Áunninn réttur stjórnarskrárvarinn 26. apríl 2005 00:01 "Menn þurfa náttúrlega að fara varlega þegar kemur að lífeyrisréttindum," segir Eiríkur Tómasson lagaprófessor. Hann segist ekki hafa skoðað sérstaklega mögulegar breytingar á lögum um eftirlaun þingmanna og ráðherra, en telur þó nýlegan dóm Mannréttindadómstóls Evrópu veita ákveðna vísbendingu. Í október komst dómurinn að þeirri niðurstöðu að íslenska ríkinu hafi verið óheimilt að svipta fyrrverandi sjómann lífeyrisréttindum án þess að bætur kæmu fyrir. Hann segir sérstaka ástæðu til aðgátar þegar lífeyristaka er hafin. "Eitt er að eiga sér áunninn lífeyri og annað þegar menn fara að taka hann." Hann bendir á að þegar lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins voru sett hafi biðlaunaréttur verið skertur. "Ég veit ekki betur en Hæstiréttur hafi staðfest að það hafi staðist eignarréttarákvæði og því ljóst að hægt er að skerða þennan rétt þó áunninn sé. Það er hins vegar erfiðara að gera það ef menn eru byrjaðir að fá lífeyrinn." "Áunninn réttur er talinn stjórnarskrárvarinn eignarréttur og ekki talið að honum sé hægt að breyta aftur í tímann án þess að bætur komi fyrir," segir Atli Gíslason, lögmaður, sérfræðingur í vinnurétti og varaþingmaður Vinstri-grænna. Hann segist þeirrar skoðunar að frumvarp um lífeyrisréttindi ráðherra og þingmanna "hefði betur aldrei verið samþykkt" og segir gagnrýnivert hversu lítinn undirbúning málið hafi fengið. "Við erum almennt ekki með góða löggjafarstarfsemi. Inn eru keyrð mál með stuttum fyrirvara og fá litla umfjöllun," sagði hann og kvað annan hátt á í þeim löndum sem við berum okkur saman við. "Núna virðist Halldór hins vegar ætla að vanda sig við að breyta þessu og það er vissulega fagnaðarefni. Lögin eru meingölluð, að menn séu komnir á fullan lífeyri starfandi hjá ríkinu á fullum launum. Það er ekki eðli lífeyrisgreiðslna að borga mönnum lífeyri fyrr en þeir eru komnir af vinnumarkaði." Atli segir hins vegar umdeilanlegt hvort dómur Mannréttindadómstólsins frá því í október hafi mikið fordæmi. "Ekki miðað við forsendur hans sem snerust um á hve fáum breytingin bitnaði. Almennar skerðingar geta gengið bótalaust, ef lífeyrissjóður stendur illa er til dæmis lagaskylda að bregðast við." Atli Gíslason, lögmaður og varaþingmaður.Mynd/GVA Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið Fylgdu eftir ábendingum um aðkomu undirheimanna Innlent Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Innlent Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Innlent Skaut hundinn sjálfur og fékk háa sekt Innlent Skipti öllu máli að telja drykkina Innlent Dómur yfir Alberti kveðinn upp á fimmtudag Innlent „Þingflokkur Pírata braut á mér“ Innlent Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Innlent Holan alls ekki eina slysagildran Innlent Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Innlent Fleiri fréttir Formenn stjórnarflokkanna hljóti að ræða framhaldið Orðinn „kokhraustur kvenhatari“ og tækifærissinni Stjórnlaus ásókn í megrunarlyf og „árás“ á flugvöll Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Dómur yfir Alberti kveðinn upp á fimmtudag Með ófullnægjandi hjálm þegar banaslys varð „Það er af og frá að ég hafi brotið lög“ Fjölmenntu í Aðalbyggingu HÍ og vilja svör frá rektor „Þingflokkur Pírata braut á mér“ Áfram lokuð þar sem viðgerðirnar undu upp á sig Spurð hvort hún ætli sér ekkert meira en kennarastarf Niðurstaða um Ölfusárbrú væntanleg í þessari viku Skaut hundinn sjálfur og fékk háa sekt Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Svandís ræðir við hina formennina og ár af átökum fyrir botni Miðjarðarhafs Fylgdu eftir ábendingum um aðkomu undirheimanna Ræstu út mannskap til að kanna frágang fleiri brunna Afgerandi meirihluti með málstað Palestínumanna Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Skiptar skoðanir um umtalaða bókun við EES-samninginn Augljóst að ríkisstjórnarsamstarfið sé að nálgast leiðarlok Holan alls ekki eina slysagildran Skipti öllu máli að telja drykkina Segir ráðherra neita að afhenda gögn um bókun 35 Tveir handteknir í tengslum við slagsmál Athafnamaðurinn Þráinn Hafstein Kristjánsson látinn Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Nýtt eftirlitskerfi á ytri landamærum Schengen-svæðisins Öflugur skjálfti í Bárðarbunguöskju „Hann hverfur ofan í jörðina“ Sjá meira
"Menn þurfa náttúrlega að fara varlega þegar kemur að lífeyrisréttindum," segir Eiríkur Tómasson lagaprófessor. Hann segist ekki hafa skoðað sérstaklega mögulegar breytingar á lögum um eftirlaun þingmanna og ráðherra, en telur þó nýlegan dóm Mannréttindadómstóls Evrópu veita ákveðna vísbendingu. Í október komst dómurinn að þeirri niðurstöðu að íslenska ríkinu hafi verið óheimilt að svipta fyrrverandi sjómann lífeyrisréttindum án þess að bætur kæmu fyrir. Hann segir sérstaka ástæðu til aðgátar þegar lífeyristaka er hafin. "Eitt er að eiga sér áunninn lífeyri og annað þegar menn fara að taka hann." Hann bendir á að þegar lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins voru sett hafi biðlaunaréttur verið skertur. "Ég veit ekki betur en Hæstiréttur hafi staðfest að það hafi staðist eignarréttarákvæði og því ljóst að hægt er að skerða þennan rétt þó áunninn sé. Það er hins vegar erfiðara að gera það ef menn eru byrjaðir að fá lífeyrinn." "Áunninn réttur er talinn stjórnarskrárvarinn eignarréttur og ekki talið að honum sé hægt að breyta aftur í tímann án þess að bætur komi fyrir," segir Atli Gíslason, lögmaður, sérfræðingur í vinnurétti og varaþingmaður Vinstri-grænna. Hann segist þeirrar skoðunar að frumvarp um lífeyrisréttindi ráðherra og þingmanna "hefði betur aldrei verið samþykkt" og segir gagnrýnivert hversu lítinn undirbúning málið hafi fengið. "Við erum almennt ekki með góða löggjafarstarfsemi. Inn eru keyrð mál með stuttum fyrirvara og fá litla umfjöllun," sagði hann og kvað annan hátt á í þeim löndum sem við berum okkur saman við. "Núna virðist Halldór hins vegar ætla að vanda sig við að breyta þessu og það er vissulega fagnaðarefni. Lögin eru meingölluð, að menn séu komnir á fullan lífeyri starfandi hjá ríkinu á fullum launum. Það er ekki eðli lífeyrisgreiðslna að borga mönnum lífeyri fyrr en þeir eru komnir af vinnumarkaði." Atli segir hins vegar umdeilanlegt hvort dómur Mannréttindadómstólsins frá því í október hafi mikið fordæmi. "Ekki miðað við forsendur hans sem snerust um á hve fáum breytingin bitnaði. Almennar skerðingar geta gengið bótalaust, ef lífeyrissjóður stendur illa er til dæmis lagaskylda að bregðast við." Atli Gíslason, lögmaður og varaþingmaður.Mynd/GVA
Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið Fylgdu eftir ábendingum um aðkomu undirheimanna Innlent Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Innlent Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Innlent Skaut hundinn sjálfur og fékk háa sekt Innlent Skipti öllu máli að telja drykkina Innlent Dómur yfir Alberti kveðinn upp á fimmtudag Innlent „Þingflokkur Pírata braut á mér“ Innlent Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Innlent Holan alls ekki eina slysagildran Innlent Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Innlent Fleiri fréttir Formenn stjórnarflokkanna hljóti að ræða framhaldið Orðinn „kokhraustur kvenhatari“ og tækifærissinni Stjórnlaus ásókn í megrunarlyf og „árás“ á flugvöll Svikahrappurinn bjó í íbúð hinnar látnu í níu ár Dómur yfir Alberti kveðinn upp á fimmtudag Með ófullnægjandi hjálm þegar banaslys varð „Það er af og frá að ég hafi brotið lög“ Fjölmenntu í Aðalbyggingu HÍ og vilja svör frá rektor „Þingflokkur Pírata braut á mér“ Áfram lokuð þar sem viðgerðirnar undu upp á sig Spurð hvort hún ætli sér ekkert meira en kennarastarf Niðurstaða um Ölfusárbrú væntanleg í þessari viku Skaut hundinn sjálfur og fékk háa sekt Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Svandís ræðir við hina formennina og ár af átökum fyrir botni Miðjarðarhafs Fylgdu eftir ábendingum um aðkomu undirheimanna Ræstu út mannskap til að kanna frágang fleiri brunna Afgerandi meirihluti með málstað Palestínumanna Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Skiptar skoðanir um umtalaða bókun við EES-samninginn Augljóst að ríkisstjórnarsamstarfið sé að nálgast leiðarlok Holan alls ekki eina slysagildran Skipti öllu máli að telja drykkina Segir ráðherra neita að afhenda gögn um bókun 35 Tveir handteknir í tengslum við slagsmál Athafnamaðurinn Þráinn Hafstein Kristjánsson látinn Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Nýtt eftirlitskerfi á ytri landamærum Schengen-svæðisins Öflugur skjálfti í Bárðarbunguöskju „Hann hverfur ofan í jörðina“ Sjá meira