Rodchenko þróaði nýtt sjónrænt tungumál Friðrika Benónýsdóttir skrifar 4. október 2013 10:00 Ragnheiður Kristín sá sýninguna Bylting í ljósmyndun í London fyrir fimm árum og hefur síðan unnið að því að hún yrði sett upp hérlendis. Fréttablaðið/GVA Bylting í ljósmyndun nefnist sýning á verkum Alexanders Rodchenko sem opnuð verður á Kjarvalsstöðum á morgun. Ragnheiður Kristín Pálsdóttir er framleiðandi sýningarinnar hérlendis, enda hefur hún haft áhuga á verkum rússneska ljósmyndarans frá unga aldri. „Alexander Rodchenko fæddist í St. Pétursborg í Rússlandi árið 1891 og lærði málaralist í Kasan. Þar kynntist hann eiginkonu sinni, Varvöru Stepanovu, og þau unnu mikið saman upp frá því,“ segir Ragnheiður Kristín Pálsdóttir, framleiðandi sýningarinnar Bylting í ljósmyndun sem verður opnuð á Kjarvalsstöðum á morgun. Á sýningunni gefur að líta yfir 200 verk eftir listamanninn en þau eru frá Ljósmyndasafni Moskvu. „Þau hjón fluttu til Moskvu 1915 og bjuggu þar upp frá því,“ heldur Ragnheiður áfram. „Þetta voru byltingartímar og mikið umrót í samfélaginu. Öflugur hópur listamanna í Moskvu, sem kenndi sig við konstrúktívisma, þróaði nýja táknfræði og nýtt sjónrænt tungumál til að túlka hina breyttu tíma. Þetta tímabil, árin á milli 1917 og 1930, er bæði mikilvægt og merkilegt í rússneskri listasögu og varð inspírasjón fyrir Bauhaus og módernismann sem komu á eftir. Upp úr 1920 sneri Rodchenko baki við málaralistinni, úrskurðaði málverkið dautt, og einbeitti sér að ljósmyndun. Hann var mikill frumkvöðull á því sviði og barðist fyrir því að ljósmyndun fengi meira vægi sem listgrein.“Alexander RodchenkoRodchenko og Stepanova hönnuðu í sameiningu bókakápur, veggspjöld og auglýsingar en á sýningunni, sem er farandsýning sem sett hefur verið upp víða um heim, er áhersla lögð á ljósmyndir hans. Skil urðu á ferli Rodchenko árið 1929 þegar Stalín gaf út þá tilskipun að listsköpun í landinu ætti að falla inn í sósíalrealískt mót sem væri auðskilið öllum. Verk Rodchenkos og Stepanovu þóttu of flókin og framúrstefnuleg og upp frá því fór að þrengja að þeim. Rodchenko vann þó áfram við ljósmyndun allt til dauðadags árið 1956. „Hann hélt ótrauður áfram,“ segir Ragnheiður. „En hann gat ekki fengið myndirnar sínar birtar nema þær sem hann tók að sér að taka fyrir flokkinn, sem var nokkurs konar fréttaljósmyndun og heimildaskráning.“ Sýningin er að frumkvæði Ragnheiðar sem sá hana úti í London árið 2008 og hefur síðan unnið að því að koma henni upp hér. Hvernig vaknaði áhugi hennar á verkum Rodchenkos? „Ég kynntist myndum hans í MÍR þar sem ég sá eitthvað af þeim í bókum sem krakki. Ég er með meistaragráðu í sögu Rússlands og áhugaljósmyndari þar að auki, þannig að þessi sýning sameinar áhugasvið mín.“Sýningin verður opnuð klukkan 16 á morgun og á sunnudaginn klukkan 15 munu Ragnheiður og Goddur, prófessor í grafískri hönnun við LHÍ, flytja fyrirlestra um líf og verk Rodchenkos. Menning Mest lesið Skilnaður handan við hornið hjá Kanye og Biöncu Lífið Stofnar eigin útgáfu og byrjar í ruslinu Lífið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið Kim vandræðaleg á tónleikum með nýrri eiginkonu Kanye Lífið Bergrún Íris og Kolbrún keyptu í Hafnarfirði Lífið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið Menning Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Fylgst með tímaskeiði í lífi konu sem greinist með krabbamein Lífið Fleiri fréttir Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira
Bylting í ljósmyndun nefnist sýning á verkum Alexanders Rodchenko sem opnuð verður á Kjarvalsstöðum á morgun. Ragnheiður Kristín Pálsdóttir er framleiðandi sýningarinnar hérlendis, enda hefur hún haft áhuga á verkum rússneska ljósmyndarans frá unga aldri. „Alexander Rodchenko fæddist í St. Pétursborg í Rússlandi árið 1891 og lærði málaralist í Kasan. Þar kynntist hann eiginkonu sinni, Varvöru Stepanovu, og þau unnu mikið saman upp frá því,“ segir Ragnheiður Kristín Pálsdóttir, framleiðandi sýningarinnar Bylting í ljósmyndun sem verður opnuð á Kjarvalsstöðum á morgun. Á sýningunni gefur að líta yfir 200 verk eftir listamanninn en þau eru frá Ljósmyndasafni Moskvu. „Þau hjón fluttu til Moskvu 1915 og bjuggu þar upp frá því,“ heldur Ragnheiður áfram. „Þetta voru byltingartímar og mikið umrót í samfélaginu. Öflugur hópur listamanna í Moskvu, sem kenndi sig við konstrúktívisma, þróaði nýja táknfræði og nýtt sjónrænt tungumál til að túlka hina breyttu tíma. Þetta tímabil, árin á milli 1917 og 1930, er bæði mikilvægt og merkilegt í rússneskri listasögu og varð inspírasjón fyrir Bauhaus og módernismann sem komu á eftir. Upp úr 1920 sneri Rodchenko baki við málaralistinni, úrskurðaði málverkið dautt, og einbeitti sér að ljósmyndun. Hann var mikill frumkvöðull á því sviði og barðist fyrir því að ljósmyndun fengi meira vægi sem listgrein.“Alexander RodchenkoRodchenko og Stepanova hönnuðu í sameiningu bókakápur, veggspjöld og auglýsingar en á sýningunni, sem er farandsýning sem sett hefur verið upp víða um heim, er áhersla lögð á ljósmyndir hans. Skil urðu á ferli Rodchenko árið 1929 þegar Stalín gaf út þá tilskipun að listsköpun í landinu ætti að falla inn í sósíalrealískt mót sem væri auðskilið öllum. Verk Rodchenkos og Stepanovu þóttu of flókin og framúrstefnuleg og upp frá því fór að þrengja að þeim. Rodchenko vann þó áfram við ljósmyndun allt til dauðadags árið 1956. „Hann hélt ótrauður áfram,“ segir Ragnheiður. „En hann gat ekki fengið myndirnar sínar birtar nema þær sem hann tók að sér að taka fyrir flokkinn, sem var nokkurs konar fréttaljósmyndun og heimildaskráning.“ Sýningin er að frumkvæði Ragnheiðar sem sá hana úti í London árið 2008 og hefur síðan unnið að því að koma henni upp hér. Hvernig vaknaði áhugi hennar á verkum Rodchenkos? „Ég kynntist myndum hans í MÍR þar sem ég sá eitthvað af þeim í bókum sem krakki. Ég er með meistaragráðu í sögu Rússlands og áhugaljósmyndari þar að auki, þannig að þessi sýning sameinar áhugasvið mín.“Sýningin verður opnuð klukkan 16 á morgun og á sunnudaginn klukkan 15 munu Ragnheiður og Goddur, prófessor í grafískri hönnun við LHÍ, flytja fyrirlestra um líf og verk Rodchenkos.
Menning Mest lesið Skilnaður handan við hornið hjá Kanye og Biöncu Lífið Stofnar eigin útgáfu og byrjar í ruslinu Lífið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið Kim vandræðaleg á tónleikum með nýrri eiginkonu Kanye Lífið Bergrún Íris og Kolbrún keyptu í Hafnarfirði Lífið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið Menning Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Fylgst með tímaskeiði í lífi konu sem greinist með krabbamein Lífið Fleiri fréttir Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira