig megi bæta úr því sem betur má fara í starfsemi innan þjóðgarða eru vangaveltur um að köfun í Silfru trufli heimsminjastöðu Þingvalla á einhvern hátt úr lausu lofti gripnar. Benda má á að heimsóknir ferðamanna að Jökulsárlóni og siglingar á lóninu höfðu ekki hamlandi áhrif á nýlega skráningu Vatnajökulsþjóðgarðs á heimsminjaskrá UNESCO. Þó eru ýmis vandkvæði varðandi skipulag og aðgengi á því svæði vel þekkt, sem Vatnajökulsþjóðgarður vinnur nú að mikilvægum úrbótum á, m.a. með tillögu um nýtt deiliskipulag. Hér á landi hafa sértekjur þjóðgarða vaxið mikið með auknum straumi ferðamanna og í ár eru sértekjur Þingvallaþjóðgarðs áætlaðar um 600 milljónir króna. Þar af má áætla að beinar tekjur Þingvallaþjóðgarðs af köfun í Silfru muni nema um 80 milljónum króna, en hver gestur greiðir þjónustugjald til þjóðgarðsins fyrir köfunina. Þeir fjármunir nýtast m.a. til uppbyggingar innviða og varðveislu. Til samanburðar má nefna að heildarframlög ríkisins til þjóðgarðsins á fjárlögum 2019 nema um 355 milljónum króna og framlög ferðamanna til þjóðgarðsins eru því nærri tvöföld framlög ríkisins.Göngum vel um þjóðgarðana í orði og æði Þjóðgarðar okkar Íslendinga geyma sjóð einstakrar náttúru og upplifunar fyrir alla sem heimsækja þá og aðdráttarafli þeirra fyrir ferðamenn er því að sjálfsögðu mikið. Þjóðgarðar og ferðaþjónusta eru óhjákvæmilega þétt samofin um allan heim og reynslan sýnir að góð samvinna milli aðila skilar bæði og góðri upplifun bæði fyrir ferðamenn og heimamenn og nauðsynlegri varðveislu náttúru og minja. Samtök ferðaþjónustunnar leggja enda mikla áherslu á góð og uppbyggileg samskipti við þjóðgarðana og góða samvinnu um úrlausnarefni. Sú staðreynd að Íslendingar státa nú af tveimur þjóðgörðum á heimsminjaskrá UNESCO sýnir hversu einstakan fjársjóð við höfum að bjóða gestum að upplifa, og á sama tíma hversu mikilvægt er fyrir alla sem að koma að vinna saman að sjálfbærri og skynsamlegri uppbyggingu þeirra. Köfun í Silfru er frábært dæmi um magnaða náttúruupplifun sem við Íslendingar getum boðið gestum okkar, í stórkostlegu og einstöku umhverfi, þar sem bæði þjóðgarðurinn og ferðaþjónustuaðilar á svæðinu leggja í sameiningu mikið upp úr öryggi gesta og sjálfbærni starfseminnar. Einmitt þess vegna er mikilvægt að nálgast umræðu um Silfru og önnur einstök viðfangsefni þjóðgarða og ferðaþjónustu á faglegan og yfirvegaðan hátt.Höfundur er framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar