Hugvit er auðlind Hrund Gunnsteinsdottir skrifar 2. júní 2017 16:26 Jarðvegurinn fyrir nýsköpun drifna áfram af tækniþróun og vísindarannsóknum á Íslandi er vægast sagt frjór. Þar ægir saman þekkingu og hugmyndaauðgi einstaklinga úr ólíkum geirum og sérgreinum. Heimurinn er að taka gríðarlegum breytingum með tilkomu hnattvæðingar og tækniþróunar. Við erum að renna inn í skeið Fjórðu iðnbyltingarinnar þar sem við tölum ekki lengur um hraðar breytingar, heldur hröðun breytinga. Vegna þessara breytinga er ekkert svið samfélagsins undanskilið endurskoðun til að svara kalli tímans og skapa sem mannúðlegastan og sjálfbærastan farveg fyrir daginn í dag og komandi kynslóðir. Þar spila nýsköpun og tækniþróun lykilhlutverk. Í slíkum heimi er hugvitið ein helsta auðlindin.Vorfundur og uppskeruhátíð Þann 6. júní blæs Tækniþróunarsjóður til vorfundar á Kex Hostel, þar sem við fögnum nýjum styrkþegum og hlustum á áhugaverð erindi í heimi nýsköpunar og tækniþróunar. Vorúthlutun Tækniþróunarsjóðs nemur allt að 800 m.kr. að þessu sinni, en 51 fyrirtæki, stofnunum og háskólum er boðið að ganga til samninga um verkefnisstyrki. Þar að auki hafa 20 einstaklingar í styrktarflokknum Fræ hlotið undirbúningssstyrki fyrir samtals 30 m.kr. Almennum verkefnisstyrkjum er úthlutað til lögaðila. Verkefnisstjóri er ábyrgðarmaður gagnvart sjóðnum og eru konur þriðjungur þeirra. Yfir 90% lögaðila eru staðsettir á höfuðborgarsvæðinu. Ekki er gerð krafa um að styrkþegar að undirbúningsstyrkjum (Fræ) séu lögaðilar. Konur stýra þar 30% verkefna og er skiptingin eftir landshlutum hin sama.Fyrir allt atvinnulífið Tækniþróunarsjóður veitir styrki til einstaklinga, stofnana, lítilla og meðalstórra fyrirtækja á öllum sviðum íslensks atvinnulífs. Verkefnin eiga það sameiginlegt að stuðla að þróunarstarfi og rannsóknum á sviðið tækniþróunar sem miða að nýsköpun í íslensku atvinnulífi. Umsóknir í Tækniþróunarsjóð koma frá öllum sviðum samfélagsins og þurfa að uppfylla ströng umsóknarskilyrði sjóðsins. Styrkþegar koma því úr ólíkum geirum eins og matvælaiðnaði, bygginga- og mannvirkjagerð, ferðaþjónustu, upplýsingatækni, afþreyingu, menntun, menningu, efnistækni, heilbrigðis- og velferðaþjónustu, orkugeira, sjávarlíftækni, jarðvarma, listum, hönnun og svona mætti áfram telja.Vísindi og listir renna saman Calmus er væntanlegt á almennan markað á næstunni, en það fékk veglegan styrk úr sjóðnum fyrir 4 árum síðan. Calmus forritið er gott dæmi um þverfaglegt samspil listgreina, raunvísinda, upplýsingatækni og afþreyingar. Calmus er þróað í samstarfi við fjölmarga aðila, eins og Háskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, Listaháskólann, Háskólann í Álaborg og CCP. Tónskáldið Kjartan Ólafsson er höfundur Calmus, en Calmus-verkefnið er afsprengi doktorsverkefnis hans. Calmus er notendavænt fyrir breiðan hóp fólks sem hefur áhuga á að búa til tónlist, nýtist í kennslu og er til að mynda notað á dýnamískan hátt í tölvuleikjum.Háskólarannsóknir verða að alþjóðlegum fyrirtækjum Oculis ehf. var eitt tveggja fyrirtækja sem fékk öndvegisstyrk Tækniþróunarsjóðs í byrjun þessa árs. Oculis er nýsköpunarfyrirtæki sem vinnur að þróun nýrra augnlyfja í formi augndropa, byggt á einkaleyfavarinni tækni félagsins. Augndroparnir koma í stað augnástungu til að meðhöndla sjúkdóma í afturhluta augans og efla þannig töluvert aðgengi að slíkum augnlyfjum. Áætlað er að aðeins um tvær milljónir þeirra 25 milljóna manna sem þjást af sykursýkistengdum sjónhimnubjúg fái lyf við hæfi, m.a. vegna skorts á aðgengi að sérhæfðum augnlæknum með sprautuaðstöðu. Oculis á rætur að rekja til lyfjafræðideildar Háskóla Íslands og Landspítalans, og er hugvit prófessoranna Þorsteins Loftssonar og Einars Stefánssonar. Oculis var stofnað árið 2003 og er dæmi um grunnrannsóknarverkefni úr háskóla sem verður að nýsköpunarfyrirtæki.Sókn á alþjóðlegan markað og - þekkingarsamfélag Tækniþróunarsjóður styður íslenska frumkvöðla og nýsköpunarfyrirtæki þeirra til að sækja á alþjóðlega markaði og í alþjóðlegt samstarf, samkvæmt stefnu Vísinda- og tækniráðs. Má þar nefna á sviði fiskveiða og vinnslu sjávarafurða, fiskeldis, sjávarlíftækni, jarðvarmaorku og efnistækni. Íslensk fyrirtæki eru að ná mjög góðum árangri í samanburði við önnur lönd í rammaáætlun Evrópusambandsins sem kallast Horizon 2020. Sérstaklega er það í nýsköpun á sviði orku, eða jarðvarma. Þá má einnig geta þess að í styrktaráætlun Evrópusambandsins, fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, hefur 21 fyrirtæki hlotið styrk í svokallaðan fasa 1 og tvö fyrirtæki í fasa 2. Fasi 1 er undirbúningsstyrkur en Fasi 2 er upp á 1,5-2,5 milljónir Evra. Flest þessara fyrirtækja hafa fengið styrk úr Tækniþróunarsjóði.Margföldunaráhrif nýsköpunarstyrkja Nox Medical hannar, þróar og framleiðir svefngreiningartæki og hlaut útflutningsverðlaun forseta Íslands í maí 2016 og styrk úr Fasa 2 í Horizon 2020. Þar starfa 50 manns og veltan á annan milljarð króna, en útflutningur er 99% af tekjum félagsins. Í viðtali í Kjarnanum benti Pétur Már Halldórsson, framkvæmdarstjóri Nox Medical, á að ,,á upphafsmetrunum skipti endurgreiðsla og styrkirnir frá Tækniþróunarsjóði öllu fyrir Nox Medical”. Pétur Már hefur ennfremur bent á að rekstur félagsins hefur skilað til baka margfaldri upphæð í ríkissjóð en sem nemur þeirri fjárhæð sem félagið hefur fengið í formi beinna eða óbeinna styrkja af opinberu fé til nýsköpunar og þróunar.Breytingar á styrkjakerfi TÞS Styrkir til hagnýtra rannsóknarverkefna og Fræ eru nýir styrkjaflokkar. Á haustmisseri var einnig boðið upp á nýja fyrirtækjastyrki í samræmi við nýja stefnumótun sem innleidd var á síðasta ári, það eru flokkarnir Sproti, Vöxtur og Sprettur, auk markaðsstyrkja. Sproti kemur í stað frumherjastyrkja og Vöxtur í stað verkefnisstyrkja. Sprettur er öndvegisstyrkur innan Vaxtar. Í byrjun árs hlutu líftæknifyrirtækið Oculis og hjólaframleiðandinn Lauf forks öndvegisstyrki Tækniþróunarsjóðs. Hluti stefnumótunarinnar fólst m.a. í að stuðla að aukinni nýliðun og þekkingaryfirfærslu úr háskólum og stofnunum yfir í atvinnulíf. Undirbúningur að nýrri áhrifamatsskýrslu er hafinn fyrir styrkárin 2009-2013 og stefnt er að því að gefa hana út á seinni hluta 2017.Umfang TÞS Árið 2016 hafði sjóðurinn 2.347 m.kr. til umráða, sem var hækkun um 975 m.kr. frá árinu á undan. Umsóknum fjölgaði um 75% á milli 2015 og 2016. Aukninguna má skýra með fjölgun styrktarflokka á árinu og að umsóknir í Sprota voru um tvöfalt fleiri en undanfarin misseri í eldri styrkjaflokkinn Frumherjastyrk. Í heildina var úthlutað 1.338 m.kr. til nýrra verkefna og 933 m.kr. til framhaldsverkefna eða samtals 2.271 m.kr.Höfundur er stjórnarformaður Tækniþróunarsjóðs Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hrund Gunnsteinsdóttir Mest lesið Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Jarðvegurinn fyrir nýsköpun drifna áfram af tækniþróun og vísindarannsóknum á Íslandi er vægast sagt frjór. Þar ægir saman þekkingu og hugmyndaauðgi einstaklinga úr ólíkum geirum og sérgreinum. Heimurinn er að taka gríðarlegum breytingum með tilkomu hnattvæðingar og tækniþróunar. Við erum að renna inn í skeið Fjórðu iðnbyltingarinnar þar sem við tölum ekki lengur um hraðar breytingar, heldur hröðun breytinga. Vegna þessara breytinga er ekkert svið samfélagsins undanskilið endurskoðun til að svara kalli tímans og skapa sem mannúðlegastan og sjálfbærastan farveg fyrir daginn í dag og komandi kynslóðir. Þar spila nýsköpun og tækniþróun lykilhlutverk. Í slíkum heimi er hugvitið ein helsta auðlindin.Vorfundur og uppskeruhátíð Þann 6. júní blæs Tækniþróunarsjóður til vorfundar á Kex Hostel, þar sem við fögnum nýjum styrkþegum og hlustum á áhugaverð erindi í heimi nýsköpunar og tækniþróunar. Vorúthlutun Tækniþróunarsjóðs nemur allt að 800 m.kr. að þessu sinni, en 51 fyrirtæki, stofnunum og háskólum er boðið að ganga til samninga um verkefnisstyrki. Þar að auki hafa 20 einstaklingar í styrktarflokknum Fræ hlotið undirbúningssstyrki fyrir samtals 30 m.kr. Almennum verkefnisstyrkjum er úthlutað til lögaðila. Verkefnisstjóri er ábyrgðarmaður gagnvart sjóðnum og eru konur þriðjungur þeirra. Yfir 90% lögaðila eru staðsettir á höfuðborgarsvæðinu. Ekki er gerð krafa um að styrkþegar að undirbúningsstyrkjum (Fræ) séu lögaðilar. Konur stýra þar 30% verkefna og er skiptingin eftir landshlutum hin sama.Fyrir allt atvinnulífið Tækniþróunarsjóður veitir styrki til einstaklinga, stofnana, lítilla og meðalstórra fyrirtækja á öllum sviðum íslensks atvinnulífs. Verkefnin eiga það sameiginlegt að stuðla að þróunarstarfi og rannsóknum á sviðið tækniþróunar sem miða að nýsköpun í íslensku atvinnulífi. Umsóknir í Tækniþróunarsjóð koma frá öllum sviðum samfélagsins og þurfa að uppfylla ströng umsóknarskilyrði sjóðsins. Styrkþegar koma því úr ólíkum geirum eins og matvælaiðnaði, bygginga- og mannvirkjagerð, ferðaþjónustu, upplýsingatækni, afþreyingu, menntun, menningu, efnistækni, heilbrigðis- og velferðaþjónustu, orkugeira, sjávarlíftækni, jarðvarma, listum, hönnun og svona mætti áfram telja.Vísindi og listir renna saman Calmus er væntanlegt á almennan markað á næstunni, en það fékk veglegan styrk úr sjóðnum fyrir 4 árum síðan. Calmus forritið er gott dæmi um þverfaglegt samspil listgreina, raunvísinda, upplýsingatækni og afþreyingar. Calmus er þróað í samstarfi við fjölmarga aðila, eins og Háskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, Listaháskólann, Háskólann í Álaborg og CCP. Tónskáldið Kjartan Ólafsson er höfundur Calmus, en Calmus-verkefnið er afsprengi doktorsverkefnis hans. Calmus er notendavænt fyrir breiðan hóp fólks sem hefur áhuga á að búa til tónlist, nýtist í kennslu og er til að mynda notað á dýnamískan hátt í tölvuleikjum.Háskólarannsóknir verða að alþjóðlegum fyrirtækjum Oculis ehf. var eitt tveggja fyrirtækja sem fékk öndvegisstyrk Tækniþróunarsjóðs í byrjun þessa árs. Oculis er nýsköpunarfyrirtæki sem vinnur að þróun nýrra augnlyfja í formi augndropa, byggt á einkaleyfavarinni tækni félagsins. Augndroparnir koma í stað augnástungu til að meðhöndla sjúkdóma í afturhluta augans og efla þannig töluvert aðgengi að slíkum augnlyfjum. Áætlað er að aðeins um tvær milljónir þeirra 25 milljóna manna sem þjást af sykursýkistengdum sjónhimnubjúg fái lyf við hæfi, m.a. vegna skorts á aðgengi að sérhæfðum augnlæknum með sprautuaðstöðu. Oculis á rætur að rekja til lyfjafræðideildar Háskóla Íslands og Landspítalans, og er hugvit prófessoranna Þorsteins Loftssonar og Einars Stefánssonar. Oculis var stofnað árið 2003 og er dæmi um grunnrannsóknarverkefni úr háskóla sem verður að nýsköpunarfyrirtæki.Sókn á alþjóðlegan markað og - þekkingarsamfélag Tækniþróunarsjóður styður íslenska frumkvöðla og nýsköpunarfyrirtæki þeirra til að sækja á alþjóðlega markaði og í alþjóðlegt samstarf, samkvæmt stefnu Vísinda- og tækniráðs. Má þar nefna á sviði fiskveiða og vinnslu sjávarafurða, fiskeldis, sjávarlíftækni, jarðvarmaorku og efnistækni. Íslensk fyrirtæki eru að ná mjög góðum árangri í samanburði við önnur lönd í rammaáætlun Evrópusambandsins sem kallast Horizon 2020. Sérstaklega er það í nýsköpun á sviði orku, eða jarðvarma. Þá má einnig geta þess að í styrktaráætlun Evrópusambandsins, fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, hefur 21 fyrirtæki hlotið styrk í svokallaðan fasa 1 og tvö fyrirtæki í fasa 2. Fasi 1 er undirbúningsstyrkur en Fasi 2 er upp á 1,5-2,5 milljónir Evra. Flest þessara fyrirtækja hafa fengið styrk úr Tækniþróunarsjóði.Margföldunaráhrif nýsköpunarstyrkja Nox Medical hannar, þróar og framleiðir svefngreiningartæki og hlaut útflutningsverðlaun forseta Íslands í maí 2016 og styrk úr Fasa 2 í Horizon 2020. Þar starfa 50 manns og veltan á annan milljarð króna, en útflutningur er 99% af tekjum félagsins. Í viðtali í Kjarnanum benti Pétur Már Halldórsson, framkvæmdarstjóri Nox Medical, á að ,,á upphafsmetrunum skipti endurgreiðsla og styrkirnir frá Tækniþróunarsjóði öllu fyrir Nox Medical”. Pétur Már hefur ennfremur bent á að rekstur félagsins hefur skilað til baka margfaldri upphæð í ríkissjóð en sem nemur þeirri fjárhæð sem félagið hefur fengið í formi beinna eða óbeinna styrkja af opinberu fé til nýsköpunar og þróunar.Breytingar á styrkjakerfi TÞS Styrkir til hagnýtra rannsóknarverkefna og Fræ eru nýir styrkjaflokkar. Á haustmisseri var einnig boðið upp á nýja fyrirtækjastyrki í samræmi við nýja stefnumótun sem innleidd var á síðasta ári, það eru flokkarnir Sproti, Vöxtur og Sprettur, auk markaðsstyrkja. Sproti kemur í stað frumherjastyrkja og Vöxtur í stað verkefnisstyrkja. Sprettur er öndvegisstyrkur innan Vaxtar. Í byrjun árs hlutu líftæknifyrirtækið Oculis og hjólaframleiðandinn Lauf forks öndvegisstyrki Tækniþróunarsjóðs. Hluti stefnumótunarinnar fólst m.a. í að stuðla að aukinni nýliðun og þekkingaryfirfærslu úr háskólum og stofnunum yfir í atvinnulíf. Undirbúningur að nýrri áhrifamatsskýrslu er hafinn fyrir styrkárin 2009-2013 og stefnt er að því að gefa hana út á seinni hluta 2017.Umfang TÞS Árið 2016 hafði sjóðurinn 2.347 m.kr. til umráða, sem var hækkun um 975 m.kr. frá árinu á undan. Umsóknum fjölgaði um 75% á milli 2015 og 2016. Aukninguna má skýra með fjölgun styrktarflokka á árinu og að umsóknir í Sprota voru um tvöfalt fleiri en undanfarin misseri í eldri styrkjaflokkinn Frumherjastyrk. Í heildina var úthlutað 1.338 m.kr. til nýrra verkefna og 933 m.kr. til framhaldsverkefna eða samtals 2.271 m.kr.Höfundur er stjórnarformaður Tækniþróunarsjóðs
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun