Bakþankar

Úr hlekkjum launaleyndar

Jón Sigurður Eyjólfsson skrifar
Það var einhvern tímann á blautvoðungs tímabilinu mínu hér á Suður-Spáni að ég sat með nokkrum félögum á krá og sötraði öl. Allt var eins og best var á kosið uns einn félagi minn snýr sér að mér og spyr án nokkurra vafninga: „Hvað þénar þú mikið á mánuði, Jón?" Mig rak í rogastans.

Ég var alinn upp við hina íslensku og römmu launaleynd sem lagði slík álög á talfæri manna að þau ráku fyrr rekkjuraunir viðkomandi en að gaspra um launamál. Það var meira að segja slíkur öryggisventill á þessari launaleynd að menn misstu ekkert launatengt upp úr sér jafnvel þótt þeir yrðu ofurölvi. Þetta er bara einkamál, ja, það er að segja einkamál hvers og eins og síðan yfirmannsins.

Ég skildi mætavel af hverju vinnuveitendur fara fram á slíkt en mig undraði oft hversu hlýðnir menn voru við að fylgja þessu eftir. Þannig að einn daginn varð ég svona launatabúmaður líka þar til ég koma hingað til Spánar þar sem ríkir hin mesta launaléttúð. Þessi launaléttúð er mönnum svo geðgróin að meira segja fjölmiðlamenn geta rekið míkrófóna og kamerur framan í fólk á förnum vegi og spurt hvað það hefur í laun á mánuði. Reyndar er þetta alveg ótrúlegt miðað við það að alla jafna eru Spánverjar mun uppskrúfaðri en við Íslendingar svo ég leyfi mér nú smá pólitíska ranghugsun.

Skýringuna á þessari spænsku léttúð er kannski að finna í töxtunum sem hér eru látnir tala út um flest launamál. Eins segja launin oft ekki alla söguna hér því margir eiga nefnilega jarðir sem gefa meira af sér en vinnan og svo eiga aðrir afaarf, sem svo er kallaður. Þannig er mál með vexti að hér í Andalúsíu er til stereótýpa, en þær segja oft sína sögu, sem kölluð er „afi átti." Dæmigerður „afi átti" er maður í benetton skyrtu, Levi"s buxum og ítölskum leðurskóm. Hann hefur aldrei fengið skít undir nögl og hann talar oft og mikið um ríkidæmi ættarinnar.

Í janúar hóf ég vinnu í einkageiranum hér syðra og byrjuðu leikar með miklu launaþjarki. Engar kvaðir voru þó settar á túllann. Að þjarki loknu brá ég mér á Azahara krána, hitti þar fyrir nokkra kollega og sagði frá málalokum. Og vitið þið hvað? Það var bara verulega hressandi.






×