Paraben Brynhildur Björnsdóttir skrifar 11. febrúar 2011 11:45 Það eina sem ég veit fyrir víst er að heimur versnandi fer. Mengunin og plastið og gerviefnin og sykurinn og kaffið og ruslið. Áhyggjur eru í tísku og eins og við á um aðrar tískuvörur þarf markaðurinn alltaf eitthvað nýtt. Öðru hvoru skýtur upp orðum eins og transfitusýrur, aspartam og paraben, óskiljanlegum orðum sem bera með sér ógn og botnlausa sektarkennd, sérstaklega gagnvart komandi kynslóðum. Ég heyrði fyrst talað um paraben nýlega þegar vinkona mín, í umræðum um daginn og veginn og heiminn sem versnandi fer, nefndi það í tengslum við brjóstakrabbamein, ófrjósemi og öll kremin sem fólk er alltaf að bera á börnin sín. Ég fór beint á netið og þetta voru þær upplýsingar sem ég fann: Parahýdróbenzóöt eða paraben eru rotvarnarefni sem hvað mest eru notuð í snyrtivörur. Paraben eru í sjampói, svitalyktareyði, hárnæringu, húðkremi, tannkremi og kökukremi og er ætlað að lengja mögulegan notkunartíma þessara nauðsynjavara. Eitt parabenið, methylparaben, finnst í bláberjum og vínberjasteinum í náttúrunni og er eitt af því sem gerir bláber svo frábær til andoxunar. Paraben voru löngum talin hættulaus. En ekki lengur! Rannsóknir sýna fram á tengsl milli parabenefna og ófrjósemi og hormónaójafnvægis, og notkun svitalyktareyðis hefur verið tengd við brjóstakrabbamein. Ekkert hefur hins vegar verið sannað um þessi tengsl. Á netinu takast á hagsmunahópar þeirra sem vilja selja vörurnar sínar áfram, sama hvað er í þeim, og hagsmunahópar neytenda, sem hafa oft ekki aðrar upplýsingar en þær að gerð hafi verið rannsókn, um hvað sé í raun satt. Hagsmunahópar þeirra sem hafa fundið upp annað efni til að koma í staðinn fyrir paraben blanda sér í baráttuna. Allir geta vísað í vísindamenn sem túlka niðurstöður rannsókna þeim í hag. Með öðrum orðum: rannsóknir voru gerðar og vísindamenn greinir á um niðurstöðuna. Hljómar kunnuglega? Ég bæti parabeninu að sjálfsögðu við transfitusýrurnar og aspartamið, e-efnin og allt hitt sem ég leita að á umbúðum í hvert sinn sem ég fer í búð með stækkunarglerið og válistann. Bráðum hætti ég að hafa tíma til að kaupa inn. Kannski ég fari bara að versla alfarið í rándýru lífrænu búðunum þar sem allt er hollt og hættulaust - svo vitað sé - ennþá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bakþankar Brynhildur Björnsdóttir Skoðanir Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun
Það eina sem ég veit fyrir víst er að heimur versnandi fer. Mengunin og plastið og gerviefnin og sykurinn og kaffið og ruslið. Áhyggjur eru í tísku og eins og við á um aðrar tískuvörur þarf markaðurinn alltaf eitthvað nýtt. Öðru hvoru skýtur upp orðum eins og transfitusýrur, aspartam og paraben, óskiljanlegum orðum sem bera með sér ógn og botnlausa sektarkennd, sérstaklega gagnvart komandi kynslóðum. Ég heyrði fyrst talað um paraben nýlega þegar vinkona mín, í umræðum um daginn og veginn og heiminn sem versnandi fer, nefndi það í tengslum við brjóstakrabbamein, ófrjósemi og öll kremin sem fólk er alltaf að bera á börnin sín. Ég fór beint á netið og þetta voru þær upplýsingar sem ég fann: Parahýdróbenzóöt eða paraben eru rotvarnarefni sem hvað mest eru notuð í snyrtivörur. Paraben eru í sjampói, svitalyktareyði, hárnæringu, húðkremi, tannkremi og kökukremi og er ætlað að lengja mögulegan notkunartíma þessara nauðsynjavara. Eitt parabenið, methylparaben, finnst í bláberjum og vínberjasteinum í náttúrunni og er eitt af því sem gerir bláber svo frábær til andoxunar. Paraben voru löngum talin hættulaus. En ekki lengur! Rannsóknir sýna fram á tengsl milli parabenefna og ófrjósemi og hormónaójafnvægis, og notkun svitalyktareyðis hefur verið tengd við brjóstakrabbamein. Ekkert hefur hins vegar verið sannað um þessi tengsl. Á netinu takast á hagsmunahópar þeirra sem vilja selja vörurnar sínar áfram, sama hvað er í þeim, og hagsmunahópar neytenda, sem hafa oft ekki aðrar upplýsingar en þær að gerð hafi verið rannsókn, um hvað sé í raun satt. Hagsmunahópar þeirra sem hafa fundið upp annað efni til að koma í staðinn fyrir paraben blanda sér í baráttuna. Allir geta vísað í vísindamenn sem túlka niðurstöður rannsókna þeim í hag. Með öðrum orðum: rannsóknir voru gerðar og vísindamenn greinir á um niðurstöðuna. Hljómar kunnuglega? Ég bæti parabeninu að sjálfsögðu við transfitusýrurnar og aspartamið, e-efnin og allt hitt sem ég leita að á umbúðum í hvert sinn sem ég fer í búð með stækkunarglerið og válistann. Bráðum hætti ég að hafa tíma til að kaupa inn. Kannski ég fari bara að versla alfarið í rándýru lífrænu búðunum þar sem allt er hollt og hættulaust - svo vitað sé - ennþá.