Þrír eðalpennar í sínu elementi

Bækur 

Bautasteinn Borgesar

Jón Hallur Stefánsson

Bréf frá borg dulbúinna storma

Sigurbjörg Þrastardóttir

Hælið

Hermann Stefánsson

Kind



Á tímum rafbóka og hraðsoðinna bestsellara bindast skáld og rithöfundar samtökum og gefa út veglega tímaritröð sem hlotið hefur nafnið 1005. Áætlað er að árgangarnir verði þrír og leit sá fyrsti dagsins ljós þann 10.05 í ár.

Í árganginum eru þrjú verk, hvert um sig innbundið en kápulaust en þau deila veglegri kápu sem minnir helst á kassa og hönnuð er af Ragnari Helga Ólafssyni. Hann á líka heiðurinn af lausu saurblöðunum tveimur sem eru sjálfstæð listaverk og ekkert því til fyrirstöðu að ramma inn. Glæsileg umgjörð sem strax vekur áhuga á innihaldinu.



Bautasteinn Borgesar

Fyrsta verkið er grein Jóns Halls Stefánssonar, Bautasteinn Borgesar, þar sem hann rekur ferð sína og fleiri andans manna í kirkjugarðinn í Genf þar sem jarðneskar leifar Jorge Luis Borges hvíla undir mögnuðum legsteini. Ferðin sú er þó aðeins rammi greiningar á ýmsum æviþáttum Borgesar og verkum sem tengjast myndskreytingum legsteinsins.

Jón Hallur tengir aðdáunarlega vel saman líf og list skáldsins út frá þessum myndverkum og frásögnin öll er lifandi og spennandi svo úr verður nánast spennusaga sem lesandinn getur ekki hætt að lesa. Bæði efnistök og stíll eru heillandi og ljóst að viðfangsefnið hefur náð heljartökum á höfundinum, sem reyndar segir sjálfur að Borges hafi flækt hann í net sitt í sjálfu Genfarvatni.

Bréf frá borg dulbúinna storma

Verk númer tvö er ljóðabálkur Sigurbjargar Þrastardóttur, Bréf frá borg dulbúinna storma. Bálkurinn samanstendur af 62 ljóðum sem saman mynda heildstætt ljóðabréf frá ljóðmælanda í Argentínu til viðtakanda í Svíþjóð. Hvort viðtakandinn er einn eða fleiri er þó ekki ljóst því ljóðmælandinn ávarpar hann með ýmsum nöfnum, enda segist hún gleymin á nöfn. 

Ljóðmál Sigurbjargar er sérstætt og persónulegt eins og jafnan fyrr en sterkust áhrif hefur þó hrynjandin í ljóðunum sem magnar stemninguna til muna og sogar lesandann inn í tangódans sem á yfirborðinu virðist nokkuð sléttur og felldur. Undir krauma þó ástríður, ótti, einmanaleiki og þrá sem hrífa lesandann með sér inn í heim sem í senn er framandi og kunnuglegur. Sannarlega seiðandi lesning.

Hælið

Þriðja verkið er skáldsagan Hælið eftir Hermann Stefánsson. Ekki heldur í því er allt sem sýnist því það sem á yfirborðinu virðist vera nokkuð hefðbundin glæpasaga reynist allt í senn paródía á glæpasöguna eins og við þekkjum hana, lykilskáldsaga og heimspekileg pæling um mörk andlegs heilbrigðis og geðveiki.

Rammi sögunnar er sá að morð er framið í kjallara Kleppsspítala og tveir lögreglumenn, Reynir og Aðalsteinn, eru kallaðir til að rannsaka málið. Þeir eru í upphafi dregnir sömu dráttum og algengast er um lögreglumenn í slíkum sögum en reynast auðvitað mun flóknari og samsettari persónur, sem safna saman í eina mannlýsingu ýmsum klisjum slíkra sögupersóna úr ólíkum áttum. 

Kleppur er líka óvanalegur vettvangur morðs og þegar í ljós kemur að rithöfundurinn Hermann Stefánsson er þar vistmaður sem situr við skriftir á skáldsögunni Hælinu þar sem Eggert feldskeri er meðal grunaðra morðingja fara að renna fleiri en ein og fleiri en tvær grímur á lesandann. 

Hermann leikur sér geysivel með þetta staðnaða form og lausn gátunnar er í senn frumleg og klisjukennd, eins og raunar allt annað í sögunni. Hrikalega skemmtileg og frískandi saga.

Að framansögðu ætti að vera ljóst að 1005 er einhver mest gefandi og ferskasta lesning sem völ er á um þessar mundir og það er mikið tilhlökkunarefni að eiga von á öðrum eins gleðiskammti að ári. Verst bara hvað það er langt þangað til.



Niðurstaða: Þrjú ólík verk sem saman mynda ferskustu og hressilegustu lesningu sem í boði er á íslenskum bókamarkaði um þessar mundir.