Þegar hin hliðin birtist og breytir öllu Guðmundur Steingrímsson skrifar 23. apríl 2018 07:00 Þegar ég las fyrst fréttirnar af Sindra sem strauk úr fangelsi í síðustu viku, skaust þessi mynd upp í hugann: Maður í röndóttum strigafötum með röndótta kassalaga húfu skríður út um glugga á steinsteyptu fangelsi um miðja nótt og lætur sig síga niður vegginn í lökum sem hann hefur bundið saman. Fyrir utan bíður vitorðsmaður á gömlum Bens og þeir bruna píreygðir suður til Keflavíkur. Maður sér semsagt fyrir sér einhvers konar atriði í kvikmynd eftir Cohen-bræður. Það er toppað með senunni í flugvélinni þar sem strokufanginn, kominn í jogginggalla og adidasskó, pantar sér glaðhlakkalegur bjór við hlið forsætisráðherra. Heilinn manns býr sífellt til myndir. Þær eru oft spaugilegar, oft klisjukenndar og ótrúlega oft fullkomlega rangar. Á hæpnum forsendum getur maður ítrekað staðið sjálfan sig að því að fella hina afdráttarlausustu dóma um menn og málefni, bara af því að maður hefur komið sér upp svona mynd í kollinum. Sindri þessi. Hann hlýtur nú að vera meiri jólasveinninn að strjúka úr fangelsi. Páll Winkel þessi. Fangelsismálastjóri. Hann hlýtur nú að vera meiri lúsablesinn að vera bara alltaf að leggja kapal í vinnunni á meðan fangar strjúka.Kapall er Trello Svo heyrir maður hina hliðina. Á tölvuskjánum í bakgrunni á fréttamyndinni af Páli var semsagt ekki kapall, heldur einhvers konar forsíða á innra neti stofnunarinnar. Margir kannast við þessa mynd úr verkefnisstjórnarforritinu Trello. Lítur út eins og kapall, en er ekki kapall. Ófáar athugasemdir á Twitter og Facebook um Pál misstu þar með marks. Og Sindri strokufangi lét svo í sér heyra í óborganlegri frétt á forsíðu þessa blaðs fyrir helgi. Þar heyrði maður hina hliðina á hans máli. Hún var svolítið áhugaverð. Sindri sagði að á þeim tímapunkti þegar hann strauk hafi í raun og veru enginn úrskurður um gæsluvarðhald verið í gildi. Hann var frjáls maður. Ég verð að viðurkenna að ég varð undrandi þegar ég las þetta. Var honum haldið í fangelsi án þess að fyrir því væri heimild? Er ekki eitthvað rangt við það? Maður skyldi ætla að þessir hlutir ættu að vera á hreinu, sérstaklega eftir alla umræðuna um Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Ég ætla ekki að dæma um hver sannleikurinn er. Kannski er þriðja hliðin til, og sú fjórða. Punkturinn er bara þessi: Það er ótrúlega magnað hvað hin hliðin á jafnvel málum sem manni finnast vera algjörlega borðleggjandi – fangi strýkur, fangelsismálastjóri leggur kapal – getur verið ófyrirsjáanleg, afhjúpandi og athyglisverð. Og það er líka algjörlega magnað hvað jafnvel heilt þjóðfélag getur verið fullkomlega ákveðið í því, að í málum sem hneyksla, valda reiði, kveikja áfellisdóma eða valda jafnvel viðbjóði sé alveg örugglega ekki nein önnur hlið. Aldrei. Tvö dæmi Af þessum sökum var hún svo mikilvæg myndin sem var sýnd í sjónvarpinu um daginn, Mannasiðir. Harmleikur er sjaldan einhliða. Það getur verið ótrúlega erfitt að viðurkenna að á ofbeldismáli eins og þar er fjallað um kunni að vera önnur hlið. Hvarvetna er viljinn til að fella grunna dóma og benda fingri svo sterkur. Maður finnur hann í eigin brjósti. Viðureignin við dómhörkuna á sér stað úti um allt. Ég ætla að nefna tvö nýleg dæmi: Í Frakklandi hefur Emmanuel Macron orðið fyrir mikilli gagnrýni. Dómar almenningsálitsins hafa verið óvægnir. Hún er einmitt einna sterkust, held ég, dómharkan þegar kemur að pólitík. Fáir eiga í vandræðum með að úrskurða stjórnmálamenn fávita. Stjórnmál verða hins vegar svo miklu áhugaverðari þegar hinar mörgu hliðar pólitískra ákvarðana fá að koma upp á yfirborðið. Macron ákvað að gera þetta, sem er til eftirbreytni: Að fara í tveggja og hálfs tíma yfirheyrslu í franska sjónvarpinu þar sem tveir blaðamenn, hoknir af reynslu, saumuðu að forsetanum. Macron fékk nægan tíma til að svara. Ég skil ekki frönsku, en mér er sagt að þetta hafi verið gríðarlega upplýsandi. Þarf ekki meira svona? Hitt dæmið er þetta: Freyja Haraldsdóttir reynir fyrir héraðsdómi þessa dagana að sannfæra dómara um að hún sé víst hæf til að taka barn í fóstur. Barnaverndarstofa sér bara eina hlið: Freyja liggur í hjólastól. Allir sem þekkja Freyju geta hins vegar borið vitni um það að barn sem fengi að alast upp undir hennar handleiðslu og við hennar ástúð væri heppið barn. Freyja þurfti á föstudaginn að leiða urmul af vitnum inn í héraðsdóm til að fá kerfi, sem sér bara hjólastólinn, til að sjá á henni þessa augljósu hlið. Er þetta ekki ótrúlegt? Það er þetta sem ég segi: Hún er svo víða þessi harðneskja, þessi einstrengingslega afstaða, sem útilokar aðrar hliðar. Fangi er bara fangi í röndóttum svarthvítum fötum. Punktur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Umfangsmikill þjófnaður úr gagnaverum Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Þegar ég las fyrst fréttirnar af Sindra sem strauk úr fangelsi í síðustu viku, skaust þessi mynd upp í hugann: Maður í röndóttum strigafötum með röndótta kassalaga húfu skríður út um glugga á steinsteyptu fangelsi um miðja nótt og lætur sig síga niður vegginn í lökum sem hann hefur bundið saman. Fyrir utan bíður vitorðsmaður á gömlum Bens og þeir bruna píreygðir suður til Keflavíkur. Maður sér semsagt fyrir sér einhvers konar atriði í kvikmynd eftir Cohen-bræður. Það er toppað með senunni í flugvélinni þar sem strokufanginn, kominn í jogginggalla og adidasskó, pantar sér glaðhlakkalegur bjór við hlið forsætisráðherra. Heilinn manns býr sífellt til myndir. Þær eru oft spaugilegar, oft klisjukenndar og ótrúlega oft fullkomlega rangar. Á hæpnum forsendum getur maður ítrekað staðið sjálfan sig að því að fella hina afdráttarlausustu dóma um menn og málefni, bara af því að maður hefur komið sér upp svona mynd í kollinum. Sindri þessi. Hann hlýtur nú að vera meiri jólasveinninn að strjúka úr fangelsi. Páll Winkel þessi. Fangelsismálastjóri. Hann hlýtur nú að vera meiri lúsablesinn að vera bara alltaf að leggja kapal í vinnunni á meðan fangar strjúka.Kapall er Trello Svo heyrir maður hina hliðina. Á tölvuskjánum í bakgrunni á fréttamyndinni af Páli var semsagt ekki kapall, heldur einhvers konar forsíða á innra neti stofnunarinnar. Margir kannast við þessa mynd úr verkefnisstjórnarforritinu Trello. Lítur út eins og kapall, en er ekki kapall. Ófáar athugasemdir á Twitter og Facebook um Pál misstu þar með marks. Og Sindri strokufangi lét svo í sér heyra í óborganlegri frétt á forsíðu þessa blaðs fyrir helgi. Þar heyrði maður hina hliðina á hans máli. Hún var svolítið áhugaverð. Sindri sagði að á þeim tímapunkti þegar hann strauk hafi í raun og veru enginn úrskurður um gæsluvarðhald verið í gildi. Hann var frjáls maður. Ég verð að viðurkenna að ég varð undrandi þegar ég las þetta. Var honum haldið í fangelsi án þess að fyrir því væri heimild? Er ekki eitthvað rangt við það? Maður skyldi ætla að þessir hlutir ættu að vera á hreinu, sérstaklega eftir alla umræðuna um Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Ég ætla ekki að dæma um hver sannleikurinn er. Kannski er þriðja hliðin til, og sú fjórða. Punkturinn er bara þessi: Það er ótrúlega magnað hvað hin hliðin á jafnvel málum sem manni finnast vera algjörlega borðleggjandi – fangi strýkur, fangelsismálastjóri leggur kapal – getur verið ófyrirsjáanleg, afhjúpandi og athyglisverð. Og það er líka algjörlega magnað hvað jafnvel heilt þjóðfélag getur verið fullkomlega ákveðið í því, að í málum sem hneyksla, valda reiði, kveikja áfellisdóma eða valda jafnvel viðbjóði sé alveg örugglega ekki nein önnur hlið. Aldrei. Tvö dæmi Af þessum sökum var hún svo mikilvæg myndin sem var sýnd í sjónvarpinu um daginn, Mannasiðir. Harmleikur er sjaldan einhliða. Það getur verið ótrúlega erfitt að viðurkenna að á ofbeldismáli eins og þar er fjallað um kunni að vera önnur hlið. Hvarvetna er viljinn til að fella grunna dóma og benda fingri svo sterkur. Maður finnur hann í eigin brjósti. Viðureignin við dómhörkuna á sér stað úti um allt. Ég ætla að nefna tvö nýleg dæmi: Í Frakklandi hefur Emmanuel Macron orðið fyrir mikilli gagnrýni. Dómar almenningsálitsins hafa verið óvægnir. Hún er einmitt einna sterkust, held ég, dómharkan þegar kemur að pólitík. Fáir eiga í vandræðum með að úrskurða stjórnmálamenn fávita. Stjórnmál verða hins vegar svo miklu áhugaverðari þegar hinar mörgu hliðar pólitískra ákvarðana fá að koma upp á yfirborðið. Macron ákvað að gera þetta, sem er til eftirbreytni: Að fara í tveggja og hálfs tíma yfirheyrslu í franska sjónvarpinu þar sem tveir blaðamenn, hoknir af reynslu, saumuðu að forsetanum. Macron fékk nægan tíma til að svara. Ég skil ekki frönsku, en mér er sagt að þetta hafi verið gríðarlega upplýsandi. Þarf ekki meira svona? Hitt dæmið er þetta: Freyja Haraldsdóttir reynir fyrir héraðsdómi þessa dagana að sannfæra dómara um að hún sé víst hæf til að taka barn í fóstur. Barnaverndarstofa sér bara eina hlið: Freyja liggur í hjólastól. Allir sem þekkja Freyju geta hins vegar borið vitni um það að barn sem fengi að alast upp undir hennar handleiðslu og við hennar ástúð væri heppið barn. Freyja þurfti á föstudaginn að leiða urmul af vitnum inn í héraðsdóm til að fá kerfi, sem sér bara hjólastólinn, til að sjá á henni þessa augljósu hlið. Er þetta ekki ótrúlegt? Það er þetta sem ég segi: Hún er svo víða þessi harðneskja, þessi einstrengingslega afstaða, sem útilokar aðrar hliðar. Fangi er bara fangi í röndóttum svarthvítum fötum. Punktur.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun