Upplagt að nota Meistaramánuð til að hætta 30. september 2013 21:00 Teitur segir málið snúast um að taka ákvörðun og standa við hana. Til þess eru ýmis ráð. Fjórtán prósent Íslendinga reykja daglega samkvæmt nýlegri könnun Landlæknisembættisins. Teitur Guðmundsson læknir segir nákvæmlega ekkert jákvætt við það að reykja og finnst upplagt að reykingamenn noti meistaramánuð og önnur álíka tilefni til að hætta. „Ef horft er til sjúkdóma eru reykingar einn mesti skaðvaldur sem til er en auk þess hafa þær í för með sér ýmis önnur vandamál eins og vonda líkamslykt og andfýlu.“En hvernig á að bera sig að við að hætta?„Fyrst þarf að taka ákvörðun um að hætta. Sama hvernig fólk fer að þurfa allir að taka þessa ákvörðun og standa við hana. Oft verður eitthvað til þess að fólk ákveður allt í einu að nú sé komið nóg. Má þar nefna ef viðkomandi finnur fyrir einkennum sem hann rekur til reykinga eða ef einhver nákominn veikist af völdum reykinga,“ segir Teitur. Þegar ákvörðun hefur verið tekin þarf að ákveða tíma eða tímabil til að hætta. „Best er að fjarlægja allt sem minnir á reykingarnar úr umhverfinu. Eins er gott að gera aðstandendum og vinnufélögum viðvart og biðja þá um að styðja sig.“ Reykingar eru að sögn Teits að stórum hluta vani og þarf að skapa nýjar venjur. „Hreyfing gerir mikið gagn og eins gagnast mörgum að fá sér sítrusávexti, vatn eða tyggjó þegar reykingaþörfin gerir vart við sig. Þá þarf að gera ráðstafanir þegar kemur að aukaáreiti eins og skemmtunum og getur til að mynda verið ráð að draga úr áfengisdrykkju enda getur hún ýtt undir reykingaþörf.“ Mörgum hefur gagnast að nota lyf til að hætta að reykja. „Þetta eru annars vegar nikótínlyf eins og tyggjó, sprey og plástrar sem eru notuð þegar nikótínþörfin kemur upp og hins vegar lyf sem draga úr nikótínþörfinni. Zyban er gamalt geðlyf sem hefur verið notað í þessum tilgangi en það hefur þá aukaverkun að nikótínþörfin minnkar og fólk verður afhuga reykingum. Nýrra lyf er Chanpix. Það blokkerar nikótínviðtakana í heilanum en sá sem reykir býr til meira af nikótínviðtökum sem aftur leysa úr læðingi dópamín sem veldur hluta af þeirri vellíðan sem reykingamenn sækjast eftir. Lyfið sest á nikótínviðtakana sem gerir það að verkum að nikótínið kemst ekki að. Það framkallar engu að síður dópamín og menn finna því síður fyrir fráhvarfseinkennum. Teitur segir að hættan á að falla sé mest fyrstu sex mánuðina. „Haldi fólk það út eru ágætar líkur á að því takist alfarið að hætta.“ Meistaramánuður Mest lesið Jon Landau er látinn Bíó og sjónvarp Rauðhærðir í brennidepli á vel sóttum írskum dögum Lífið Eins söguleg og skáldsaga getur orðið Lífið Sauð upp úr í stjörnufansi á golfmóti Coolbet Lífið Laufey í banastuði í Reykjavík Lífið Emmsjé Gauti laumaði sér á Landsmót fyrir tónlistarmyndband Lífið „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Setti sér markmið og hóf veitingarekstur átján ára Lífið Alltaf sótt í orku og gleði í klæðaburði Tíska og hönnun „Þú gleymir fólki sem þú hefur elskað allt þitt líf“ Lífið Fleiri fréttir Rauðhærðir í brennidepli á vel sóttum írskum dögum Emmsjé Gauti laumaði sér á Landsmót fyrir tónlistarmyndband Laufey í banastuði í Reykjavík Nilli og Sóley eignuðust dóttur Munir safnsins geyma merkilega sögu „Þú gleymir fólki sem þú hefur elskað allt þitt líf“ Eins söguleg og skáldsaga getur orðið Óbirt myndefni úr Snertingu í nýju tónlistarmyndbandi Högna Búast við blíðu á Írskum dögum Myndaveisla frá stjörnufans og gleðinni í Víðidal Áttatíu ára gamall gæsastuldur á Seltjarnarnesi Högni og Snæfríður eignuðust stúlku Kvikmyndastjarna slær í gegn á Landsmóti hestamanna Fannst eins og hann væri eini fulli í brekkunni fyrir hádegi Sauð upp úr í stjörnufansi á golfmóti Coolbet Júlía Margrét gengin út Setti sér markmið og hóf veitingarekstur átján ára Helvítis kokkurinn: Gómsætar grillaðar lambakótelettur Götutíska fyrir íslenskar aðstæður Keppti við Prettyboitjokkó í kuldaskóm Gyðjusamkoma með glæsilegum gellum Biden móment hjá Nick Cave í Eldborg Herbert Guðmunds og Prettyboitjokko gefa út lag Ólafía Hrönn reyndist vera á bak við „stóra pokamálið“ Simmi Vill spilaði Skítakall við nýju kærustuna Tískudrottning og eigandi Drykk bar selja slotið Leysir frá brandaraskjóðunni Er paprikan mín kvenkyns? Íslenskir dansarar sópa til sín verðlaunum á heimsmeistaramóti Aukin lofthæð, Versace flísar, pottur og pool herbergi Sjá meira
Fjórtán prósent Íslendinga reykja daglega samkvæmt nýlegri könnun Landlæknisembættisins. Teitur Guðmundsson læknir segir nákvæmlega ekkert jákvætt við það að reykja og finnst upplagt að reykingamenn noti meistaramánuð og önnur álíka tilefni til að hætta. „Ef horft er til sjúkdóma eru reykingar einn mesti skaðvaldur sem til er en auk þess hafa þær í för með sér ýmis önnur vandamál eins og vonda líkamslykt og andfýlu.“En hvernig á að bera sig að við að hætta?„Fyrst þarf að taka ákvörðun um að hætta. Sama hvernig fólk fer að þurfa allir að taka þessa ákvörðun og standa við hana. Oft verður eitthvað til þess að fólk ákveður allt í einu að nú sé komið nóg. Má þar nefna ef viðkomandi finnur fyrir einkennum sem hann rekur til reykinga eða ef einhver nákominn veikist af völdum reykinga,“ segir Teitur. Þegar ákvörðun hefur verið tekin þarf að ákveða tíma eða tímabil til að hætta. „Best er að fjarlægja allt sem minnir á reykingarnar úr umhverfinu. Eins er gott að gera aðstandendum og vinnufélögum viðvart og biðja þá um að styðja sig.“ Reykingar eru að sögn Teits að stórum hluta vani og þarf að skapa nýjar venjur. „Hreyfing gerir mikið gagn og eins gagnast mörgum að fá sér sítrusávexti, vatn eða tyggjó þegar reykingaþörfin gerir vart við sig. Þá þarf að gera ráðstafanir þegar kemur að aukaáreiti eins og skemmtunum og getur til að mynda verið ráð að draga úr áfengisdrykkju enda getur hún ýtt undir reykingaþörf.“ Mörgum hefur gagnast að nota lyf til að hætta að reykja. „Þetta eru annars vegar nikótínlyf eins og tyggjó, sprey og plástrar sem eru notuð þegar nikótínþörfin kemur upp og hins vegar lyf sem draga úr nikótínþörfinni. Zyban er gamalt geðlyf sem hefur verið notað í þessum tilgangi en það hefur þá aukaverkun að nikótínþörfin minnkar og fólk verður afhuga reykingum. Nýrra lyf er Chanpix. Það blokkerar nikótínviðtakana í heilanum en sá sem reykir býr til meira af nikótínviðtökum sem aftur leysa úr læðingi dópamín sem veldur hluta af þeirri vellíðan sem reykingamenn sækjast eftir. Lyfið sest á nikótínviðtakana sem gerir það að verkum að nikótínið kemst ekki að. Það framkallar engu að síður dópamín og menn finna því síður fyrir fráhvarfseinkennum. Teitur segir að hættan á að falla sé mest fyrstu sex mánuðina. „Haldi fólk það út eru ágætar líkur á að því takist alfarið að hætta.“
Meistaramánuður Mest lesið Jon Landau er látinn Bíó og sjónvarp Rauðhærðir í brennidepli á vel sóttum írskum dögum Lífið Eins söguleg og skáldsaga getur orðið Lífið Sauð upp úr í stjörnufansi á golfmóti Coolbet Lífið Laufey í banastuði í Reykjavík Lífið Emmsjé Gauti laumaði sér á Landsmót fyrir tónlistarmyndband Lífið „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Setti sér markmið og hóf veitingarekstur átján ára Lífið Alltaf sótt í orku og gleði í klæðaburði Tíska og hönnun „Þú gleymir fólki sem þú hefur elskað allt þitt líf“ Lífið Fleiri fréttir Rauðhærðir í brennidepli á vel sóttum írskum dögum Emmsjé Gauti laumaði sér á Landsmót fyrir tónlistarmyndband Laufey í banastuði í Reykjavík Nilli og Sóley eignuðust dóttur Munir safnsins geyma merkilega sögu „Þú gleymir fólki sem þú hefur elskað allt þitt líf“ Eins söguleg og skáldsaga getur orðið Óbirt myndefni úr Snertingu í nýju tónlistarmyndbandi Högna Búast við blíðu á Írskum dögum Myndaveisla frá stjörnufans og gleðinni í Víðidal Áttatíu ára gamall gæsastuldur á Seltjarnarnesi Högni og Snæfríður eignuðust stúlku Kvikmyndastjarna slær í gegn á Landsmóti hestamanna Fannst eins og hann væri eini fulli í brekkunni fyrir hádegi Sauð upp úr í stjörnufansi á golfmóti Coolbet Júlía Margrét gengin út Setti sér markmið og hóf veitingarekstur átján ára Helvítis kokkurinn: Gómsætar grillaðar lambakótelettur Götutíska fyrir íslenskar aðstæður Keppti við Prettyboitjokkó í kuldaskóm Gyðjusamkoma með glæsilegum gellum Biden móment hjá Nick Cave í Eldborg Herbert Guðmunds og Prettyboitjokko gefa út lag Ólafía Hrönn reyndist vera á bak við „stóra pokamálið“ Simmi Vill spilaði Skítakall við nýju kærustuna Tískudrottning og eigandi Drykk bar selja slotið Leysir frá brandaraskjóðunni Er paprikan mín kvenkyns? Íslenskir dansarar sópa til sín verðlaunum á heimsmeistaramóti Aukin lofthæð, Versace flísar, pottur og pool herbergi Sjá meira