Myndir sem fólk vill sjá Þórarinn Þórarinsson skrifar 19. apríl 2005 00:01 Það hefur löngum viljað loða við kvikmyndahátíðir að á þeim sé helst boðið upp á leiðinlegar myndir sem almenningur hefur engan áhuga á að sjá en einhver óljós listaelíta hafi ofsalega gaman af því að spóka sig í bíó með hvítvínsglösin á lofti áður en leiðindunum er varpað á hvíta tjaldið í krafti styrkja frá ríki eða borg. Kvikmyndahátíðin Iceland International Film Festival 2005 er núna í fullum gangi og sýnir bíómyndir úr öllum heimshornum í kjaftfullum sölum Regnbogans og Háskólabíós. Þegar þetta er skrifað er hátíðin um það bil hálfnuð og vel yfir 16.000 manns hafa sótt myndir á hátíðinni. Velgengi hátíðarinnar skýrist að einhverju leyti af því að hún er hátíð dreifingaraðila og kvikmyndahúsa og býður upp á fjöldan allan af myndum sem gætu hæglega staðið undir sér í almennum sýningum en það þarf enginn að efast um að fólk vill sjá snilldar verk á borð við Der Untergang, House of Flying Daggers, Hotel Rwanda að ógleymdum myndunum La Mala Education, Vera Drake, The Woodsman, Diarios de motocicleta og svo mætti lengi telja. Þetta eru myndir sem hinn almenni bíógestur hefur áhuga á að sjá og líklega munu sýningar á þriggja vikna kvikmyndahátíð ekki duga til að anna eftirspurninni þannig að þær myndir sem oftast er uppselt á þessa daga munu líklega halda áfram á almennum sýningum að hátíðinni lokinni. Þessar myndir eru lausar við Hollywoodþokkann sem dregur fólk, þúsundum saman, á risavaxnar og innihaldslausar glansmyndir og þess vegna er þeim smalað saman á kvikmyndahátíð sem gerir það auðveldara að magna upp í kringum þær spennu og skapa réttu stemninguna. Aðstandendum IIFF 2005 hátíðarinnar hefur tekið þetta framúrskarandi vel og framtakið er virðingarvert enda skilar það sér einnig í því að hingað berast með straumnum alls konar myndir sem aldrei hefðu fengið tækifæri í íslenskum kvikmyndahúsum. Það er til dæmis mikill fengur í heimildarmyndum hátíðarinnar að maður tali ekki um þemaflokkinn þar sem Troma myndir Lloyd Kaufmans eru sýndar en sú sýra er illfáanleg á myndböndum og fengist aldrei sýnd í bíó nema í tengslum við hátíð. Það merkilegasta við hátíðina er svo sú staðreynd að tvær umtöluðustu myndirnar þessa dagana hin viðbjóðslega Ett Hal i mitt hjarta eftir Lukas Moodysson og bersógla kynlífsmyndin 9 Songs hefðu ekki fengist sýndar hér á landi nema í tengslum við kvikmyndahátíð. Nú má endalaust deila um ágæti þessara mynda en það væri ansi bagalegt að geta ekki tekið þátt í umræðunni sem þær skapa vegna þess að þær eru svo ljótar eða klámfengnar að þær fást ekki sýndar hérna. Mynd Moodyssons er sýnd með ströngum skilyrðum; hún fæst eingöngu sýnd á IIFF 2005 hátíðinni, aðeins á síðustu kvöldsýningum og vörður verður að vera við salinn til að tryggja að ekki sé svindlað á hæsta aldurstakmarki. Þá mun myndin ekki fást gefin út á myndbandi. Svipaða sögu er að segja af 9 Songs en um hana segir Kvikmyndaskoðun: "Óvenjulega opinská og að því er mörgum mun þykja lostafull lýsing svo mjög að tekur fram flestu því sem lýst er í myndum sem koma fyrir sjónir almennings frá virtum leikstjóra. Dvalið er langdvölum við athafnir fólksins á kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul atlot þar sem kynfæri, bæði karls í fullri