Föstudagsbörnin Aðalbjörg Egilsdóttir og Vigdís Ólafsdóttir skrifar 25. júní 2019 21:08 Föstudaginn 20. ágúst í fyrra settist 15 ára stúlka fyrir framan sænska þingið til þess að senda sterk skilaboð; „að sameinast á bak við vísindin“. Að sameinast á bak við vísindin sem segja okkur að við verðum að stöðva losun gróðurhúsalofttegunda og eyðingu á lífríki um allan heim. Stúlkan, Greta Thunberg, fékk fleiri í lið með sér og nú hefur ungt fólk frá yfir 125 löndum farið í verkfall fyrir loftslagið. Yfirlýst markmið um heim allan eru að meðalhiti jarðar hækki ekki um meira en 1,5 gráðu á selsíus frá iðnbyltingu. Nú þegar hefur hitinn hækkað um tæpa gráðu svo að tíminn er naumur. Breytingin virðist kannski lítil en á síðustu ísöld varmeðalhiti jarðaraðeins 5 gráðum lægri en nú, hver gráða skiptir máli. Eins og staðan er í dag stefnir í að meðalhiti jarðar muni hækka um 3,8 gráður fyrir lok þessarar aldar svo ljóst er að mikilla breytinga er þörf ef 1,5 gráðu markmiðinu skal ná.Afleiðingar loftlagsbreytinga hafa þegar komið í ljós, til að mynda með auknum flóðum, skæðari fellibyljum, skógareldum og fleira.Flóðiní Bangladesh og Indlandi á síðasta ári,fellibylurinn Mariasem eyðilagði heilu borgirnar í Karabíska hafinu árið 2017,skógareldarnirí Evrópu síðasta sumar. Allt eru þetta afleiðingar loftslagsbreytinga og nú stefndi ískógareldaá Íslandi vegna óvenjumikilla þurrka síðustu vikur. Í kjölfar mikilla hamfara missir fólk heimili sín og lifibrauð en árið 2013 varfleira fólk á flóttavegna hamfara en vegna átaka.FlóttamannastofnunSameinuðu þjóðanna spáir því að 250 milljón manns muni þurfa að flýja heimili sín vegna loftlagsbreytinga fyrir árið 2050. Íslensk ungmenni hafa ekki setið aðgerðarlaus heldur látið í sér heyra. Kröfur loftslagsverkfallsins á Íslandi eru að 2,5% af þjóðarframleiðslu Íslands verði veitt í aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að ráðist verði í róttækar breytingar til þess að stöðva hamfarahlýnunina. Það er þó ekki okkar unga fólksins að koma með allar lausnirnar. Flest okkar eru bara börn. Þegar við verðum við stjórnvölinn verður of seint að ráðast í breytingar, þær verða að koma núna, frá sitjandi ráðamönnum þjóða og fyrirtækja. Það eru margar lausnir til við ýmsum af vandamálunum sem við stöndum frammi fyrir en það verður að ráðast í aðgerðir núna. Verkföllin hafa þó þegar borið árangur, bæði hér heima og úti í heimi. Skipuleggjendur verkfallanna á Íslandi hafa fundað með forsætis-, fjármála- og umhverfisráðherrum auk þess sem yfir tuttugu alþingismenn hafa mætt á verkföllin til að heyra hvað unga fólkið hefur að segja. Tvö alþjóðleg loftslagsverkföll hafa verið haldin og á það fyrra mættu yfir 2000 íslensk ungmenni. Einnig hefur Greta Thunberg ferðast um alla Evrópu til að ræða við stjórnmálamenn um vandann og fengið góðar undirtektir víðast hvar. Augu og eyru stjórnmálamanna eru því loks að opnast og einnig fjölmiðla og almennings. Helsti árangur verkfallanna er einmitt sá að þau hafa breiðst um allan heim og að meðvitund um vandamálið hefur stóraukist. Þetta sést til dæmis með aukinni umfjöllun fjölmiðla um hamfarahlýnun og að í mörgum löndum mælast loftlagsbreytingar semaðaláhyggjuefniíbúa. Þetta er auðvitað aðeins byrjunin en áður en að breytingar eiga sér stað þarf samfélagsumræða að fara fram og meðvitund um vandamálið koma farm.Rannsóknir hafa sýnt að aðeins þarf um3,5% íbúa lands, sem væru um 12.500 Íslendingar, að sýna borgaralega óhlýðni til þess að stórtækar breytingar eigi sér stað í kjölfarið. Borgaraleg óhlýðni er að neita að fylgja ákveðnum lögum, í mótmælaskyni og á friðsælan hátt, í þeim tilgangi að vekja athygli á ákveðnu málefni. Árangursríkasta leiðin til að fá breytingar í gegn eru friðsæl mótmæli auk breytinga á daglegu lífi fólks. Nelson Mandela, Gandhi, Rosa Parks og ótal aðrir hafa sýnt í verki hversu mikil áhrif það hefur að streitast á móti með friðsælum hætti og þetta er einmitt markmið þeirra sem fara í verkfall fyrir loftslagið. Við sýnum að okkur er ekki sama, við mætum á verkföllin og gerum ýmsar breytingar á okkar daglega lífi til þess að vekja aðra til umhugsunar og fá stjórnvöld til að grípa til aðgerða. Tíminn er á þrotum og við verðum að grípa í taumana. Við mætum á verkföllin því það er mikilvægt og við viljum fá þig með. Mótmæli eru nauðsynleg til að knýja fram miklar breytingar og það er nákvæmlega það sem við þurfum á að halda. Komdu með okkur í verkfall! Aðalbjörg Egilsdóttir og Vigdís ÓlafsdóttirHöfundar eru umhverfissinnaðir Röskvuliðar.Höfundar hafa ekki tekið þátt í skipulagningu loftslagsverkfallanna á Íslandi.Heimildir: Maria vegna loftslagsbreytinga: https://www.sciencedaily.com/releases/2019/04/190416132153.htmFlóð í Indlandi: https://phys.org/news/2018-08-india-devastating-climate.htmlSkógareldar í Evrópu: https://www.nationalgeographic.com/environment/2018/07/are-fires-in-europe-the-result-of-climate-change-/3,5% reglan: https://www.bbc.com/future/story/20190513-it-only-takes-35-of-people-to-change-the-worldFlóttamenn:https://www.unhcr.org/493e9bd94.htmlhttps://www.unric.org/en/latest-un-buzz/29417-natural-disasters-displace-three-times-as-many-people-as-conflictsÁhyggur af hlýnun jarðar:https://www.pewresearch.org/global/2019/02/10/climate-change-still-seen-as-the-top-global-threat-but-cyberattacks-a-rising-concern/Hitastig:https://climateanalytics.org/briefings/global-warming-reaches-1c-above-preindustrial-warmest-in-more-than-11000-years/ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Umhverfismál Mest lesið Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Ný Selfossbrú yfir Ölfusá – bruðl eða skynsemi? Tómas Ellert Tómasson Skoðun Jafnlaunavottun átti aldrei að vera skylda Heiðrún Björk Gísladóttir Skoðun Það er þetta með þorpið Dagný Gísladóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Tekst Samfylkingunni að virkja lýðræðið - Tekst henni að færa kjósendum aukið vald Birgir Dýrfjörð Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Kostir gamaldags samræmdra prófa Pawel Bartoszek Skoðun Ábyrgð stjórnenda á netöryggi og NIS2 Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Skoðun Skoðun Jafnlaunavottun átti aldrei að vera skylda Heiðrún Björk Gísladóttir skrifar Skoðun Tekst Samfylkingunni að virkja lýðræðið - Tekst henni að færa kjósendum aukið vald Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Ný Selfossbrú yfir Ölfusá – bruðl eða skynsemi? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Það er þetta með þorpið Dagný Gísladóttir skrifar Skoðun Kostir gamaldags samræmdra prófa Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Ábyrgð stjórnenda á netöryggi og NIS2 Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Sjá meira
Föstudaginn 20. ágúst í fyrra settist 15 ára stúlka fyrir framan sænska þingið til þess að senda sterk skilaboð; „að sameinast á bak við vísindin“. Að sameinast á bak við vísindin sem segja okkur að við verðum að stöðva losun gróðurhúsalofttegunda og eyðingu á lífríki um allan heim. Stúlkan, Greta Thunberg, fékk fleiri í lið með sér og nú hefur ungt fólk frá yfir 125 löndum farið í verkfall fyrir loftslagið. Yfirlýst markmið um heim allan eru að meðalhiti jarðar hækki ekki um meira en 1,5 gráðu á selsíus frá iðnbyltingu. Nú þegar hefur hitinn hækkað um tæpa gráðu svo að tíminn er naumur. Breytingin virðist kannski lítil en á síðustu ísöld varmeðalhiti jarðaraðeins 5 gráðum lægri en nú, hver gráða skiptir máli. Eins og staðan er í dag stefnir í að meðalhiti jarðar muni hækka um 3,8 gráður fyrir lok þessarar aldar svo ljóst er að mikilla breytinga er þörf ef 1,5 gráðu markmiðinu skal ná.Afleiðingar loftlagsbreytinga hafa þegar komið í ljós, til að mynda með auknum flóðum, skæðari fellibyljum, skógareldum og fleira.Flóðiní Bangladesh og Indlandi á síðasta ári,fellibylurinn Mariasem eyðilagði heilu borgirnar í Karabíska hafinu árið 2017,skógareldarnirí Evrópu síðasta sumar. Allt eru þetta afleiðingar loftslagsbreytinga og nú stefndi ískógareldaá Íslandi vegna óvenjumikilla þurrka síðustu vikur. Í kjölfar mikilla hamfara missir fólk heimili sín og lifibrauð en árið 2013 varfleira fólk á flóttavegna hamfara en vegna átaka.FlóttamannastofnunSameinuðu þjóðanna spáir því að 250 milljón manns muni þurfa að flýja heimili sín vegna loftlagsbreytinga fyrir árið 2050. Íslensk ungmenni hafa ekki setið aðgerðarlaus heldur látið í sér heyra. Kröfur loftslagsverkfallsins á Íslandi eru að 2,5% af þjóðarframleiðslu Íslands verði veitt í aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að ráðist verði í róttækar breytingar til þess að stöðva hamfarahlýnunina. Það er þó ekki okkar unga fólksins að koma með allar lausnirnar. Flest okkar eru bara börn. Þegar við verðum við stjórnvölinn verður of seint að ráðast í breytingar, þær verða að koma núna, frá sitjandi ráðamönnum þjóða og fyrirtækja. Það eru margar lausnir til við ýmsum af vandamálunum sem við stöndum frammi fyrir en það verður að ráðast í aðgerðir núna. Verkföllin hafa þó þegar borið árangur, bæði hér heima og úti í heimi. Skipuleggjendur verkfallanna á Íslandi hafa fundað með forsætis-, fjármála- og umhverfisráðherrum auk þess sem yfir tuttugu alþingismenn hafa mætt á verkföllin til að heyra hvað unga fólkið hefur að segja. Tvö alþjóðleg loftslagsverkföll hafa verið haldin og á það fyrra mættu yfir 2000 íslensk ungmenni. Einnig hefur Greta Thunberg ferðast um alla Evrópu til að ræða við stjórnmálamenn um vandann og fengið góðar undirtektir víðast hvar. Augu og eyru stjórnmálamanna eru því loks að opnast og einnig fjölmiðla og almennings. Helsti árangur verkfallanna er einmitt sá að þau hafa breiðst um allan heim og að meðvitund um vandamálið hefur stóraukist. Þetta sést til dæmis með aukinni umfjöllun fjölmiðla um hamfarahlýnun og að í mörgum löndum mælast loftlagsbreytingar semaðaláhyggjuefniíbúa. Þetta er auðvitað aðeins byrjunin en áður en að breytingar eiga sér stað þarf samfélagsumræða að fara fram og meðvitund um vandamálið koma farm.Rannsóknir hafa sýnt að aðeins þarf um3,5% íbúa lands, sem væru um 12.500 Íslendingar, að sýna borgaralega óhlýðni til þess að stórtækar breytingar eigi sér stað í kjölfarið. Borgaraleg óhlýðni er að neita að fylgja ákveðnum lögum, í mótmælaskyni og á friðsælan hátt, í þeim tilgangi að vekja athygli á ákveðnu málefni. Árangursríkasta leiðin til að fá breytingar í gegn eru friðsæl mótmæli auk breytinga á daglegu lífi fólks. Nelson Mandela, Gandhi, Rosa Parks og ótal aðrir hafa sýnt í verki hversu mikil áhrif það hefur að streitast á móti með friðsælum hætti og þetta er einmitt markmið þeirra sem fara í verkfall fyrir loftslagið. Við sýnum að okkur er ekki sama, við mætum á verkföllin og gerum ýmsar breytingar á okkar daglega lífi til þess að vekja aðra til umhugsunar og fá stjórnvöld til að grípa til aðgerða. Tíminn er á þrotum og við verðum að grípa í taumana. Við mætum á verkföllin því það er mikilvægt og við viljum fá þig með. Mótmæli eru nauðsynleg til að knýja fram miklar breytingar og það er nákvæmlega það sem við þurfum á að halda. Komdu með okkur í verkfall! Aðalbjörg Egilsdóttir og Vigdís ÓlafsdóttirHöfundar eru umhverfissinnaðir Röskvuliðar.Höfundar hafa ekki tekið þátt í skipulagningu loftslagsverkfallanna á Íslandi.Heimildir: Maria vegna loftslagsbreytinga: https://www.sciencedaily.com/releases/2019/04/190416132153.htmFlóð í Indlandi: https://phys.org/news/2018-08-india-devastating-climate.htmlSkógareldar í Evrópu: https://www.nationalgeographic.com/environment/2018/07/are-fires-in-europe-the-result-of-climate-change-/3,5% reglan: https://www.bbc.com/future/story/20190513-it-only-takes-35-of-people-to-change-the-worldFlóttamenn:https://www.unhcr.org/493e9bd94.htmlhttps://www.unric.org/en/latest-un-buzz/29417-natural-disasters-displace-three-times-as-many-people-as-conflictsÁhyggur af hlýnun jarðar:https://www.pewresearch.org/global/2019/02/10/climate-change-still-seen-as-the-top-global-threat-but-cyberattacks-a-rising-concern/Hitastig:https://climateanalytics.org/briefings/global-warming-reaches-1c-above-preindustrial-warmest-in-more-than-11000-years/
Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Tekst Samfylkingunni að virkja lýðræðið - Tekst henni að færa kjósendum aukið vald Birgir Dýrfjörð Skoðun
Skoðun Tekst Samfylkingunni að virkja lýðræðið - Tekst henni að færa kjósendum aukið vald Birgir Dýrfjörð skrifar
Skoðun Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Ég skvetti málningu á bandaríska sendiráðið en hér er opið bréf til utanríkisráðherra Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Tekst Samfylkingunni að virkja lýðræðið - Tekst henni að færa kjósendum aukið vald Birgir Dýrfjörð Skoðun