Jeppar voru aflgjafar innan túngarðsins Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 26. september 2013 10:00 Bókarhöfundurinn Bjarni á Herkúles-hestasláttuvél. Mynd/Ásdís Helga Bjarnadóttir „Það er kannski dálítið skrýtið að skrifa hlutina aftur á bak en bókin Frá hestum til hestafla, sem er að koma út hjá Uppheimum núna, lýsir tímanum áður en dráttarvélarnar komu til sögunnar,“ segir Bjarni Guðmundsson, verkefnisstjóri á Landbúnaðarsafni Íslands á Hvanneyri, sem áður hefur skrifað dráttarvélabækurnar Og svo kom Ferguson og Alltaf er Farmal fremstur. Þar með hefur hann gert skil tímanum frá því menn hófu að nota dráttarhesta við túnrækt og heyskap fram til nútímans, þar sem allt er í raun gert með vélum. Nú er hægt að fá bækurnar þrjár í einni öskju sem ber titilinn Vinnur meira vit en strit. „Hugsunin á bak við þetta er að halda til haga sögulegum fróðleik og vekja athygli á tækniþróunarsögu landbúnaðarins, sem er í raun sagan um það hvernig losað var um vinnuafl sem vaxandi sérhæfingarsamfélag þurfti á að halda,“ segir höfundurinn. Bjarni rekur fyrstu kynni bænda af vélaraflinu til „hins sæla þúfnabana“ sem kom til landsins árið 1921. Nýja bókin endar á því hvernig jeppar voru notaðir sem aflgjafar innan túngarðsins, við plægingu, heyskap og fleira, að sögn Bjarna. Hann kveðst ala með sér þá kenningu að Íslendingar eigi heimsmet í jeppanotkun við jarðvinnslu og slátt. „Jepparnir voru sterkur samkeppnisaðili hefðbundinna dráttarvéla á tímabili en svo tóku þær yfir bústörfin en jepparnir urðu samgöngutæki og síðan leiktæki.“ Bjarni kveðst hafa verið kennari á Hvanneyri frá því í fornöld! Tengsl við fyrrverandi nemendur hafi nýst honum vel við efnisöflun vegna bókanna og töluvert hafi streymt til hans bæði af fróðleik og myndum. „Um 30 manns hafa líka lagt mér til minningarkafla til að varpa ljósi á hvernig samfélagið tók tæknibreytingunum. Það efni er ekki síður merkilegt en það sem ég hef verið að tína saman,“ segir hann.Útgáfuhóf vegna nýju bókarinnar verður í Árbæjarsafni í dag klukkan tvö. Á staðnum verða gamlir jeppar eins og fjallað er um í nýju bókinni. Menning Mest lesið Skilnaður handan við hornið hjá Kanye og Biöncu Lífið Stofnar eigin útgáfu og byrjar í ruslinu Lífið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Kim vandræðaleg á tónleikum með nýrri eiginkonu Kanye Lífið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið Bergrún Íris og Kolbrún keyptu í Hafnarfirði Lífið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið Menning Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Fylgst með tímaskeiði í lífi konu sem greinist með krabbamein Lífið Fleiri fréttir Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira
„Það er kannski dálítið skrýtið að skrifa hlutina aftur á bak en bókin Frá hestum til hestafla, sem er að koma út hjá Uppheimum núna, lýsir tímanum áður en dráttarvélarnar komu til sögunnar,“ segir Bjarni Guðmundsson, verkefnisstjóri á Landbúnaðarsafni Íslands á Hvanneyri, sem áður hefur skrifað dráttarvélabækurnar Og svo kom Ferguson og Alltaf er Farmal fremstur. Þar með hefur hann gert skil tímanum frá því menn hófu að nota dráttarhesta við túnrækt og heyskap fram til nútímans, þar sem allt er í raun gert með vélum. Nú er hægt að fá bækurnar þrjár í einni öskju sem ber titilinn Vinnur meira vit en strit. „Hugsunin á bak við þetta er að halda til haga sögulegum fróðleik og vekja athygli á tækniþróunarsögu landbúnaðarins, sem er í raun sagan um það hvernig losað var um vinnuafl sem vaxandi sérhæfingarsamfélag þurfti á að halda,“ segir höfundurinn. Bjarni rekur fyrstu kynni bænda af vélaraflinu til „hins sæla þúfnabana“ sem kom til landsins árið 1921. Nýja bókin endar á því hvernig jeppar voru notaðir sem aflgjafar innan túngarðsins, við plægingu, heyskap og fleira, að sögn Bjarna. Hann kveðst ala með sér þá kenningu að Íslendingar eigi heimsmet í jeppanotkun við jarðvinnslu og slátt. „Jepparnir voru sterkur samkeppnisaðili hefðbundinna dráttarvéla á tímabili en svo tóku þær yfir bústörfin en jepparnir urðu samgöngutæki og síðan leiktæki.“ Bjarni kveðst hafa verið kennari á Hvanneyri frá því í fornöld! Tengsl við fyrrverandi nemendur hafi nýst honum vel við efnisöflun vegna bókanna og töluvert hafi streymt til hans bæði af fróðleik og myndum. „Um 30 manns hafa líka lagt mér til minningarkafla til að varpa ljósi á hvernig samfélagið tók tæknibreytingunum. Það efni er ekki síður merkilegt en það sem ég hef verið að tína saman,“ segir hann.Útgáfuhóf vegna nýju bókarinnar verður í Árbæjarsafni í dag klukkan tvö. Á staðnum verða gamlir jeppar eins og fjallað er um í nýju bókinni.
Menning Mest lesið Skilnaður handan við hornið hjá Kanye og Biöncu Lífið Stofnar eigin útgáfu og byrjar í ruslinu Lífið „Fólk í kringum þessa einstaklinga er á nálum“ Lífið Kim vandræðaleg á tónleikum með nýrri eiginkonu Kanye Lífið Eins og þruma úr heiðskíru lofti Lífið Bergrún Íris og Kolbrún keyptu í Hafnarfirði Lífið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið Menning Náði að sættast við bróður sinn fyrir andlátið Lífið Stjörnulífið: Skvísustælar við bakkann og áminning um óöryggi Lífið Fylgst með tímaskeiði í lífi konu sem greinist með krabbamein Lífið Fleiri fréttir Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Skálda opnar: „Kannski ekki margir nógu vitlausir til að framkvæma þessa hugmynd“ Össur Geirsson er heiðurslistamaður Kópavogs 2024 Margmenni í sköpunargleði og stuði á safninu Ólafur Elíasson tekur yfir Piccadilly Circus og Times Square Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Sjá meira