reisn og konu eru sýnd í nærmynd og "hefðbundnar" kynlífsathafnir stundaðar. Þá kemur við sögu meðferð örvandi fíkniefna sem þykja sjálfsögð í lífi persónanna." Það kemur því að mati Kvikmyndaskoðunar "sterklega til álita að myndin varði við 210. gr. hegningarlaga hér á landi þar sem lagt er bann við sýningu og dreifingu kláms. Í ljósi þess að það kemur ekki í hlut Kvikmyndaskoðunar að ákvarða í þeim efnum er látið nægja að benda sýnanda myndefnisins á áðurnefnd ákvæði hegningarlaga. Á hinn bóginn eru myndinni af hálfu Kvikmyndaskoðunar ákveðin hæstu leyfilegu aldursmörk hér á landi sökum þeirra atriða sem áður greinir, kynlíf og meðferð fíkninefna. Sýnanda bent á að hann geti leitað álits Ríkissaksóknara um það hvaða líkur séu á því að myndin geti varða við ákvæði hegningarlaga." Það er eitthvað bogið við siðgæðið ef myndirnar teljast aðeins hæfar til sýninga á kvikmyndahátíð og þær hljóta því að sleppa í gegn á þeirri forsendu að um "list" sé að ræða. Það má svo aftur endalaust deila um það en ef það þarf kvikmyndahátíð á borð við IIFF 2005 til þess að Íslendingar fái að horfa á það sem vekur mesta athygli í bíóbransanum árið 2005 þá getur maður vel sætt sig við að bíða í hálft ár eftir Almódóvar mynd ef efni sem er háð ritskoðun flýtur með. Aðsóknartölurnar tala samt sínu máli og það er ljóst að helstu tromp hátíðarinnar geta staðið ein og sér án tengingar við stóra kvikmyndahátíð. Ett Hal i mitt hjarta og 9 Songs gera það þó bersýnilega ekki þannig að mikilvægi hátíðarinnar fyrir áhugafólk um bíó er ótrvírætt og við þökkum fyrir okkur með því að fjölmenna á hátíðina. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Skoðun Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Sjá meira
Það hefur löngum viljað loða við kvikmyndahátíðir að á þeim sé helst boðið upp á leiðinlegar myndir sem almenningur hefur engan áhuga á að sjá en einhver óljós listaelíta hafi ofsalega gaman af því að spóka sig í bíó með hvítvínsglösin á lofti áður en leiðindunum er varpað á hvíta tjaldið í krafti styrkja frá ríki eða borg. Kvikmyndahátíðin Iceland International Film Festival 2005 er núna í fullum gangi og sýnir bíómyndir úr öllum heimshornum í kjaftfullum sölum Regnbogans og Háskólabíós. Þegar þetta er skrifað er hátíðin um það bil hálfnuð og vel yfir 16.000 manns hafa sótt myndir á hátíðinni. Velgengi hátíðarinnar skýrist að einhverju leyti af því að hún er hátíð dreifingaraðila og kvikmyndahúsa og býður upp á fjöldan allan af myndum sem gætu hæglega staðið undir sér í almennum sýningum en það þarf enginn að efast um að fólk vill sjá snilldar verk á borð við Der Untergang, House of Flying Daggers, Hotel Rwanda að ógleymdum myndunum La Mala Education, Vera Drake, The Woodsman, Diarios de motocicleta og svo mætti lengi telja. Þetta eru myndir sem hinn almenni bíógestur hefur áhuga á að sjá og líklega munu sýningar á þriggja vikna kvikmyndahátíð ekki duga til að anna eftirspurninni þannig að þær myndir sem oftast er uppselt á þessa daga munu líklega halda áfram á almennum sýningum að hátíðinni lokinni. Þessar myndir eru lausar við Hollywoodþokkann sem dregur fólk, þúsundum saman, á risavaxnar og innihaldslausar glansmyndir og þess vegna er þeim smalað saman á kvikmyndahátíð sem gerir það auðveldara að magna upp í kringum þær spennu og skapa réttu stemninguna. Aðstandendum IIFF 2005 hátíðarinnar hefur tekið þetta framúrskarandi vel og framtakið er virðingarvert enda skilar það sér einnig í því að hingað berast með straumnum alls konar myndir sem aldrei hefðu fengið tækifæri í íslenskum kvikmyndahúsum. Það er til dæmis mikill fengur í heimildarmyndum hátíðarinnar að maður tali ekki um þemaflokkinn þar sem Troma myndir Lloyd Kaufmans eru sýndar en sú sýra er illfáanleg á myndböndum og fengist aldrei sýnd í bíó nema í tengslum við hátíð. Það merkilegasta við hátíðina er svo sú staðreynd að tvær umtöluðustu myndirnar þessa dagana hin viðbjóðslega Ett Hal i mitt hjarta eftir Lukas Moodysson og bersógla kynlífsmyndin 9 Songs hefðu ekki fengist sýndar hér á landi nema í tengslum við kvikmyndahátíð. Nú má endalaust deila um ágæti þessara mynda en það væri ansi bagalegt að geta ekki tekið þátt í umræðunni sem þær skapa vegna þess að þær eru svo ljótar eða klámfengnar að þær fást ekki sýndar hérna. Mynd Moodyssons er sýnd með ströngum skilyrðum; hún fæst eingöngu sýnd á IIFF 2005 hátíðinni, aðeins á síðustu kvöldsýningum og vörður verður að vera við salinn til að tryggja að ekki sé svindlað á hæsta aldurstakmarki. Þá mun myndin ekki fást gefin út á myndbandi. Svipaða sögu er að segja af 9 Songs en um hana segir Kvikmyndaskoðun: "Óvenjulega opinská og að því er mörgum mun þykja lostafull lýsing svo mjög að tekur fram flestu því sem lýst er í myndum sem koma fyrir sjónir almennings frá virtum leikstjóra. Dvalið er langdvölum við athafnir fólksins á kynlífssviðinu, sýnd nærgöngul atlot þar sem kynfæri, bæði karls í fullri reisn og konu eru sýnd í nærmynd og "hefðbundnar" kynlífsathafnir stundaðar. Þá kemur við sögu meðferð örvandi fíkniefna sem þykja sjálfsögð í lífi persónanna." Það kemur því að mati Kvikmyndaskoðunar "sterklega til álita að myndin varði við 210. gr. hegningarlaga hér á landi þar sem lagt er bann við sýningu og dreifingu kláms. Í ljósi þess að það kemur ekki í hlut Kvikmyndaskoðunar að ákvarða í þeim efnum er látið nægja að benda sýnanda myndefnisins á áðurnefnd ákvæði hegningarlaga. Á hinn bóginn eru myndinni af hálfu Kvikmyndaskoðunar ákveðin hæstu leyfilegu aldursmörk hér á landi sökum þeirra atriða sem áður greinir, kynlíf og meðferð fíkninefna. Sýnanda bent á að hann geti leitað álits Ríkissaksóknara um það hvaða líkur séu á því að myndin geti varða við ákvæði hegningarlaga." Það er eitthvað bogið við siðgæðið ef myndirnar teljast aðeins hæfar til sýninga á kvikmyndahátíð og þær hljóta því að sleppa í gegn á þeirri forsendu að um "list" sé að ræða. Það má svo aftur endalaust deila um það en ef það þarf kvikmyndahátíð á borð við IIFF 2005 til þess að Íslendingar fái að horfa á það sem vekur mesta athygli í bíóbransanum árið 2005 þá getur maður vel sætt sig við að bíða í hálft ár eftir Almódóvar mynd ef efni sem er háð ritskoðun flýtur með. Aðsóknartölurnar tala samt sínu máli og það er ljóst að helstu tromp hátíðarinnar geta staðið ein og sér án tengingar við stóra kvikmyndahátíð. Ett Hal i mitt hjarta og 9 Songs gera það þó bersýnilega ekki þannig að mikilvægi hátíðarinnar fyrir áhugafólk um bíó er ótrvírætt og við þökkum fyrir okkur með því að fjölmenna á hátíðina.
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar