Fyrir neðan allar hellur 27. júlí 2010 06:00 Umræða um kaup Magma Energy á HS orku er stórfurðuleg og yfirleitt á nokkurn veginn sama plani og jarðhitinn sem um er rætt. Eftir að ég benti, í fréttum Sjónvarpsins, á þá alkunnu staðreynd að undir handleiðslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hafa margar þjóðir misst yfirráð yfir auðlindum sínum og á þá hættu sem felst í aukinni skuldsetningu ríkisins, fjallaði Fréttablaðið um málið í dálki sem kallaður er Frá degi til dags. Á þeim vettvangi fá blaðamenn tækifæri til að viðra skoðanir sínar í hæðnistón. Hlutur ReykjavíkurÞað er skiljanlegt að erfitt geti verið að vera sniðugur á hverjum degi en það er ekki hægt að láta óátalið að hvað eftir annað séu skrifaðar skrítlur sem eru algjörlega á skjön við veruleikann. Fyrst spyr höfundur hvort AGS hafi komið við sögu þegar Orkuveita Reykjavíkur seldi hlut í HS orku, sem hún hafði keypt af Hafnarfjarðarbæ, til Magma Energy og bendir á að þá hafi einmitt Óskar Bergsson verið í borgarstjórn og Óskar Bergsson sé framsóknarmaður. Bingó! Talandi um að setja alltaf allt í hjólför flokkspólitíkur. En hvað um það. Nei, það var ekki Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn sem fékk Orkuveitu Reykjavíkur til að selja sinn hlut í HS orku. Það var Samkeppniseftirlitið sem úrskurðaði að OR mætti ekki eiga hlutinn og yrði að selja. OR, sem hafði hlaupið undir bagga og haldið HS orku í opinberri eigu þegar Hafnarfjarðarbær ákvað að selja sinn hlut (stjórn Samfylkingar svo að við höldum okkur við flokkspólitíkina), taldi þá réttast að Hafnarfjarðarbær fengi hlutinn aftur. Það vildi Samfylking í Hafnarfirði ekki sjá og úr varð dómsmál. OR tapaði og varð að selja hlutinn. Þess vegna var haldið opið söluferli í 8 mánuði. Aðeins eitt tilboð barst. Tilboð Magma Energy. Reykjavík bauð ríkinu að kaupa hlutinn. Fjármálaráðherra hafði ekki áhuga á því svo ekki sé minnst á AGS. Lífeyrissjóðirnir vildu ekki kaupa heldur. Reykjavík átti því engan annan kost, samkvæmt lögum og að undangengnum úrskurði samkeppnisyfirvalda og dómstóla, en að selja Magma hlutinn í HS orku. Nefnd um erlenda fjárfestinguHöfundur gríndálksins í Fréttablaðinu spyr líka „var það vegna þrýstings frá AGS sem fulltrúi Framsóknarflokksins í eftirlitsnefnd um erlenda fjárfestingu hreyfði ekki við mótbárum, þótt áhöld væru uppi um kaup Magma á HS orku í gegnum skúffufyrirtæki í Svíþjóð stæðist lög?" Það var nú einmitt það sem nefndin gerði. Hún leitaði umsagnar þeirra lögfræðinga sem best þekkja til og fylgdi svo leiðsögn þeirra í svari til viðskiptaráðherra en benti ráðherra á að hann hefði vald til að koma í veg fyrir að af kaupunum yrði. Ráðherra hefði getað lagst gegn fjárfestingunni en kaus að staðfesta úrskurð nefndarinnar. Nefnd um erlenda fjárfestingu beindi því til ráðherra í janúar sl. að vinna að endurskoðun laganna. Þeirri áskorun hefur ekki verið sinnt. Loks lagði fulltrúi Framsóknar í nefndinni til að hún yrði lögð niður enda sýndi þetta mál fram á fáránlega stöðu hennar. RíkisstjórninTil viðbótar hafði nefndin oft og fyrir löngu bent viðskiptaráðuneytinu á að ef menn vildu koma í veg fyrir hluti á borð við þá sem nú hafa gerst þyrfti að breyta lögum. Það var ekki gert. Þvert á móti, nefnd um endurskoðun laganna sem Björgvin G. Sigurðsson hafði komið á fót hætti störfum. Hvað varðar lögin um nýtingartímann hefur stjórnin haft allan veturinn til að athafna sig en ekkert gert og loks virðist alveg hafa gleymst að fjármálaráðherra bauðst að leysa hlutinn til ríkisins en afþakkaði það. Niðurstaðan nú er því í samræmi við vilja ríkisstjórnarinnar. Umræðunni haldið á villigötumÍ fréttinni á RÚV kvartaði ég undan því að umræðan væri á villigötum. Þá er stokkið fram til að halda umræðunni utan vega og helst úti í mýri. Af umræðum síðustu vikna að dæma, og ofangreindum athugasemdum í Fréttablaðinu, mætti ætla að ekkert sé að því að fyrirtæki með aðsetur í Stokkhólmi, London eða Napolí kaupi hér orkuvinnslufyrirtæki en að ef höfuðstöðvarnar eru í Winnipeg eða Toronto farist himinn og jörð. Umræðan hlýtur að eiga að snúast um það hvort íslenskar auðlindir og nýting þeirra eigi að vera alfarið á hendi Íslendinga, ekki hvort eigendur Magma séu með skrifstofu í Kanada eða Svíþjóð. Menn virðast svo einungis vera flokkaðir í tvo hópa. Annaðhvort séu þeir tilbúnir til að láta ríkið ógilda samninga annarra eftir að allir frestir eru útrunnir og fara gegn úrskurðum samkeppnisyfirvalda og niðurstöðum dómstóla eða menn hljóta að vilja einkavæða náttúruauðlindir þjóðarinnar og helst til útlendinga. Hvað varðar afstöðuna til þeirrar grundvallarspurningar hvort Íslendingar eigi að tryggja innlent eignarhald á mikilvægustu náttúruauðlindum er ég eindregið þeirrar skoðunar. Framsóknarmenn hafa enda lengi barist fyrir því að kveðið væri á um slíkt í stjórnarskrá. En framsóknarmenn vilja líka að fylgt sé þeim lögum sem eru í gildi og líki mönnum þau ekki sé lögunum breytt. Það getur reynst erfitt að fylgja miðjustefnu á óróatímum en á óróatímum er alveg sérstaklega mikilvægt að missa ekki sjónar af hinum gullna meðalvegi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Mest lesið Halldór 22.12.2024 Halldór Baldursson Halldór Tímamót Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Að sinna orkuþörf almennings Kristín Linda Árnadóttir Skoðun Landið helga? Ingólfur Steinsson Skoðun Menntun fyrir Hans Vögg Þuríður Magnúsína Björnsdóttir Skoðun Hvað eru jólin fyrir þér? Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Kæri Grímur Grímsson – sakamaður gengur laus? Árni Guðmundsson Skoðun Opið bréf til valkyrjanna þriggja Björn Sævar Einarsson Skoðun Forréttindablinda strákanna í Viðskiptaráði Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Þarf alltaf að vera svín? Harpa Kristbergsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvað eru jólin fyrir þér? Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Landið helga? Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Að sinna orkuþörf almennings Kristín Linda Árnadóttir skrifar Skoðun Tímamót Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Menntun fyrir Hans Vögg Þuríður Magnúsína Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar Samtök verslunar og þjónustu vita betur Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Dans verkalýðsleiðtoga í kringum gullkálfinn Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Jól í sól versus jóla í dimmu Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi samgöngusáttmála fyrir Vestfirði Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Unnar Hermannsson,Halldór Halldórsson skrifar Skoðun Opið bréf til valkyrjanna þriggja Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Kæri Grímur Grímsson – sakamaður gengur laus? Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Er janúar leiðinlegasti mánuður ársins? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Svar við hótunum Eflingar Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson skrifar Skoðun Manni verður kalt ef maður pissar í skóinn sinn Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Skautun eða tvíhyggja? Þóra Pétursdóttir skrifar Skoðun Egóið er í hégómanum Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Dæmalaus málflutningur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grýtt eða greið leið? Þröstur Sæmundsson skrifar Skoðun Tímalína hörmulegra limlestinga og kvalafulls dauðastríðs háþróaðrar lífveru Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hugleiðing um listamannalaun III Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmalaust mál Sigursteinn Másson skrifar Skoðun „Stórfelldir og siðlausir fjármagnsflutningar“ - Áskorun á Ole Anton Bieltvedt Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Tjáningarfrelsið, ábyrgð og Snorri Másson Bjarndís Helga Tómasdóttir ,Kári Garðarsson skrifar Skoðun Þegar Trölli stal atkvæðum Eyjólfur Ingvi Bjarnason skrifar Skoðun Forréttindablinda strákanna í Viðskiptaráði Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Tækifæri gervigreindar í menntun Páll Ásgeir Torfason skrifar Skoðun Sjálfstæð hugsun á tímum gervigreindar Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar er í einkarekstri Unnar Þór Sæmundsson skrifar Skoðun Er lítil samkeppni á fjármálamarkaði? Gústaf Steingrímsson skrifar Sjá meira
Umræða um kaup Magma Energy á HS orku er stórfurðuleg og yfirleitt á nokkurn veginn sama plani og jarðhitinn sem um er rætt. Eftir að ég benti, í fréttum Sjónvarpsins, á þá alkunnu staðreynd að undir handleiðslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hafa margar þjóðir misst yfirráð yfir auðlindum sínum og á þá hættu sem felst í aukinni skuldsetningu ríkisins, fjallaði Fréttablaðið um málið í dálki sem kallaður er Frá degi til dags. Á þeim vettvangi fá blaðamenn tækifæri til að viðra skoðanir sínar í hæðnistón. Hlutur ReykjavíkurÞað er skiljanlegt að erfitt geti verið að vera sniðugur á hverjum degi en það er ekki hægt að láta óátalið að hvað eftir annað séu skrifaðar skrítlur sem eru algjörlega á skjön við veruleikann. Fyrst spyr höfundur hvort AGS hafi komið við sögu þegar Orkuveita Reykjavíkur seldi hlut í HS orku, sem hún hafði keypt af Hafnarfjarðarbæ, til Magma Energy og bendir á að þá hafi einmitt Óskar Bergsson verið í borgarstjórn og Óskar Bergsson sé framsóknarmaður. Bingó! Talandi um að setja alltaf allt í hjólför flokkspólitíkur. En hvað um það. Nei, það var ekki Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn sem fékk Orkuveitu Reykjavíkur til að selja sinn hlut í HS orku. Það var Samkeppniseftirlitið sem úrskurðaði að OR mætti ekki eiga hlutinn og yrði að selja. OR, sem hafði hlaupið undir bagga og haldið HS orku í opinberri eigu þegar Hafnarfjarðarbær ákvað að selja sinn hlut (stjórn Samfylkingar svo að við höldum okkur við flokkspólitíkina), taldi þá réttast að Hafnarfjarðarbær fengi hlutinn aftur. Það vildi Samfylking í Hafnarfirði ekki sjá og úr varð dómsmál. OR tapaði og varð að selja hlutinn. Þess vegna var haldið opið söluferli í 8 mánuði. Aðeins eitt tilboð barst. Tilboð Magma Energy. Reykjavík bauð ríkinu að kaupa hlutinn. Fjármálaráðherra hafði ekki áhuga á því svo ekki sé minnst á AGS. Lífeyrissjóðirnir vildu ekki kaupa heldur. Reykjavík átti því engan annan kost, samkvæmt lögum og að undangengnum úrskurði samkeppnisyfirvalda og dómstóla, en að selja Magma hlutinn í HS orku. Nefnd um erlenda fjárfestinguHöfundur gríndálksins í Fréttablaðinu spyr líka „var það vegna þrýstings frá AGS sem fulltrúi Framsóknarflokksins í eftirlitsnefnd um erlenda fjárfestingu hreyfði ekki við mótbárum, þótt áhöld væru uppi um kaup Magma á HS orku í gegnum skúffufyrirtæki í Svíþjóð stæðist lög?" Það var nú einmitt það sem nefndin gerði. Hún leitaði umsagnar þeirra lögfræðinga sem best þekkja til og fylgdi svo leiðsögn þeirra í svari til viðskiptaráðherra en benti ráðherra á að hann hefði vald til að koma í veg fyrir að af kaupunum yrði. Ráðherra hefði getað lagst gegn fjárfestingunni en kaus að staðfesta úrskurð nefndarinnar. Nefnd um erlenda fjárfestingu beindi því til ráðherra í janúar sl. að vinna að endurskoðun laganna. Þeirri áskorun hefur ekki verið sinnt. Loks lagði fulltrúi Framsóknar í nefndinni til að hún yrði lögð niður enda sýndi þetta mál fram á fáránlega stöðu hennar. RíkisstjórninTil viðbótar hafði nefndin oft og fyrir löngu bent viðskiptaráðuneytinu á að ef menn vildu koma í veg fyrir hluti á borð við þá sem nú hafa gerst þyrfti að breyta lögum. Það var ekki gert. Þvert á móti, nefnd um endurskoðun laganna sem Björgvin G. Sigurðsson hafði komið á fót hætti störfum. Hvað varðar lögin um nýtingartímann hefur stjórnin haft allan veturinn til að athafna sig en ekkert gert og loks virðist alveg hafa gleymst að fjármálaráðherra bauðst að leysa hlutinn til ríkisins en afþakkaði það. Niðurstaðan nú er því í samræmi við vilja ríkisstjórnarinnar. Umræðunni haldið á villigötumÍ fréttinni á RÚV kvartaði ég undan því að umræðan væri á villigötum. Þá er stokkið fram til að halda umræðunni utan vega og helst úti í mýri. Af umræðum síðustu vikna að dæma, og ofangreindum athugasemdum í Fréttablaðinu, mætti ætla að ekkert sé að því að fyrirtæki með aðsetur í Stokkhólmi, London eða Napolí kaupi hér orkuvinnslufyrirtæki en að ef höfuðstöðvarnar eru í Winnipeg eða Toronto farist himinn og jörð. Umræðan hlýtur að eiga að snúast um það hvort íslenskar auðlindir og nýting þeirra eigi að vera alfarið á hendi Íslendinga, ekki hvort eigendur Magma séu með skrifstofu í Kanada eða Svíþjóð. Menn virðast svo einungis vera flokkaðir í tvo hópa. Annaðhvort séu þeir tilbúnir til að láta ríkið ógilda samninga annarra eftir að allir frestir eru útrunnir og fara gegn úrskurðum samkeppnisyfirvalda og niðurstöðum dómstóla eða menn hljóta að vilja einkavæða náttúruauðlindir þjóðarinnar og helst til útlendinga. Hvað varðar afstöðuna til þeirrar grundvallarspurningar hvort Íslendingar eigi að tryggja innlent eignarhald á mikilvægustu náttúruauðlindum er ég eindregið þeirrar skoðunar. Framsóknarmenn hafa enda lengi barist fyrir því að kveðið væri á um slíkt í stjórnarskrá. En framsóknarmenn vilja líka að fylgt sé þeim lögum sem eru í gildi og líki mönnum þau ekki sé lögunum breytt. Það getur reynst erfitt að fylgja miðjustefnu á óróatímum en á óróatímum er alveg sérstaklega mikilvægt að missa ekki sjónar af hinum gullna meðalvegi.
Skoðun Mikilvægi samgöngusáttmála fyrir Vestfirði Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Unnar Hermannsson,Halldór Halldórsson skrifar
Skoðun Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson skrifar
Skoðun Tímalína hörmulegra limlestinga og kvalafulls dauðastríðs háþróaðrar lífveru Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun „Stórfelldir og siðlausir fjármagnsflutningar“ - Áskorun á Ole Anton Bieltvedt Hjalti Þórisson skrifar
Skoðun Tjáningarfrelsið, ábyrgð og Snorri Másson Bjarndís Helga Tómasdóttir ,Kári Garðarsson skrifar