Segir aðgerðir Spánar skandal fyrir lýðræðið Þórgnýr Einar Albertsson skrifar 29. maí 2019 06:30 Junqueras sést hér sverja spænsku stjórnarskránni hollustueið er hann tók sæti á spænska þinginu. Nordicphotos/AFP „Það er nokkuð undarlegt að ég megi bjóða mig fram, ná kjöri, taka opinberlega sæti á þingi en fái síðan ekki að nýta pólitískan rétt minn til þess að vera málsvari þeirra þúsunda sem greiddu mér atkvæði sín. Með þessu er verið að virða réttindi mín og kjósenda minna að vettugi.“ Þetta segir Oriol Junqueras, fyrrverandi varaforseti Katalóníu, í samtali við Fréttablaðið. Junqueras er nýkjörinn þingmaður, bæði á spænska þingið og Evrópuþingið. Það flækir hins vegar stöðu varaforsetans að hann hefur verið í gæsluvarðhaldi frá því í nóvember 2017. Mál hans, og ellefu annarra leiðtoga katalónsku sjálfstæðishreyfingarinnar, er nú fyrir hæstarétti í Madríd þar sem áratugalangs fangelsis er krafist vegna uppreisnar, uppreisnaráróðurs og annarra meintra glæpa sem leiðtogarnir eiga að hafa framið haustið 2017 í kringum sjálfstæðisatkvæðagreiðslu og -yfirlýsingu héraðsins. Junqueras náði kjöri á spænska þingið í lok apríl auk fjögurra annarra ákærðra sjálfstæðissinna. Junqueras og félagar fengu leyfi úr fangelsinu til að sækja innsetningarathöfn og taka formlega sæti á þingi. Í kjölfarið var hann ferjaður aftur í fangelsi og sendur í leyfi frá þingstörfum. Óljóst er hvernig Evrópuþingmennsku hans verður háttað en hann náði, auk tveggja annarra leiðtoga sem eru í sjálfskipaðri útlegð í Belgíu, kjöri þar sömuleiðis. Fyrir liggur að útlagarnir tveir, sem kveðast nú njóta þinghelgi, ætla að láta á það reyna fyrir dómstólum hvort þeir þurfi að mæta til Spánar, þar sem handtaka bíður þeirra, til að sverja stjórnarskránni hollustueið áður en þeir taka sæti. Samkvæmt katalónska héraðsmiðlinum ACN er búist við því að Junqueras fái leyfi úr fangelsi til þess að sverja hollustueið en þyrfti þá að segja af sér frá spænska þinginu þar sem ekki má sitja á báðum þingum. Sjálfur segir Junqueras það skandal fyrir lýðræðið að hann hafi verið sendur í leyfi frá þingstörfum. „Það að neita kjörnum fulltrúum um pólitísk réttindi sín er andlýðræðislegt. Okkur var leyft að bjóða okkur fram en við fáum ekki að tala máli þeirrar rúmu milljónar sem greiddi Katalónska lýðveldisflokknum (ERC) atkvæði sitt í spænsku þingkosningunum þann 28. apríl,“ segir Junqueras og bætir við: „Spænska ríkið verður að skilja að við munum aldrei gefast upp. Stjórnvöld þurfa að útskýra ástæður sínar fyrir því að mér sé neitað um réttindi mín á spænska þinginu og á Evrópuþinginu ef til þess kemur.“ Katalóninn segist þó bjartsýnn með Evrópuþingsætið þar sem hann telur pólitískan rétt sinn í málinu ósnortinn. „Ég hef ekki verið fordæmdur fyrir neitt og ætti því að geta tekið sæti mitt á Evrópuþinginu, rétt eins og ég gat tekið sæti mitt á spænska þinginu í síðustu viku. Ég sé enga ástæðu fyrir því að það ætti ekki að mega.“ Þá segir Junqueras þátttöku sína og kollega sinna á þinginu til þess fallna að „afhjúpa kúgun spænska ríkisins“ fyrir alþjóðasamfélaginu. „Jafnframt til þess að fá Evrópuþingmenn og evrópskar stofnanir til að átta sig á því hvað er í gangi,“ bætir hann við. Hart hefur verið tekist á í réttarhöldunum í Madríd og standa þau enn yfir. Katalónarnir hafa ítrekað sagst pólitískir fangar og sagt að brotið sé á réttindum þeirra. Enginn glæpur hafi verið framinn heldur hafi spænskum stjórnvöldum einfaldlega mislíkað sjálfstæðisbaráttan. Sækjendur í málinu sem og stjórnvöld á Spáni hafa hins vegar haldið því fram að málið sé ekki pólitískt. Hafa þeir reynt að sýna fram á að Katalónarnir hafi kynt undir ofbeldi í sjálfstæðisbaráttunni. Junqueras segist ekki viss um hvort „vaxandi stuðningur katalónskra kjósenda“ hafi haft nokkur áhrif á réttarhöldin. Hann segir þó að hæstiréttur átti sig nú á því að ljúka þurfi réttarhöldunum sem allra fyrst. „Réttarhöldin sjálf eru hvorki sanngjörn né hefur ferlið verið sanngjarnt. Við erum að horfa upp á brot á réttindum okkar með þessu langa gæsluvarðhaldi. Og við höfum séð að þessi réttarhöld eru annmörkum háð. Til að mynda með því að verjendum hefur verið meinað að sýna myndbönd sem afsanna vitnisburð. Þá höfum við einnig fengið ónógan tíma og aðbúnað til að undirbúa málsvörn okkar,“ segir Junqueras. Katalóninn segist hins vegar viss um að réttarhöldin og fangelsisvistin færi Katalóna „einu skrefi nær frelsinu“. Fangelsunin sé pólitískt verkfæri sem yfirvöld noti til að slá vopnin úr höndum sjálfstæðissinna. Að mati Junqueras hefur sjálfstæðishreyfingin aldrei verið öflugri. „Nú í þing-, sveitarstjórnar- og Evrópuþingskosningum höfum við unnið í Katalóníu enn á ný,“ segir Junqueras. Hann heldur áfram og segir að sigrarnir sýni fram á styrk hreyfingarinnar. „Katalónska þjóðin hefur valið mannréttindi og lýðræði fram yfir kúgun. Hún hefur nú sýnt það endurtekið við kjörkassann.“ Um næstu skref í deilunni segir Junqueras að lokum: „Eins og ég sagði við leiðtoga sósíalista, Pedro Sánchez, á spænska þinginu í síðustu viku þá er þörf á viðræðum. Það er nauðsynlegt að opna viðræður af því að það er órökrétt að halda að hægt sé að leysa pólitískt deilumál fyrir dómstólum eða með fangelsun.“ Birtist í Fréttablaðinu Spánn Mest lesið Tveir reyndust í skotti bíls Innlent „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Innlent Býst við þremur áminningum til og hjólar í lögmannanefnd Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Innlent Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt Innlent Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Innlent 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Erlent Lögmaður eiginkonunnar fyrrverandi segir lögreglu ljúga Innlent Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Innlent Fleiri fréttir Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Slökkva á tækjum næstvíðförlasta geimfarsins til að lengja líf þess Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Fimm látnir í Beirút eftir loftárás á heilsugæslu Maðurinn á bak við Tripp Trapp-stólinn látinn Verulegar líkur á að stórt stríð brjótist út í Miðausturlöndum Þrír ungir Svíar handteknir vegna sprenginganna í Kaupmannahöfn Sjá meira
„Það er nokkuð undarlegt að ég megi bjóða mig fram, ná kjöri, taka opinberlega sæti á þingi en fái síðan ekki að nýta pólitískan rétt minn til þess að vera málsvari þeirra þúsunda sem greiddu mér atkvæði sín. Með þessu er verið að virða réttindi mín og kjósenda minna að vettugi.“ Þetta segir Oriol Junqueras, fyrrverandi varaforseti Katalóníu, í samtali við Fréttablaðið. Junqueras er nýkjörinn þingmaður, bæði á spænska þingið og Evrópuþingið. Það flækir hins vegar stöðu varaforsetans að hann hefur verið í gæsluvarðhaldi frá því í nóvember 2017. Mál hans, og ellefu annarra leiðtoga katalónsku sjálfstæðishreyfingarinnar, er nú fyrir hæstarétti í Madríd þar sem áratugalangs fangelsis er krafist vegna uppreisnar, uppreisnaráróðurs og annarra meintra glæpa sem leiðtogarnir eiga að hafa framið haustið 2017 í kringum sjálfstæðisatkvæðagreiðslu og -yfirlýsingu héraðsins. Junqueras náði kjöri á spænska þingið í lok apríl auk fjögurra annarra ákærðra sjálfstæðissinna. Junqueras og félagar fengu leyfi úr fangelsinu til að sækja innsetningarathöfn og taka formlega sæti á þingi. Í kjölfarið var hann ferjaður aftur í fangelsi og sendur í leyfi frá þingstörfum. Óljóst er hvernig Evrópuþingmennsku hans verður háttað en hann náði, auk tveggja annarra leiðtoga sem eru í sjálfskipaðri útlegð í Belgíu, kjöri þar sömuleiðis. Fyrir liggur að útlagarnir tveir, sem kveðast nú njóta þinghelgi, ætla að láta á það reyna fyrir dómstólum hvort þeir þurfi að mæta til Spánar, þar sem handtaka bíður þeirra, til að sverja stjórnarskránni hollustueið áður en þeir taka sæti. Samkvæmt katalónska héraðsmiðlinum ACN er búist við því að Junqueras fái leyfi úr fangelsi til þess að sverja hollustueið en þyrfti þá að segja af sér frá spænska þinginu þar sem ekki má sitja á báðum þingum. Sjálfur segir Junqueras það skandal fyrir lýðræðið að hann hafi verið sendur í leyfi frá þingstörfum. „Það að neita kjörnum fulltrúum um pólitísk réttindi sín er andlýðræðislegt. Okkur var leyft að bjóða okkur fram en við fáum ekki að tala máli þeirrar rúmu milljónar sem greiddi Katalónska lýðveldisflokknum (ERC) atkvæði sitt í spænsku þingkosningunum þann 28. apríl,“ segir Junqueras og bætir við: „Spænska ríkið verður að skilja að við munum aldrei gefast upp. Stjórnvöld þurfa að útskýra ástæður sínar fyrir því að mér sé neitað um réttindi mín á spænska þinginu og á Evrópuþinginu ef til þess kemur.“ Katalóninn segist þó bjartsýnn með Evrópuþingsætið þar sem hann telur pólitískan rétt sinn í málinu ósnortinn. „Ég hef ekki verið fordæmdur fyrir neitt og ætti því að geta tekið sæti mitt á Evrópuþinginu, rétt eins og ég gat tekið sæti mitt á spænska þinginu í síðustu viku. Ég sé enga ástæðu fyrir því að það ætti ekki að mega.“ Þá segir Junqueras þátttöku sína og kollega sinna á þinginu til þess fallna að „afhjúpa kúgun spænska ríkisins“ fyrir alþjóðasamfélaginu. „Jafnframt til þess að fá Evrópuþingmenn og evrópskar stofnanir til að átta sig á því hvað er í gangi,“ bætir hann við. Hart hefur verið tekist á í réttarhöldunum í Madríd og standa þau enn yfir. Katalónarnir hafa ítrekað sagst pólitískir fangar og sagt að brotið sé á réttindum þeirra. Enginn glæpur hafi verið framinn heldur hafi spænskum stjórnvöldum einfaldlega mislíkað sjálfstæðisbaráttan. Sækjendur í málinu sem og stjórnvöld á Spáni hafa hins vegar haldið því fram að málið sé ekki pólitískt. Hafa þeir reynt að sýna fram á að Katalónarnir hafi kynt undir ofbeldi í sjálfstæðisbaráttunni. Junqueras segist ekki viss um hvort „vaxandi stuðningur katalónskra kjósenda“ hafi haft nokkur áhrif á réttarhöldin. Hann segir þó að hæstiréttur átti sig nú á því að ljúka þurfi réttarhöldunum sem allra fyrst. „Réttarhöldin sjálf eru hvorki sanngjörn né hefur ferlið verið sanngjarnt. Við erum að horfa upp á brot á réttindum okkar með þessu langa gæsluvarðhaldi. Og við höfum séð að þessi réttarhöld eru annmörkum háð. Til að mynda með því að verjendum hefur verið meinað að sýna myndbönd sem afsanna vitnisburð. Þá höfum við einnig fengið ónógan tíma og aðbúnað til að undirbúa málsvörn okkar,“ segir Junqueras. Katalóninn segist hins vegar viss um að réttarhöldin og fangelsisvistin færi Katalóna „einu skrefi nær frelsinu“. Fangelsunin sé pólitískt verkfæri sem yfirvöld noti til að slá vopnin úr höndum sjálfstæðissinna. Að mati Junqueras hefur sjálfstæðishreyfingin aldrei verið öflugri. „Nú í þing-, sveitarstjórnar- og Evrópuþingskosningum höfum við unnið í Katalóníu enn á ný,“ segir Junqueras. Hann heldur áfram og segir að sigrarnir sýni fram á styrk hreyfingarinnar. „Katalónska þjóðin hefur valið mannréttindi og lýðræði fram yfir kúgun. Hún hefur nú sýnt það endurtekið við kjörkassann.“ Um næstu skref í deilunni segir Junqueras að lokum: „Eins og ég sagði við leiðtoga sósíalista, Pedro Sánchez, á spænska þinginu í síðustu viku þá er þörf á viðræðum. Það er nauðsynlegt að opna viðræður af því að það er órökrétt að halda að hægt sé að leysa pólitískt deilumál fyrir dómstólum eða með fangelsun.“
Birtist í Fréttablaðinu Spánn Mest lesið Tveir reyndust í skotti bíls Innlent „Ef hann hefði verið einn þá hefði þetta getað farið miklu verr“ Innlent Býst við þremur áminningum til og hjólar í lögmannanefnd Innlent Fannst hann þvingaður til að afsala sér hundinum Innlent Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Innlent Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt Innlent Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Innlent 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Erlent Lögmaður eiginkonunnar fyrrverandi segir lögreglu ljúga Innlent Harður þriggja bíla árekstur á Suðurlandsvegi Innlent Fleiri fréttir Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Slökkva á tækjum næstvíðförlasta geimfarsins til að lengja líf þess Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Fimm látnir í Beirút eftir loftárás á heilsugæslu Maðurinn á bak við Tripp Trapp-stólinn látinn Verulegar líkur á að stórt stríð brjótist út í Miðausturlöndum Þrír ungir Svíar handteknir vegna sprenginganna í Kaupmannahöfn Sjá meira