Óbreyttir borgarar sallaðir niður Steinunn Stefánsdóttir skrifar 27. júlí 2010 06:00 Birting þeirra upplýsinga sem finna má í 90 þúsund leyniskjölum um stríðsrekstur Bandaríkjamanna í Afganistan og birtar voru á WikiLeaks nú um helgina er mikilvæg. Í skjölunum má sjá svart á hvítu að í Afganistan fara Bandaríkjamenn og bandalagsþjóðir þeirra fram með virðingarleysi gagnvart lífi og limum óbreyttra borgara. Þeir eru miskunnarlaust drepnir, í sumum tilvikum vegna óöryggis hermanna í aðstæðunum. Í skjölunum er bæði greint frá alvarlegum atburðum sem tekist hefur að halda leyndum fyrir fjölmiðlum og atburðum þar sem villt hefur verið um fyrir umheiminum með því að birta rangar upplýsingar um þá atburði sem áttu sér stað. Í skjölunum eru staðfestar 144 árásir á óbreytta borgara á því tímabili sem þau taka til, frá árinu 2004 til ársins 2009. Staðfest tala fallinna almennra borgara í þessum árásum er 195 og nærri jafnmargir hafa særst samkvæmt skjölunum. Þarna er þó einungis um staðfest tilvik að ræða og mannréttindasamtök telja að tala látinna og særðra sé mun hærri í raun. Svo virðist sem óöryggi hermanna sé oft um að kenna þegar árásir á almenna borgara eru annars vegar. Til dæmis þegar ökumenn bifreiða og mótorhjóla hlýða ekki umsvifalaust fyrirskipunum og eru fyrir bragðið skotnir niður. Í skjölunum er einnig staðfest tilvist leynidauðasveita sem hafa það hlutverk að elta uppi tilekna menn, talibana og al-Kaída liða, og taka þá af lífi án dóms og laga. Í mörgum tilvikum hafa svo óbreyttir borgarar fallið í þessum árásum. Sömuleiðis er þar greint frá gríðarlegu falli óbreyttra borgara í síauknum sprengjuárásum talibana við vegarkanta en alls hafa meira en 2.000 óbreyttir borgarar fallið í slíkum árásum frá innrás Nató í Afganistan. Viðbrögð við lekanum úr Hvíta húsinu þurfa ekki að koma á óvart. Þar er brugðist ókvæða við og þjóðaröryggisráðgjafi Baracks Obama segir lekann ógna lífi, ekki bara Bandaríkjamanna heldur einnig bandamanna þeirra. Það sem stendur upp úr er þó að í skjölunum er staðfest að Bandaríkjamenn og bandamenn þeirra ógna einmitt lífi óbreyttra borgara í Afganistan. Upplýsingarnar úr leyniskjölunum 90 þúsund eru mikilvæg staðfesting þess sem hernaðarandstæðingar um allan heim hafa haldið fram, að staða almennings í Afganistan sé síst betri nú en hún var fyrir innrásina. Það er alvarlegasta staðreyndin. Hins er þó einnig hollt að minnast að auk þess mannfalls og líkamlegs og andlegs heilsutjóns sem innrásin hefur valdið heimamönnum í Afganistan þá hefur fjöldi ungs fólks úr innrásarliðunum fallið í stríðinu þar. Auk þess er ljóst að það unga fólk sem þangað er sent til hernaðarstarfa mun heldur aldrei verða samt á eftir. Birting leyniskjalanna á WikiLeaks er þannig ekki síst áminning um það að í stríði eru allir dæmdir til að tapa. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steinunn Stefánsdóttir Mest lesið Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Gerum betur Hilmar Björnsson Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Birting þeirra upplýsinga sem finna má í 90 þúsund leyniskjölum um stríðsrekstur Bandaríkjamanna í Afganistan og birtar voru á WikiLeaks nú um helgina er mikilvæg. Í skjölunum má sjá svart á hvítu að í Afganistan fara Bandaríkjamenn og bandalagsþjóðir þeirra fram með virðingarleysi gagnvart lífi og limum óbreyttra borgara. Þeir eru miskunnarlaust drepnir, í sumum tilvikum vegna óöryggis hermanna í aðstæðunum. Í skjölunum er bæði greint frá alvarlegum atburðum sem tekist hefur að halda leyndum fyrir fjölmiðlum og atburðum þar sem villt hefur verið um fyrir umheiminum með því að birta rangar upplýsingar um þá atburði sem áttu sér stað. Í skjölunum eru staðfestar 144 árásir á óbreytta borgara á því tímabili sem þau taka til, frá árinu 2004 til ársins 2009. Staðfest tala fallinna almennra borgara í þessum árásum er 195 og nærri jafnmargir hafa særst samkvæmt skjölunum. Þarna er þó einungis um staðfest tilvik að ræða og mannréttindasamtök telja að tala látinna og særðra sé mun hærri í raun. Svo virðist sem óöryggi hermanna sé oft um að kenna þegar árásir á almenna borgara eru annars vegar. Til dæmis þegar ökumenn bifreiða og mótorhjóla hlýða ekki umsvifalaust fyrirskipunum og eru fyrir bragðið skotnir niður. Í skjölunum er einnig staðfest tilvist leynidauðasveita sem hafa það hlutverk að elta uppi tilekna menn, talibana og al-Kaída liða, og taka þá af lífi án dóms og laga. Í mörgum tilvikum hafa svo óbreyttir borgarar fallið í þessum árásum. Sömuleiðis er þar greint frá gríðarlegu falli óbreyttra borgara í síauknum sprengjuárásum talibana við vegarkanta en alls hafa meira en 2.000 óbreyttir borgarar fallið í slíkum árásum frá innrás Nató í Afganistan. Viðbrögð við lekanum úr Hvíta húsinu þurfa ekki að koma á óvart. Þar er brugðist ókvæða við og þjóðaröryggisráðgjafi Baracks Obama segir lekann ógna lífi, ekki bara Bandaríkjamanna heldur einnig bandamanna þeirra. Það sem stendur upp úr er þó að í skjölunum er staðfest að Bandaríkjamenn og bandamenn þeirra ógna einmitt lífi óbreyttra borgara í Afganistan. Upplýsingarnar úr leyniskjölunum 90 þúsund eru mikilvæg staðfesting þess sem hernaðarandstæðingar um allan heim hafa haldið fram, að staða almennings í Afganistan sé síst betri nú en hún var fyrir innrásina. Það er alvarlegasta staðreyndin. Hins er þó einnig hollt að minnast að auk þess mannfalls og líkamlegs og andlegs heilsutjóns sem innrásin hefur valdið heimamönnum í Afganistan þá hefur fjöldi ungs fólks úr innrásarliðunum fallið í stríðinu þar. Auk þess er ljóst að það unga fólk sem þangað er sent til hernaðarstarfa mun heldur aldrei verða samt á eftir. Birting leyniskjalanna á WikiLeaks er þannig ekki síst áminning um það að í stríði eru allir dæmdir til að tapa.
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun