Kirkjuþing með hreina samvisku Sigurvin Lárus Jónsson skrifar 26. maí 2015 07:00 „Af samvisku presta“ nefnist grein sem birtist í Fréttablaðinu 19. mars síðastliðinn og varð Kirkjuþingi unga fólksins hvati til að vekja athygli á samviskufrelsi presta og þeirri mismunun á grundvelli kynhneigðar sem í henni felst. Daníel Ágúst Gautason, guðfræðinemi og æskulýðsstarfsmaður í Neskirkju, lagði málið fram og þingið ályktaði einróma þess efnis að senda biskupi og Kirkjuráði erindi þar sem samviskufrelsi presta er mótmælt. Réttsýni þeirra vakti töluverða athygli en ályktun Kirkjuþings unga fólksins rataði á forsíðu Fréttablaðsins, Halldór teiknaði skopmynd af þeirri stöðu sem samviskufrelsið setur samkynhneigða í og prestsystkinin Óskar og Sigrún Óskarsbörn líktu samviskufrelsinu við sauðfjárbændur sem sinna einungis hvítu fé en ekki mislitu (visir.is 21. maí). Frú Agnes Sigurðardóttir hefur brugðist við fréttaflutningi af ályktun Kirkjuþings unga fólksins með grein sem ber heitið „Hjónabandið, frelsið og þjóðkirkjan“ og birtist í Fréttablaðinu 22. maí. Þar nefnir hún réttilega að innanríkisráðuneytið hafi ekki kallað eftir tillögum biskups og sett reglur er varða frelsi presta til að hafna „að vígja hjónaefni ef hann telur slíkt andstætt samvisku sinni og sannfæringu“ eins og segir í frumvarpi til einna hjúskaparlaga (þskj. 836/485. mál.). Hins vegar hefur Kirkjuþing ályktað (nr. 8/2007) að það „leggur áherslu á að frelsi presta í þessum efnum verði virt“ og það var að frumkvæði Kirkjuþings áréttað í frumvarpi til núgildandi hjúskaparlaga. Agnes segir í grein sinni að hún telji þetta ekki vandamál innan kirkjunnar og að hún sjálf og yfir 90 prósent presta innan þjóðkirkjunnar séu tilbúin til að vígja fólk af sama kyni í hjónaband eins og lög leyfa. Afstaða Agnesar endurspeglar þá afstöðu margra innan stéttarinnar að virða beri friðhelgi presta til að fara eftir samvisku sinni í afstöðunni til hjónavígslu hinsegin fólks. Sú samviska byggir á þeirri sannfæringu annars vegar að hjónabandið sé frátekið fyrir karl og konu og hins vegar að samkynhneigð sé synd að áliti Biblíunnar. Ég hef áður líkt frelsi presta í afstöðunni til samkynhneigðar við prestvígslu kvenna en víða erlendis eru svæði þar prestvígsla kvenna er ekki viðurkennd og biskupar hafa í reynd samviskufrelsi til að neita konum um vígslu til prestsþjónustu. Það samviskufrelsi er meðal annars réttlætt á grundvelli biblíutexta sem segja konum að þegja á safnaðarsamkomum. Slíkt samviskufrelsi hefur aldrei verið áréttað af biskupum eða Kirkjuþingi Þjóðkirkjunnar. Biblían fordæmir ekki samkynhneigð Biblían fordæmir ekki samkynhneigð en sex ritningarstaðir hafa verið notaðir til að berja á hinsegin fólki og merking þeirra verið afbökuð til að vopna andúðina. Í ljósi sögunnar mun sú synd kirkjunnar vera flokkuð með annarri mismunun og mannréttindabrotum sem hafa verið réttlætt á trúarlegum grundvelli. Jesús Kristur fjallar hvergi um hinsegin fólk en hann fordæmir hjónaskilnaði með afgerandi hætti og segir í 19. kafla Matteusarguðspjalls: „Sá sem skilur við konu sína, nema sakir hórdóms, og kvænist annarri drýgir hór.“ Hvorki biskupar né Kirkjuþing hefur séð ástæðu til að árétta samviskufrelsi presta í garð þess að gefa saman fráskilda í gagnkynhneigt hjónaband. Ályktun Kirkjuþings og afstaða þeirra sem standa vilja vörð um frelsi til að neita samkynja pörum um hjónavígslu er í besta falli móðgandi við hinsegin fjölskyldur og í framkvæmd leiðir hún af sér kerfislæga mismunun á grundvelli kynhneigðar af höndum kirkjunnar þjóna. Það hlutfall sem Agnes nefnir kann að virðast viðunandi en það setur hinsegin fólk í þá stöðu að eiga 10 prósenta líkur á því að mæta andúð og fordómum þegar það leitar til prests eftir hjónavígslu til blessunar ást sinni og fjölskyldu. Blaðið 24 stundir gerði árið 2008 úttekt á afstöðu presta til hjónavígslu hinsegin fólks (126. tbl. 5.7.2008) og þar birtast viðhorf þjónandi presta til málefnisins. Landslagið hefur breyst töluvert síðan þá, meðal annars með breytingum á prestembættum, en neitunarvald presta gerir þá kröfu á hinsegin fólk að þurfa að kynna sér kirkjupólitískt landslag Þjóðkirkjunnar áður en það leitar eftir þjónustu. Sú staða er óviðunandi mismunun á grundvelli kynhneigðar og setur fordóma einstaka presta ofar mannhelgi þeirra sem óska eftir þjónustu Þjóðkirkjunnar. Sú forréttindasátt og gagnkynhneigðarhyggja sem birtist í samviskufrelsi presta virðir að vettugi þá fordóma og mismunun sem hinsegin fólk hefur þurft að þola í nafni kristinnar kirkju. Það er stjórnarskrárvarinn réttur hinsegin fólks að vera ekki mismunað á grundvelli kynhneigðar. Kirkjuþing unga fólksins gefur kirkjunni von um framtíð þar sem hinsegin fólk er ekki eitt tekið út fyrir sviga í þjónustu Þjóðkirkjunnar sem miðlar elsku Guðs í þágu ástarinnar og lífsins með kristinni hjónavígslu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurvin Lárus Jónsson Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Sjá meira
„Af samvisku presta“ nefnist grein sem birtist í Fréttablaðinu 19. mars síðastliðinn og varð Kirkjuþingi unga fólksins hvati til að vekja athygli á samviskufrelsi presta og þeirri mismunun á grundvelli kynhneigðar sem í henni felst. Daníel Ágúst Gautason, guðfræðinemi og æskulýðsstarfsmaður í Neskirkju, lagði málið fram og þingið ályktaði einróma þess efnis að senda biskupi og Kirkjuráði erindi þar sem samviskufrelsi presta er mótmælt. Réttsýni þeirra vakti töluverða athygli en ályktun Kirkjuþings unga fólksins rataði á forsíðu Fréttablaðsins, Halldór teiknaði skopmynd af þeirri stöðu sem samviskufrelsið setur samkynhneigða í og prestsystkinin Óskar og Sigrún Óskarsbörn líktu samviskufrelsinu við sauðfjárbændur sem sinna einungis hvítu fé en ekki mislitu (visir.is 21. maí). Frú Agnes Sigurðardóttir hefur brugðist við fréttaflutningi af ályktun Kirkjuþings unga fólksins með grein sem ber heitið „Hjónabandið, frelsið og þjóðkirkjan“ og birtist í Fréttablaðinu 22. maí. Þar nefnir hún réttilega að innanríkisráðuneytið hafi ekki kallað eftir tillögum biskups og sett reglur er varða frelsi presta til að hafna „að vígja hjónaefni ef hann telur slíkt andstætt samvisku sinni og sannfæringu“ eins og segir í frumvarpi til einna hjúskaparlaga (þskj. 836/485. mál.). Hins vegar hefur Kirkjuþing ályktað (nr. 8/2007) að það „leggur áherslu á að frelsi presta í þessum efnum verði virt“ og það var að frumkvæði Kirkjuþings áréttað í frumvarpi til núgildandi hjúskaparlaga. Agnes segir í grein sinni að hún telji þetta ekki vandamál innan kirkjunnar og að hún sjálf og yfir 90 prósent presta innan þjóðkirkjunnar séu tilbúin til að vígja fólk af sama kyni í hjónaband eins og lög leyfa. Afstaða Agnesar endurspeglar þá afstöðu margra innan stéttarinnar að virða beri friðhelgi presta til að fara eftir samvisku sinni í afstöðunni til hjónavígslu hinsegin fólks. Sú samviska byggir á þeirri sannfæringu annars vegar að hjónabandið sé frátekið fyrir karl og konu og hins vegar að samkynhneigð sé synd að áliti Biblíunnar. Ég hef áður líkt frelsi presta í afstöðunni til samkynhneigðar við prestvígslu kvenna en víða erlendis eru svæði þar prestvígsla kvenna er ekki viðurkennd og biskupar hafa í reynd samviskufrelsi til að neita konum um vígslu til prestsþjónustu. Það samviskufrelsi er meðal annars réttlætt á grundvelli biblíutexta sem segja konum að þegja á safnaðarsamkomum. Slíkt samviskufrelsi hefur aldrei verið áréttað af biskupum eða Kirkjuþingi Þjóðkirkjunnar. Biblían fordæmir ekki samkynhneigð Biblían fordæmir ekki samkynhneigð en sex ritningarstaðir hafa verið notaðir til að berja á hinsegin fólki og merking þeirra verið afbökuð til að vopna andúðina. Í ljósi sögunnar mun sú synd kirkjunnar vera flokkuð með annarri mismunun og mannréttindabrotum sem hafa verið réttlætt á trúarlegum grundvelli. Jesús Kristur fjallar hvergi um hinsegin fólk en hann fordæmir hjónaskilnaði með afgerandi hætti og segir í 19. kafla Matteusarguðspjalls: „Sá sem skilur við konu sína, nema sakir hórdóms, og kvænist annarri drýgir hór.“ Hvorki biskupar né Kirkjuþing hefur séð ástæðu til að árétta samviskufrelsi presta í garð þess að gefa saman fráskilda í gagnkynhneigt hjónaband. Ályktun Kirkjuþings og afstaða þeirra sem standa vilja vörð um frelsi til að neita samkynja pörum um hjónavígslu er í besta falli móðgandi við hinsegin fjölskyldur og í framkvæmd leiðir hún af sér kerfislæga mismunun á grundvelli kynhneigðar af höndum kirkjunnar þjóna. Það hlutfall sem Agnes nefnir kann að virðast viðunandi en það setur hinsegin fólk í þá stöðu að eiga 10 prósenta líkur á því að mæta andúð og fordómum þegar það leitar til prests eftir hjónavígslu til blessunar ást sinni og fjölskyldu. Blaðið 24 stundir gerði árið 2008 úttekt á afstöðu presta til hjónavígslu hinsegin fólks (126. tbl. 5.7.2008) og þar birtast viðhorf þjónandi presta til málefnisins. Landslagið hefur breyst töluvert síðan þá, meðal annars með breytingum á prestembættum, en neitunarvald presta gerir þá kröfu á hinsegin fólk að þurfa að kynna sér kirkjupólitískt landslag Þjóðkirkjunnar áður en það leitar eftir þjónustu. Sú staða er óviðunandi mismunun á grundvelli kynhneigðar og setur fordóma einstaka presta ofar mannhelgi þeirra sem óska eftir þjónustu Þjóðkirkjunnar. Sú forréttindasátt og gagnkynhneigðarhyggja sem birtist í samviskufrelsi presta virðir að vettugi þá fordóma og mismunun sem hinsegin fólk hefur þurft að þola í nafni kristinnar kirkju. Það er stjórnarskrárvarinn réttur hinsegin fólks að vera ekki mismunað á grundvelli kynhneigðar. Kirkjuþing unga fólksins gefur kirkjunni von um framtíð þar sem hinsegin fólk er ekki eitt tekið út fyrir sviga í þjónustu Þjóðkirkjunnar sem miðlar elsku Guðs í þágu ástarinnar og lífsins með kristinni hjónavígslu.
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar