Vefúlfar Ívar Halldórsson skrifar 1. febrúar 2016 09:43 Ég sit í sandkassanum í grenjandi rigningu, dúðaður upp fyrir haus, með gulu skófluna upp í mér. Sandurinn er bragðlaus en mér finnst skemmtilegt hljóðið inni í hausnum á mér þegar ég bít í hann. Leiðinlegi strákurinn í leikskólanum situr á móti mér og byrjar að öskra – öfundsjúkur út í mig, af því að ég er með gulu skófluna, á meðan hann situr uppi með þá bláu... Miðað við þau fjölmörgu sandkassastríð sem fara fram daglega neðanmáls á vefmiðlum hérlendis, væri kannski eðlilegra að kalla samskiptamiðla okkar „sandskiptamiðla“. Við sjáum viti borið og vel menntað fólk klæða sig úr jakkafötunum sínum og vinnugöllum; skella sér í pollagallana, setjast í samskipta-sandkassana og byrja að kasta drullukökum. Þessar manneskjur sem brostu við þér fyrr um daginn þegar það tók á móti barninu þínu í leikskólanum, setti fyllingu í tönnina á þér, héldu fyrirlestur í háskólanum þínum eða samþykktu yfirdráttinn í bankanum þínum, breytast í einhvers konar varúlfa - eða vefúlfa. Neðanmáls ýmissa greina á netinu má finna greni þessara vefúlfa. Þangað fara þeir í leit að bráð, þ.e. fólki til að hæðast að og hneykslast á. Kurteisi þeirra og virðing fyrir sálinni er oft af mjög skornum skammti og flest er látið vaða. Fólk sem er þá "öfugu megin" í umræðunni þarf oft að þola hæðni, uppnefni og niðurlægingu; og þá helst vegna þess að það hefur aðra skoðun en vefúlfunum finnst það eigi að fá að hafa. Aðferðafræði þessara vefvarga skil ég þó ekki, en hún er mjög órökrétt að mínu mati. Því að ef ég teldi mig hafa hina einu réttu skoðun í einhverri umræðunni og vildi að viðmælandi minn féllist á hana; væri þá gáfulegt af mér að gera lítið úr honum sem persónu og kalla hann hálfvita? Er líklegt að hann beri virðingu fyrir skoðunum mínum þegar ég er nýbúinn að niðurlægja hann opinberlega, nota fúkyrði og fullyrða að hann sé bleyjubarn eða greindarlaus geðsjúklingur? Heldur vel gefið fólk virkilega að þetta sé góð leið til að afla virðingar viðmælenda sinna og fá þá á sitt band? Ég las nú á dögunum athugasemdir á netinu frá virðulegum og hámenntuðum, heldri manni sem er á þeirri skoðun að trúleysið sé allra meina bót og kristin trú skaðleg heilsunni. Hann eins og aðrir hefur að sjálfsögðu rétt á að iðka sitt trúfrelsi, eða trúleysis-frelsi öllu heldur, og tjá sig um kosti vantrúar sinnar og þá hamingju sem hún færir honum. En þarna á opinberum vettvangi samskiptamiðlanna hafði umbreytingin átt sér stað. Hinn virðulegi menntamaður hafði tekið hamskiptum; breyst í ýlfrandi vefúlf og nú var öll virðing fyrir viðmælendum á bak og burt. Ef viðmælendur hans á netinu voru ekki sammála viðhorfum hans til vísinda og trúarbragða, voru þeir umsvifalaust stimplaðir trúbjánar og illa menntaðir heimskingjar. Mér fannst þessi umbreyting frá vel lærðum og þroskuðum manni, yfir í hrokafullan og orðljótan vefúlf afar sorgleg - mest þó hans vegna því að allt sem hann sagði endurspeglaði um leið líf hans utan „sandkassans“ þar sem facebook-mynd hans og nafn birtust við öll hans miður fallegu ummæli. Allar röksemdafærslur hans og skoðanir fuku út í veður og vind fyrir mér sem og fleirum, og þurftu aðvíkja fyrir hæðnislegum svörum hans og barnalegum upphrópunum. En þetta er því miður bara eitt dæmi af mörgum þar sem virðulegt og vel gefið fólk fórnar virðingu sinni á altari samskipamiðlanna til þess eins að fá útrás fyrir úlfinn í sjálfu sér. Það vill þá svo skemmtilega til að ég eins og reyndar margir aðrir, er trúaður - eða „trúbjáni“ eins og sumir myndu ekki hika við að kalla mig á netinu. Ég trúi á Guð. Mörgum trúleysingjum finnst að vísu heimskulegt að ég noti trúfrelsið mitt til að trúa. Þeim finnst yfirleitt skynsamlegra að maður noti trúfrelsið til að trúa ekki. Þeir virðast þá oft óttast um geðheilsu mína, og hyggja samkvæmt ummælum þeirra í minn garð, að trúin kunni að hafa valdið mér heilaskaða. Þrátt fyrir þennan „heilaskaða“ minn hef ég notið velgengni í lífinu. Ég fékk að útskrifast með háar einkunnir, mátti gifta mig, var treyst fyrir því að ala upp börn án inngripa yfirvalda, og stór fyrirtæki hérlendis og erlendis réðu mig til vinnu og treystu mér fyrir mikilli ábyrgð. Við fjölskyldan erum reyndar öll með þennan ekki-svo-sjaldgæfa „heilaskaða“ sem þó betur fer virðist ekki koma niður á daglegu lífi okkar. Á slíkum stundum, þegar þessir viðkvæmu vefúlfar, sem þekkja mig þó ekki neitt, fullyrða að ég sé heimskur eða heilaskaddaður vegna eigin trúarsannfæringa - án þess þó að sýna fram á úrskurð rannsókna útskrifaðra geðlækna á heilastarfsemi minni - fæ ég aftur sandbragð í munninn og hugsa til baka. ...ég er aftur staddur í sandkassanum í grenjandi rigningu með kjánalega lambúshettu og úlpuhettu yfir. Fyrir framan mig er leiðinlegi strákurinn í leikskólanum – þessi sem er alltaf að taka húfurnar af stelpunum, frussa út úr sér matnum í hádeginu og kallar alla kúkalabba. Ég vorkenndi honum alltaf fyrir að hafa ekki fengið betra uppeldi. „Af hverju má ég ekki leika með skófluna?“ spyr ég. „Af því þú ert kúkalabbi og táfýla!“, voru rökin sem ég fékk, ásamt horblautri drullusandköku í andlitið. Kannski verða sumir bara alltaf leikskólakrakkar. Eigum samskipti - ekki „sandskipti“. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ívar Halldórsson Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Skoðun Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Sjá meira
Ég sit í sandkassanum í grenjandi rigningu, dúðaður upp fyrir haus, með gulu skófluna upp í mér. Sandurinn er bragðlaus en mér finnst skemmtilegt hljóðið inni í hausnum á mér þegar ég bít í hann. Leiðinlegi strákurinn í leikskólanum situr á móti mér og byrjar að öskra – öfundsjúkur út í mig, af því að ég er með gulu skófluna, á meðan hann situr uppi með þá bláu... Miðað við þau fjölmörgu sandkassastríð sem fara fram daglega neðanmáls á vefmiðlum hérlendis, væri kannski eðlilegra að kalla samskiptamiðla okkar „sandskiptamiðla“. Við sjáum viti borið og vel menntað fólk klæða sig úr jakkafötunum sínum og vinnugöllum; skella sér í pollagallana, setjast í samskipta-sandkassana og byrja að kasta drullukökum. Þessar manneskjur sem brostu við þér fyrr um daginn þegar það tók á móti barninu þínu í leikskólanum, setti fyllingu í tönnina á þér, héldu fyrirlestur í háskólanum þínum eða samþykktu yfirdráttinn í bankanum þínum, breytast í einhvers konar varúlfa - eða vefúlfa. Neðanmáls ýmissa greina á netinu má finna greni þessara vefúlfa. Þangað fara þeir í leit að bráð, þ.e. fólki til að hæðast að og hneykslast á. Kurteisi þeirra og virðing fyrir sálinni er oft af mjög skornum skammti og flest er látið vaða. Fólk sem er þá "öfugu megin" í umræðunni þarf oft að þola hæðni, uppnefni og niðurlægingu; og þá helst vegna þess að það hefur aðra skoðun en vefúlfunum finnst það eigi að fá að hafa. Aðferðafræði þessara vefvarga skil ég þó ekki, en hún er mjög órökrétt að mínu mati. Því að ef ég teldi mig hafa hina einu réttu skoðun í einhverri umræðunni og vildi að viðmælandi minn féllist á hana; væri þá gáfulegt af mér að gera lítið úr honum sem persónu og kalla hann hálfvita? Er líklegt að hann beri virðingu fyrir skoðunum mínum þegar ég er nýbúinn að niðurlægja hann opinberlega, nota fúkyrði og fullyrða að hann sé bleyjubarn eða greindarlaus geðsjúklingur? Heldur vel gefið fólk virkilega að þetta sé góð leið til að afla virðingar viðmælenda sinna og fá þá á sitt band? Ég las nú á dögunum athugasemdir á netinu frá virðulegum og hámenntuðum, heldri manni sem er á þeirri skoðun að trúleysið sé allra meina bót og kristin trú skaðleg heilsunni. Hann eins og aðrir hefur að sjálfsögðu rétt á að iðka sitt trúfrelsi, eða trúleysis-frelsi öllu heldur, og tjá sig um kosti vantrúar sinnar og þá hamingju sem hún færir honum. En þarna á opinberum vettvangi samskiptamiðlanna hafði umbreytingin átt sér stað. Hinn virðulegi menntamaður hafði tekið hamskiptum; breyst í ýlfrandi vefúlf og nú var öll virðing fyrir viðmælendum á bak og burt. Ef viðmælendur hans á netinu voru ekki sammála viðhorfum hans til vísinda og trúarbragða, voru þeir umsvifalaust stimplaðir trúbjánar og illa menntaðir heimskingjar. Mér fannst þessi umbreyting frá vel lærðum og þroskuðum manni, yfir í hrokafullan og orðljótan vefúlf afar sorgleg - mest þó hans vegna því að allt sem hann sagði endurspeglaði um leið líf hans utan „sandkassans“ þar sem facebook-mynd hans og nafn birtust við öll hans miður fallegu ummæli. Allar röksemdafærslur hans og skoðanir fuku út í veður og vind fyrir mér sem og fleirum, og þurftu aðvíkja fyrir hæðnislegum svörum hans og barnalegum upphrópunum. En þetta er því miður bara eitt dæmi af mörgum þar sem virðulegt og vel gefið fólk fórnar virðingu sinni á altari samskipamiðlanna til þess eins að fá útrás fyrir úlfinn í sjálfu sér. Það vill þá svo skemmtilega til að ég eins og reyndar margir aðrir, er trúaður - eða „trúbjáni“ eins og sumir myndu ekki hika við að kalla mig á netinu. Ég trúi á Guð. Mörgum trúleysingjum finnst að vísu heimskulegt að ég noti trúfrelsið mitt til að trúa. Þeim finnst yfirleitt skynsamlegra að maður noti trúfrelsið til að trúa ekki. Þeir virðast þá oft óttast um geðheilsu mína, og hyggja samkvæmt ummælum þeirra í minn garð, að trúin kunni að hafa valdið mér heilaskaða. Þrátt fyrir þennan „heilaskaða“ minn hef ég notið velgengni í lífinu. Ég fékk að útskrifast með háar einkunnir, mátti gifta mig, var treyst fyrir því að ala upp börn án inngripa yfirvalda, og stór fyrirtæki hérlendis og erlendis réðu mig til vinnu og treystu mér fyrir mikilli ábyrgð. Við fjölskyldan erum reyndar öll með þennan ekki-svo-sjaldgæfa „heilaskaða“ sem þó betur fer virðist ekki koma niður á daglegu lífi okkar. Á slíkum stundum, þegar þessir viðkvæmu vefúlfar, sem þekkja mig þó ekki neitt, fullyrða að ég sé heimskur eða heilaskaddaður vegna eigin trúarsannfæringa - án þess þó að sýna fram á úrskurð rannsókna útskrifaðra geðlækna á heilastarfsemi minni - fæ ég aftur sandbragð í munninn og hugsa til baka. ...ég er aftur staddur í sandkassanum í grenjandi rigningu með kjánalega lambúshettu og úlpuhettu yfir. Fyrir framan mig er leiðinlegi strákurinn í leikskólanum – þessi sem er alltaf að taka húfurnar af stelpunum, frussa út úr sér matnum í hádeginu og kallar alla kúkalabba. Ég vorkenndi honum alltaf fyrir að hafa ekki fengið betra uppeldi. „Af hverju má ég ekki leika með skófluna?“ spyr ég. „Af því þú ert kúkalabbi og táfýla!“, voru rökin sem ég fékk, ásamt horblautri drullusandköku í andlitið. Kannski verða sumir bara alltaf leikskólakrakkar. Eigum samskipti - ekki „sandskipti“.
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar